Có thể bạn chưa nghe thấy cụm từ "bẻ khóa sinh học" bao giờ nhưng nó đang dần trở thành một xu hướng gây tranh cãi trên thế giới. Giám đốc điều hành của Twitter, Jack Dorse ủng hộ phong trào này và thường xuyên nói về lợi ích của việc nhịn ăn không liên tục, uống nước chanh muối mỗi sáng; cựu nhân viên NASA Josiah Zayner đã tự tiêm DNA để gia tăng cơ bắp của mình.
Tìm hiểu về bẻ khóa sinh học
Bẻ khóa sinh học (Biohacking) suy cho cùng là một thuật ngữ vô cùng rộng. Nó bao gồm một loạt các hoạt động, từ cấy chip vào cơ thể, uống thuốc thông minh, cấy phân... Thậm chí, nhiều người còn thực hiện bẻ khóa sinh học bằng cách bơm máu người trẻ tuổi vào cơ thể với hy vọng chống lại sự lão hóa. Những người thực hiện bẻ khóa sinh học nổi tiếng nhất hiện nay là những người dùng chính cơ thể của mình làm thí nghiệm với hy vọng tăng cường thể chất và nhận thức của bản thân. Nó tạo thành một phong trào cho rằng loài người có thể và nên sử dụng công nghệ để tăng cường và phát triển chính bản thân. Hiện nay, bẻ khóa sinh học đang ngày càng phổ biến tại Mỹ, đặc biệt là ở thung lũng Silicon.
Bẻ khóa sinh học chính xác là gì?
Bẻ khóa sinh học có thể được mô tả là việc tự thay đổi mặt sinh học của cơ thể. Việc này có thể đơn giản như thực hiện thay đổi chế độ ăn uống để cải thiện sức khỏe hoặc khó hơn như cấy chip vào người, tiêm máu của người trẻ vào người... Những người thực hiện bẻ khóa sinh học cho rằng nó có thể làm được biết kỳ điều gì với cơ thể như giảm cân nhanh chóng hay khiến bản thân thông minh hơn.
Bẻ khóa sinh học (Biohacking) suy cho cùng là một thuật ngữ vô cùng rộng.
Phong trào này bắt nguồn từ thung lũng Silicon và nhanh chóng lan rộng ở nước Mỹ. Tỷ phí Serge Faguet với dự định dùng bẻ khóa sinh học để "trường sinh bất lão" cho rằng: 'Những người ở thung lũng Silicon rất giỏi về kỹ thuật, sở hữu suy nghĩ kỹ thuật. Họ cho rằng mọi thứ, kể cả những khiếm khuyết của con người là vấn đề kỹ thuật và có thể chỉnh sửa'.
Các loại bẻ khóa sinh học
Bẻ khóa sinh học được thực hiện dưới rất nhiều hình thức, trong đó những loại phổ biến nhất là Nutrigenomics (dinh dưỡng), DIY biology, Grinder.
Nutrigenomics
Đây là loại bẻ khóa sinh học rất phổ biến, tập trung vào cách thức đồ ăn tác động lên gen của cơ thể. Nó dựa trên ý tưởng cho rằng toàn bộ biểu hiện di truyền của cơ thể có thể được vạch ra và tối ưu hóa bằng cách kiểm tra các chất dinh dưỡng khác nhau ảnh hưởng hưởng đến sức khỏe theo thời gian như thế nào. Đồng thời, nó cũng xem xét các chất dinh dưỡng khác nhau ảnh hưởng đến cách cảm nhận, suy nghĩ và hành động của cơ thể. Từ đó, những người thực hiện Nutrigenomics sẽ có chế độ ăn uống mà họ cho rằng tối ưu nhất để cơ thể phát triển hoàn hảo.
DIY biology
DIY biology là từ viết tắt của Do-it-yourself biology (sinh học tự làm). Đây là một loại hình bẻ khóa sinh học mà những người có trình độ học vấn cao trong lĩnh khoa học thực hiện các thí nghiệm, tạo ra các công cụ cho bất kỳ ai để tiến hành kỹ thuật sinh học. Một trong những thí nghiệm đầu tiên của DIY biology được biết đến là Dremelfuge của một nhà sinh học người Ireland có tên Cathal Garvey. Người này đã sử dụng giá đỡ ống in 3D được gắp vào một công cụ quay để thay thế cho máy ly tâm đắt tiền.
Grinder
Grinder thực chất là quá trình mà người thực hiện sẽ tối ưu hóa cơ thể của mình bằng cách tiêm hóa chất hoặc cấy ghép bất kỳ thứ gì mà họ cho là có lợi vào người để nó hoạt động theo ý muốn của bản thân. Những người thực hiện Grinder thường thấy bản thân có khiếm khuyết gì đó hoặc muốn thực hiện những điều mà bản thân hiện tại không làm được. Những thứ được cấy ghép vào cơ thể rất đa dạng, có thể là một con chip, máu của người trẻ hoặc thậm chí là... phân người.
Bẻ khóa sinh học có thực sự thay đổi cơ thể?
Nutrigenomics
Thực tế việc thay đổi chế độ ăn uống cho phù hợp với cơ thể không phải là điều gì đó xa lạ. Nếu được làm đúng cách nó có thể giúp giảm nguy cơ phát triển một căn bệnh nào đó, giúp bạn đạt được những thay đổi về thể chất, tinh thần hoặc cảm xúc, tối ưu hóa các chức năng của cơ thể... Tuy nhiên, dinh dưỡng với từng người là khác nhau nên việc thay đổi chế độ hoặc thói quen ăn uống cũng là khác nhau. Cùng với đó, việc thay đổi chế độ ăn uống phải kết hợp với cả tập luyện thể thao bởi theo một nghiên cứu thì mức độ căng thẳng và cân nặng đều có vai trò trong phải ứng của cơ thể với đồ ăn. Chính vì vậy, một chế độ ăn uống phù hợp ăn uống cũng như tập luyện phù hợp sẽ có ích cho cơ thể, còn ngược lại thì không.
DIY biology và Grinder
Trên thực tế, nhiều người đã dũng cảm thực hiện DIY biology và Grinder và đạt được những kết quả như dự định. Năm 2015, một người đàn ông đã tiêm hợp chất hóa học có tên Chlorin e6 vào mắt với mong muốn mình có thể thấy được mọi thứ vào ban đêm. Điều bất ngờ là người này đã có thể thấy mọi người di chuyển trong đêm tối ở trong rừng. Điều này được lý giải là do Chlorin e6 tạm thời làm thay đổi các phân tử trong mắt người và giúp nó dễ dàng tiếp nhận ánh sáng hơn.
Tuy nhiên rất nhiều cảnh báo đã được đưa ra cho rằng DIY biology và Grinder có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng với cơ thể hoặc tệ hơn nữa là gây tử vong. Cùng với đó, việc cấy vật lạ vào cơ thể có thể khiến bạn gặp phải các phản ứng viêm, gây nhiễm trùng mãn tính và tăng nguy cơ phát triển ung thư.
Rất nhiều hình thức của bẻ khóa sinh học lại được giới khoa học nhận định là rất nguy hiểm.
Bẻ khóa sinh học có an toàn không?
Một số hình thức của Biohacking được công nhận là an toàn, ví dụ như bổ sung một số dưỡng chất của cơ thể, thay đổi chế độ ăn uống theo khoa học... Thậm chí việc cấy ghép thứ gì đó vào cơ thể cũng có thể an toàn nếu được những nhà khoa học đồng ý và được giám sát bởi các chuyên gia y tế.
Tuy vậy, rất nhiều hình thức của bẻ khóa sinh học lại được giới khoa học nhận định là rất nguy hiểm. Nhất là khi thử nghiệm thứ gì đó trên con người, ngay cả thử nghiệm nó ngay trên cơ thể mình vẫn được coi là cấm kỵ lớn trong giới sinh học vì những hậu quả ngoài ý muốn. Một báo cáo vào năm 2017 đã cảnh báo rằng bẻ khóa sinh học sẽ dẫn đến vô số mối lo ngại mới về an toàn trong sinh học. Thậm chí nhiều nhà khoa học cho rằng việc thay đổi gen hoặc thử nghiệm thứ gì đó trong cơ thể mà không có kết quả từ các thử nghiệm truyền thống sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng và cực kỳ khó kiểm soát.
Luật cấm bẻ khóa sinh học
Tại Mỹ, nơi mà bẻ khóa sinh học đang trở thành một phong trào thì đã có một số Bang đang dự định đưa ra luật cấm với nó. Tại bang California đang có dự luật cấm một người can thiệp gen của bản thân tại nhà. Người đề xuất dự luật này là thượng nghị sĩ đảng cộng hòa Ling Ling Chang. Hiện tại nó đã được thống đốc bang ký và sẽ có hiệu lực từ tháng 1/2020.
Cùng với đó, cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã ra thông báo rằng việc bán các bộ công cụ chỉnh gen tự làm để dùng với người là bất hợp pháp. Đồng thời, FDA cũng đã tuyên bố kêu gọi mọi người tránh xa việc truyền máu của người trẻ vào cơ thể. Cơ quan này cũng đã cấm việc thử nghiệm lân sàng cấy phân sau khi 2 người bị nhiễm khuẩn nghiêm trọng và một người tử vong.