Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nhiều loài động vật có khả năng nhận diện hình ảnh của bản thân mình trong gương và loài cá cũng không phải là ngoại lệ.
Nhiều người cho rằng, cá vàng chỉ có trí nhớ trong ba giây. Tuy nhiên, chúng ta có thể đang có cái nhìn không công bằng về khả năng nhận thức của cá.
Nghiên cứu mới đã chỉ ra rằng, một số loài cá có thể nhận ra chính chúng trong một bức ảnh. Điều đó có nghĩa rằng, cá là một trong những loại động vật có khả năng tự nhận thức. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PNAS.
Cá nhận ra các đặc điểm trên khuôn mặt hơn là cơ thể.
Đây có vẻ là một kỹ năng cơ bản đối với chúng ta. Tuy nhiên, sự tự nhận thức là dấu hiệu cho thấy một con vật có khả năng thực hiện các quá trình tinh thần cao hơn. Phương pháp này được thử nghiệm phổ biến nhất bằng cách sử dụng gương.
Nhiều loài động vật, gồm chó, sẽ phản ứng với hình ảnh phản chiếu của chúng như thể đó là một cá thể khác. Song, một số loài vật có thể nhận ra rằng, hình ảnh phản chiếu trong gương là chính chúng.
Vượn, cá heo, voi và một số loài chim đã vượt qua bài kiểm tra. Trong khi đó, trẻ em phải mất khoảng 18 tháng để nhận ra điều đó.
Vài năm trước, các nhà khoa học đã điều tra xem liệu một loài cá biển gọi là cleaner wrasse có thể vượt qua bài kiểm tra gương hay không. Họ đánh dấu con cá bằng thứ trông giống như ký sinh trùng trên cổ họng của chúng và đặt một chiếc gương trong bể.
Kết quả là, nhiều con cá đã nhìn thấy dấu vết trong hình ảnh phản chiếu. Sau đó, chúng cố gắng dụi dấu vết đó ra khỏi cổ. Điều đó cho thấy, chúng nhận ra bản thân trong gương.
Với nghiên cứu mới, các nhà khoa học muốn kiểm tra xem liệu con cá có thể nhận ra mình trong một bức ảnh hay không. Nhóm nghiên cứu cho mỗi con cá xem hơn bốn bức ảnh.
Một ảnh của chính chúng, một ảnh của con cá lạ, một ảnh có khuôn mặt của chính chúng trên cơ thể con cá khác và một ảnh có khuôn mặt lạ trên cơ thể của chính chúng.
Những con cá cleaner wrasse có xu hướng sẽ tấn công những kẻ xâm nhập lãnh thổ. Trong trường hợp này, chúng tấn công ảnh của những con cá lạ chứ không phải ảnh của mình.
Chúng cũng không tấn công những bức ảnh chụp khuôn mặt mình trên cơ thể con cá khác. Song, chúng lại tấn công những bức ảnh có khuôn mặt của con cá lạ trên cơ thể chúng. Điều đó cho thấy, loài cá này nhận ra các đặc điểm trên khuôn mặt hơn là cơ thể.
Masanori Kohda - trưởng nhóm nghiên cứu, Trường Đại học Osaka Metropolitan (Nhật Bản), cho biết: “Đây là nghiên cứu đầu tiên chứng minh rằng, cá có ý thức về bản thân. Vì động vật mục tiêu là một con cá, phát hiện này cho thấy, gần như tất cả các loài động vật có xương sống cũng có ý thức cao hơn về bản thân”.