3 loại kháng sinh đánh bại gene kháng thuốc nguy hiểm nhất của siêu vi khuẩn

Mcr-1, gene có trong vi khuẩn kháng tất cả các loại kháng sinh, đã bị một nhóm các nhà khoa học tìm ra cách đánh bại. Họ làm được điều này bằng cách kết hợp 3 loại kháng sinh với nhau: aztreonam, amikacin và polymyxin B.

“Kỷ nguyên vàng của kháng sinh vẫn chưa kết thúc”, một trong số các nhà nghiên cứu tuyên bố.

Trước đó, vi khuẩn E. coli chứa mcr-1 vẫn được các quan chức y tế Mỹ gọi là “cơn ác mộng”. Nó gây ra mối đe dọa khẩn cấp trên toàn cầu và đã xuất hiện ở 30 quốc gia. Bên cạnh mcr-1, loại kháng sinh tổng hợp của các nhà khoa học Mỹ cũng có khả năng chống lại ndm-5, một gene đem đến khả năng kháng thuốc mạnh khác cho vi khuẩn.

Ba loại kháng sinh đánh bại gene kháng thuốc nguy hiểm nhất của siêu vi khuẩn.

Kỷ nguyên vàng kháng sinh vẫn chưa kết thúc?

Cách đây 18 tháng, lần đầu tiên gene mcr-1 kháng tất cả kháng sinh được phát hiện tại Trung Quốc. Kể từ đó tới nay, mcr-1 đã được ghi nhận thêm tại hơn 30 quốc gia bao gồm Mỹ, Châu Âu, và cả Việt Nam. Tỷ lệ lây lan được đánh giá là đáng báo động.

Riêng tại Mỹ, đã có ít nhất gần hai chục trường hợp E. coli mang mcr-1 đã được báo cáo. Ngày càng có nhiều trường hợp gene mcr-1 được phát hiện trên vi khuẩn, mối lo ngại của chúng ta về các ca nhiễm trùng không thể chữa khỏi sẽ càng lớn.

Phó giáo sư Brian Tsuji đến từ Trường Dược và Khoa học dược phẩm cho biết: "Những chủng vi khuẩn mang gene mcr-1 và ndm-5 đại diện cho một mối đe dọa cấp bách, bởi mức độ đề kháng với kháng sinh của chúng rất cao cộng với khả năng lây lan nhanh chóng".

“Các vi khuẩn Gram âm, bao gồm E. coli mang gene mcr-1 sẽ tạo ra mối đe dọa lớn. Chúng tôi tin rằng sự xuất hiện của gene mcr-1 và ndm-5 ở bệnh nhân có thể là dấu hiệu báo hiệu cho những gì sẽ xảy ra”, phó giáo sư Zackery Bulman đến từ Đại học Illinois cảnh báo.

Điều mà Bulman ám chỉ ở đây là kỷ nguyên hậu kháng sinh, khi tất cả các loại thuốc của con người đều thất bại trước vi khuẩn. Tuy nhiên, ông lại cho rằng: “Kỷ nguyên vàng của kháng sinh vẫn chưa kết thúc”. Ông và các đồng nghiệp đang “giúp các bác sĩ chuẩn bị phương pháp điều trị cho sự xuất hiện của những chủng vi khuẩn mới".

"Chúng tôi đã phải làm việc nhanh chóng và sáng tạo”, ông nói. "Đây là nghiên cứu đầu tiên đưa ra giải pháp trị liệu với ba loại thuốc kháng sinh chống lại được siêu vi chứa gene mcr-1 và ndm-5".

Kết hợp 3 loại kháng sinh là cách duy nhất

Mrc-2 đang gây ra mối đe dọa khẩn cấp trên toàn cầu và đã xuất hiện ở 30 quốc gia.

Sự nổi lên của các trường hợp vi khuẩn kháng tất cả kháng sinh đã khiến chúng ta phải tìm đến những lựa chọn cuối cùng. Một trong số đó là hợp chất polymyxins B, loại kháng sinh có hiệu quả nhưng đặc biệt có hại với thận.

Để tránh những tác dụng phụ của loại thuốc này, các nhà khoa học đã cố gắng tìm ra chiến lược giảm liều lượng mà vẫn giữ được hiệu quả của nó. Họ làm điều này bằng cách kết hợp polymyxins B với các loại kháng sinh khác.

Sau khi chọn ra 15 loại kháng sinh thường và thử hàng loạt cách kết hợp chúng với polymyxin B, các nhà nghiên cứu phát hiện ra hai hướng điều trị hiệu quả. Theo đó, khi polymyxin B được dùng phối hợp với kháng sinh aztreonam hoặc amikacin, toàn bộ vi khuẩn chứa gene kháng kháng sinh đã bị tiêu diệt sau 24 giờ.

Kết quả cũng khẳng định chỉ có sự kết hợp của bộ ba kháng sinh: aztreonam, amikacin và polymyxin B mới tiêu diệt được chủng E. coli chứa mrc-1 và ngăn ngừa chúng tái phát triển trở lại.

"Chúng tôi biết rằng polymyxins một mình không thể làm được việc đó. Chỉ có ba loại thuốc kết hợp với nhau mới có thể đồng thời tiêu diệt vi khuẩn và ngăn chặn chúng phát triển", phó giáo sư Bulman nói.

Trong bối cảnh kháng kháng sinh đang phát triển mạnh trên toàn cầu, nghiên cứu của ông cùng đồng nghiệp đã tạo ra một điểm sáng đáng chú ý. Phát hiện đầy hứa hẹn có thể cung cấp một phương pháp chữa trị hữu hiệu, đối với các trường hợp nhiễm trùng gây ra bởi vi khuẩn chứa gen mcr-1 và ndm-5 trong tương lai.