Rãnh Nankai là một rãnh đại dương, một phần của vành đai núi lửa Thái Bình Dương, trên phần đáy phía bắc của Thái Bình Dương ngoài bờ biển phía đông bắc Nhật Bản.
Rãnh Nankai, một thế giới ngầm bí ẩn và mới đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra một cấu trúc siêu khổng lồ ở khu vực này được gọi là "quái vật động đất".
Phát hiện này đã gây chấn động cộng đồng khoa học toàn cầu và người dân bắt đầu lo lắng về việc liệu Nhật Bản cùng các khu vực lân cận có sắp hứng chịu một siêu động đất tàn khốc hay không.
Núi lửa phun trào. (Ảnh minh họa: Zhihu).
Mảng kiến tạo khổng lồ
Các mảng vỏ là các lớp đá trên Trái đất tạo nên lớp vỏ bên ngoài của vỏ Trái đất. Chúng được biết đến với sự dịch chuyển lớn, chịu ảnh hưởng của kiến tạo, dẫn đến các hiện tượng như động đất, phun trào núi lửa và trôi dạt lục địa trên bề mặt. Tuy nhiên, nổi bật nhất là mảng kiến tạo ở đáy rãnh Nankai, bởi nó có kích thước lớn hơn so với phần còn lại.
Các nhà khoa học đã sử dụng công nghệ sóng siêu âm để tiến hành khảo sát chi tiết đáy biển và phát hiện ra mảng vỏ khổng lồ này. Sau khi nghiên cứu và phân tích sâu hơn, họ phát hiện ra rằng mảng này bị các mảng xung quanh ép lại, khiến nó phồng lên và tạo thành một khối phình khổng lồ.
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành một số lượng lớn mô phỏng và thí nghiệm để chứng minh rằng sự nâng lên của lớp vỏ này là do sự tương tác giữa các mảng. Từ góc độ địa chất, mảng đáy biển này đã liên tục bị nén trong hàng triệu năm, cuối cùng hình thành nên kích thước khổng lồ như hiện nay.
Sự nâng lên của vỏ có ý nghĩa to lớn đối với nghiên cứu địa chất. Nó tiết lộ các lớp chuyển động sâu hơn của mảng vỏ và cung cấp manh mối quan trọng để chúng ta hiểu rõ hơn về động lực học của Trái đất. Nó cũng khám phá sự tương tác và va chạm giữa các mảng vỏ, giúp chúng ta dự đoán và giải thích tốt hơn các trận động đất và hoạt động núi lửa.
Hậu quả của động đất. (Ảnh minh họa: Zhihu).
Ngoài ra, sự nâng lên của vỏ Trái đất ở Biển Đông cũng thu hút sự quan tâm của người dân đối với hệ sinh thái biển. Sự chuyển động và biến dạng của các mảng vỏ đáy biển có thể có tác động đáng kể đến sự phân bố của sinh vật biển và hệ sinh thái. Chúng có thể làm thay đổi địa hình đáy biển, gây ra những thay đổi về dòng hải lưu và nhiệt độ, từ đó ảnh hưởng đến điều kiện sống của sinh vật biển.
Đối với Nhật Bản và các vùng lân cận, việc phát hiện hoạt động nâng lên của vỏ Trái đất ở rãnh Nankai cũng có ý nghĩa thực tiễn. Động đất và hoạt động núi lửa là mối đe dọa thực sự và đang diễn ra đối với Nhật Bản. Bằng cách nghiên cứu chuyên sâu về quá trình nâng lên của vỏ Trái đất ở rãnh Nankai, các nhà khoa học có thể hiểu rõ hơn về chuyển động của vỏ Trái đất và nguy cơ động đất ở Nhật Bản, đồng thời cung cấp thông tin chính xác hơn cho việc cảnh báo sớm động đất và cứu hộ khẩn cấp.
Nguy cơ động đất tiềm ẩn
Bối cảnh địa lý của rãnh Nankai ở Nhật Bản: nằm ở phía bắc Biển Đông và là một trong những khu vực quan trọng chịu trách nhiệm cho vùng động đất ở Vành đai Thái Bình Dương. Đây là một trong những rãnh sâu nhất thế giới và là một trong những khu vực có hoạt động vỏ Trái đất thường xuyên.
Trong những năm gần đây, các nhà khoa học của Viện nghiên cứu địa chất Nhật Bản đã phát hiện ra một cơ sở hạ tầng trải dài hàng trăm km dọc theo một phía của rãnh Nankai của Nhật Bản. Cấu trúc địa chất tự nhiên khổng lồ này được gọi là "quái vật động đất", bao phủ một khu vực rộng lớn và tạo ra hoạt động magma mạnh mẽ.
Cấu trúc địa chất tự nhiên khổng lồ này được gọi là "quái vật động đất". (Ảnh minh họa: Zhihu).
Nguy cơ động đất gia tăng: Sự tồn tại của "quái vật động đất" đã làm tăng đáng kể nguy cơ động đất ở Biển Đông của Nhật Bản và các khu vực lân cận. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng sự chuyển động của các công trình khổng lồ có thể gây ra động đất, đặc biệt là các trận động đất lớn. Điều này là do sự tồn tại của các cấu trúc khổng lồ làm tăng thêm ma sát và va chạm giữa các mảng, khiến các hoạt động của lớp vỏ diễn ra thường xuyên và dữ dội hơn.
Tác động đến xã hội Nhật Bản: Biển Đông và các khu vực xung quanh Nhật Bản là khu vực đông dân cư và các trận động đất đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến xã hội. Sự tồn tại của các công trình địac chất khổng lồ càng làm tăng thêm tần suất và cường độ của các trận động đất ở Nhật Bản và các khu vực lân cận, tiềm ẩn mối đe dọa đối với sự an toàn tính mạng và tài sản của người dân.
Cách đối phó với rủi ro động đất: Đối mặt với rủi ro động đất ở rãnh Nankai của Nhật Bản, chính phủ Nhật Bản và các cơ quan liên quan đã thực hiện một loạt biện pháp. Đầu tiên là tăng cường hệ thống cảnh báo sớm động đất để thông báo trước cho công chúng về khả năng xảy ra động đất. Bước thứ hai là xây dựng các tòa nhà và cơ sở hạ tầng chống động đất để cải thiện khả năng chống chịu động đất. Ngoài ra, việc tăng cường giáo dục về động đất và nhận thức tự bảo vệ của công chúng cũng rất quan trọng.