Những bệnh cấp tính liên quan tới virus, chẳng hạn như cảm, có thể gây tổn thương cho não. Mức độ tổn thương lớn dần sau mỗi lần nhiễm bệnh và sẽ gây rối loạn trí nhớ trong giai đoạn sau của cuộc đời, các nhà khoa học Mỹ tuyên bố.
Bị cảm nhiều lần tăng nguy cơ mắc gây mất trí nhớ
Các virus hoạt tính mạnh, chẳng hạn như virus gây cảm, viêm tủy xám, tiêu chảy, có thể gây thương tổn cho vùng hippocampus trong não - nơi tập trung các tế bào thần kinh nhạy cảm. Người ta gọi nhóm virus này là picornavirus. Chúng tấn công hơn 1 tỷ người trên toàn thế giới hằng năm. Tính trung bình, mỗi người trong số đó nhiễm các bệnh liên quan tới virus 2-3 lần mỗi năm.
Khi bị virus tiêu diệt, các tế bào ở vùng hippocampus sẽ ngừng tiết ra acetycholine - chất có tác dụng củng cố trí nhớ ngắn hạn. Các dữ kiện mà não thu thập được sẽ không rõ nét và chẳng giữ được lâu nếu thiếu chất này.
Nhiều người bị nhiễm các bệnh cấp tính liên quan tới nhóm picornavirus vài lần trong đời. Điều này giải thích tại sao một số người già gặp những rối loạn nghiêm trọng về trí nhớ trong khi không hề bị thoái hóa thần kinh (chẳng hạn như Alzheimer), các nhà khoa học nhận định.
Vùng hippocampus trong não. (Ảnh: memorylossonline.com) |
Một nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Y khoa Mayo, bang Minnesota (Mỹ) đã huấn luyện cho một số con chuột học cách thoát ra khỏi mê cung. Sau thời gian huấn luyện, họ chia chúng thành hai nhóm và tiêm Theiler’s murine encephalomyelitis, chủng virus có quan hệ họ hàng với virus gây bệnh viêm tủy xám ở người, vào một nhóm. Những con chuột bị tiêm nhiễm bệnh ngay sau đó, nhưng không bị bại liệt.
Sau khi những con chuột bị bệnh bình phục, các nhà khoa học lại đưa cả hai nhóm chuột vào mê cung. Họ nhận thấy những con từng bị bệnh rất lúng túng khi tìm lối ra, trong khi những con không bị tiêm vẫn thực hiện tốt việc đó.
Khi phân tích ảnh chụp não những con chuột bị ốm, nhóm nghiên cứu nhận thấy vùng hippocampus của chúng bị tổn thương nghiêm trọng.
"Nghiên cứu trên chuột của chúng tôi là công trình đầu tiên cho thấy những bệnh cấp tính do virus gây ra có thể làm suy giảm trí nhớ", Charles Howe, trưởng nhóm nghiên cứu, phát biểu. "Chúng tôi nghĩ rằng họ picornavirus có thể xâm nhập vào não động vật và gây nên nhiều loại tổn thương cho não. Chẳng hạn như virus viêm tủy xám có thể gây ra chứng bại liệt".
"Nếu virus có thể gây mất trí nhớ ở chuột thì chúng hoàn toàn có khả năng làm điều tương tự ở người", George Kemenes tại Đại học Sussex (Anh) và không liên quan tới công trình nghiên cứu, nhận định.
Nhóm của Howe đã tìm ra một hợp chất giúp vùng hippocampus trong não chuột không bị tổn thương sau khi bị virus tấn công. Họ hy vọng rằng, trong một tương lai không xa, hợp chất này cũng có thể có tác dụng tương tự trên cơ thể người, đặc biệt là những người bị viêm não.
Do virus cúm và virus viêm tủy xám đều thuộc họ picornaviruses nên Howe dự đoán rằng nếu ai đó bị cúm nhiều lần thì não người đó có thể bị thương tổn. Những thương tổn này rất khó nhận ra nếu chỉ bị cúm một lần, nhưng mức độ sẽ lớn dần nếu bạn bị cúm nhiều lần. Đến một lúc nào đó trong giai đoạn sau của cuộc đời, thương tổn có thể gây ra những vấn đề về trí nhớ cho người bệnh.
Howe và các cộng sự cho biết họ sẽ tiến hành chụp não để tìm ra những biểu hiện thương tổn thần kinh ở những người từng bị nhiễm bệnh cấp tính do virus.