Trong nhiều bộ phim cổ trang và tiểu thuyết Trung Quốc về thời nhà Thanh có xuất hiện hình ảnh nhà vua ban cho các quan đại thần chiếc áo "hoàng mã quái", đây được xem là một niềm vinh hạnh tột bậc, nhiều cao thủ võ lâm vì tranh giành chiếc áo mã quái này mà không tiếc đầu rơi máu chảy, bởi vì chiếc này có danh tiếng là giúp người mặc miễn được tội chết.
Trong phim cổ trang về Hòa Thân, chúng ta bắt gặp hình ảnh Hòa Thân vui mừng cuống quýt, đi khoe với Kỷ Hiểu Lam chiếc áo hoàng mã quái được vua ban.
Mã quái là một loại trang phục truyền thống của tộc người Nữ Chân phía Bắc Trung Quốc. (Ảnh minh họa: Internet)
Trên thực tế, chiếc áo này có thực sự quyền lực tới mức làm cho người mặc miễn được tội chết?
Theo ghi chép trong các loại sử liệu, mã quái là một loại trang phục truyền thống của tộc người Nữ Chân phía Bắc Trung Quốc. Đến thời nhà Thanh, áo mã quái đã được thiết kế ngắn giống như loại áo bình thường ngày nay, thân áo không dài quá mông, tay áo cũng không được chạm đến bàn tay.
Hoàng mã quái được ban cho những nhiều mục đích khác nhau, chủ yếu là khen thưởng. (Ảnh: QQ).
Màu vàng là màu tương sáng, mang quyền lực đặc trưng. Từ thời nhà Hán, màu vàng dần trở thành màu sắc riêng của hoàng tộc. Không ai được phép mặc trùng màu với hoàng đế. Theo nguyên tắc, ngay cả những đại thần rất được coi trọng cũng không được phép mặc. Đặc biệt, đến thời nhà Thanh, khi chế độ quân chủ ở mức tuyệt đối, hoàng đế là người có quyền lực cao nhất, dù là tể tướng hay hoàng gia cũng không được phép mặc.
Vì màu vàng là màu sắc của hoàng gia và thể hiện sự tôn quý. Người bình thường khi nhìn thấy sẽ càng cảm thấy tôn trọng và ngưỡng mộ. Vì vậy, Hoàng Mã Quái trên nguyên tắc là đồ hoàng đế dùng, ngoài ra còn dùng trong trường hợp ban thưởng.
Hoàng mã quái sở dĩ nổi tiếng vì nó có màu vàng tượng trưng cho sự cao quý của hoàng tộc, chỉ có ít người được mặc nó. Trong đó phải kể đến các thị vệ và các quan có địa vị quan trọng.
Loại áo này chỉ được mặc trong khi làm nhiệm vụ, ngoài thời gian đó không được phép mặc để khoe khoang khắp nơi. Hơn nữa, đây là loại áo mà hoàng đế dùng để ban thưởng cho những đại thần có công. Phần thưởng bằng Hoàng Mã Quái gồm hai loại.
- Loại thứ nhất được làm từ vải lanh. Vào mỗi mùa thu, hoàng đế sẽ đến bãi săn, chỉ cần ai trong số các vị đại thần có thể săn được nhiều thú thì sẽ được thưởng một chiếc Hoàng Mã Quái. Nhưng loại áo này chỉ có thể mặc trong lúc săn.
- Loại thứ hai là loại dùng để thưởng cho các quân thần có công, lập được nhiều thành tích. Đây là phần thưởng vinh dự cao nhất. Bất cứ lúc nào các đại thần cũng có thể mặc có để thể hiện sự khen thưởng của hoàng đế. Trước đây, thời hoàng đế Càn Long thì rất ít khi thưởng Hoàng Mã Quái. Nhưng đến thời hoàng đế Hàm Phong, màu vàng trở nên ít giá trị hơn và số lượng người được thưởng cũng nhiều hơn.
Có thể thấy, trong sử sách không hề có ghi chép về công dụng miễn tội chết của hoàng mã quái. Tuy nhiên, vì để tăng thêm sức hấp dẫn, nhiều tác giả đã lồng ghép thêm chi tiết này, quả thực phim ảnh và thực tế lịch sử có khoảng cách vô cùng lớn!