Tiểu hành tinh Psyche có giá trị được ước tính lên tới 10 tỉ tỉ USD. Đây là một kho báu thực sự gồm các nguyên tố và kim loại quý hiếm.
Tiểu hành tinh này được nhà thiên văn học người Ý Annibale de Gasparis phát hiện vào ngày 17-3-1852. Ông đặt tên tiểu hành tinh theo tên nữ thần linh hồn Hy Lạp. Bà sinh ra là phàm nhân và đã kết hôn với thần tình yêu Eros - được biết đến nhiều hơn với tên Cupid.
Tiểu hành tinh xa xỉ
Tiểu hành tinh này cũng được gọi là 16 Psyche vì nó là tiểu hành tinh thứ mười sáu được phát hiện. Lý do cho giá trị to lớn của 16 Psyche là vì nơi này tạo thành từ các nguyên tố cực kỳ quý hiếm, bao gồm bạch kim và palladium. Đây là những chất rất cần thiết cho ô tô và thiết bị điện tử trên Trái đất.
Theo NASA, tiểu hành tinh hình củ khoai tây mang tên 16 Psyche có diện tích bề mặt 165.800km2, với thành phần có khả năng chứa từ 30 - 60% kim loại. Các chuyên gia của NASA tin rằng trên thực tế kim loại này là lõi sắt niken lộ ra của một hành tinh sơ khai, còn được gọi là vi thể hành tinh, một trong những khối hợp nhất của Hệ Mặt trời.
Một vi thể hành tinh được cho là nguyên nhân gây ra vụ va chạm khổng lồ, giúp hình thành nên Mặt trăng của chúng ta. Bằng cách kết hợp quan sát radar và quang học, các nhà khoa học đã tạo ra mô hình 3D của Psyche, cho thấy có sự thay đổi đáng kể về hàm lượng kim loại và màu sắc của tiểu hành tinh so với bề mặt.
Thành phần của 16 Psyche có khả năng chứa từ 30 - 60% kim loại.
Nhưng cho đến khi có ai đó được nhìn cận cảnh 16 Psyche, không ai có thể chắc chắn tiểu hành tinh này thực sự trông như thế nào hoặc được làm bằng gì.
Tiểu hành tinh này quay quanh Mặt trời, giữa sao Hỏa và sao Mộc ở khoảng cách từ 378 - 497 triệu km tính từ Mặt trời. Khoảng cách đó xa hơn Mặt trời khoảng ba lần so với chúng ta, và từ Trái đất sẽ mất khoảng 6 năm để đến được nơi đó.
Vào tháng 10-2023, cơ quan vũ trụ đã khởi động sứ mệnh Psyche để tiếp cận tiểu hành tinh huyền thoại này. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết họ không bị thúc đẩy bởi cơn sốt vàng, mà bởi mong muốn tìm hiểu thêm về lõi Trái đất, và lõi của các hành tinh đá khác, hình thành như thế nào.
Tiểu hành tinh này rất có thể là tàn dư của nhiều vụ va chạm mạnh, thường xảy ra khi Hệ Mặt trời đang hình thành. "Psyche cung cấp một góc nhìn độc đáo về lịch sử của các vụ va chạm và bồi đắp đã tạo ra các hành tinh trên mặt đất", NASA cho biết.
Cuộc điều tra cũng nhằm mục đích tìm hiểu xem tảng đá rộng 280km có thực sự là lõi của một vi thể hành tinh hay không.
Không rõ ràng về mặt kinh tế nếu khai thác
Nhưng liệu các tổ chức khác, có đầu óc tài chính hơn có theo chân NASA và thực hiện chuyến đi của riêng họ tới tiểu hành tinh này không?
Philip Metzger, nhà vật lý hành tinh tại Đại học Central Florida, nghĩ như vậy. Ông nói rằng sự khác biệt duy nhất giữa việc khai thác trên Trái đất và trên một tiểu hành tinh là nơi này yêu cầu thiết bị có thể chịu được các điều kiện trọng lực thấp, bức xạ cao.
Thiết bị này cũng cần có khả năng tự vận hành, vì có thể mất hơn 20 phút để một sóng vô tuyến chứa những hướng dẫn tiếp cận một tiểu hành tinh, đặc biệt nếu nó ở phía bên kia của Mặt trời. Hơn nữa, công nghệ này đã tồn tại và đã được thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, mặc dù chưa hoàn toàn sẵn sàng để sử dụng.
Metzger cho biết trên thang đo Mức độ sẵn sàng trong công nghệ của NASA, dao động từ 1 - 9, thiết bị khai thác không gian hiện tại nằm trong khoảng từ 3 - 5. "Các công nghệ cần được nâng cao, khoảng 6 - 7, trước khi chúng tôi sẵn sàng bắt đầu xây dựng sứ mệnh bay. Thứ còn thiếu hiện nay là kinh phí", ông nói thêm.
Kevin Cannon, thuộc Chương trình Tài nguyên không gian của Trường Mỏ Colorado, lưu ý bất kỳ tiến bộ nào đối với việc khai thác tiểu hành tinh có thể sẽ đến từ khu vực tư nhân. Tuy nhiên, việc khai thác các tiểu hành tinh không dễ dàng.
Cannon nói việc đưa các vật liệu trở lại Trái đất là "không rõ ràng về mặt kinh tế", nhấn mạnh rằng làm như vậy sẽ tốn kém về mặt thiên văn, trong khi kim loại thuộc nhóm bạch kim thực sự đang giảm giá.
Tuy nhiên, Psyche cũng có thể là một nguồn nguyên liệu quan trọng cần thiết cho việc khám phá không gian và định cư. Trong khi đó, kim loại khai thác từ các tiểu hành tinh có thể biến thành những công trình kiến trúc lớn và căn cứ của con người trong không gian.