Ẩn sau đài phun nước huyền thoại nằm giữa Thủ đô Hà Nội, bên cạnh Hồ Hoàn Kiếm là cả một câu chuyện lịch sử.
Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục nằm giáp bờ phía Tây Bắc của hồ Gươm, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục là một trong những địa điểm nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội đối với du khách trong và ngoài nước, địa điểm này là nơi giao nhau của năm phố Lê Thái Tổ, Hàng Đào, Hàng Gai, Đinh Tiên Hoàng, Cầu Gỗ, được coi là cửa ngõ dẫn vào khu phố cổ Hà Nội.
Đài phun nước Long Vân ngay sát Hồ Gươm.
Khi đi dạo vòng quanh Hồ Hoàn Kiếm nhiều người không khỏi không chú ý tới một đài phun nước mà ít ai biết về những câu chuyện lịch sử ẩn sau nó.
Được biết vào đầu thế kỷ thứ 20, vị trí này là điểm giao nhau của các tuyến tàu điện đi về ba hướng khác nhau của thành phố Hà Nội. Người Pháp đã cho quy hoạch quảng trường và đến năm 1954 đã xây dựng một đài phun nước với vai trò như vòng xoay điều tiết các phương tiện tham gia giao thông khi nhận thấy sự bất cập về vấn đề này.
Ban đầu, công trình được thiết kế đơn giản gồm một bể nước hình tròn, ở giữa có đài phun nước bằng đá giống như một cái đĩa đặt trên bệ hình trụ tròn. Về sau có 2 hình đãi nhỏ hơn được xây lên trên và rồi đài phun nước có ba tầng như hiện tại.
Long Vân là cái tên mà người Hà Nội xưa đặt cho đài phun nước này, lý do là bởi hiệu kem Long Vân nổi tiếng nằm ngay cạnh đó. Ngày nay, quán kem này chỉ tồn tại trong trí nhớ của một số người cao tuổi ở Hà thành.
Long Vân là cái tên mà người Hà Nội xưa đặt cho đài phun nước này.
Những năm 1960-1970, đài phun nước Long Vân được lấp đất trồng cây và xây lại bệ bằng bê-tông, đặt lên đó một cột đồng hồ. Cho tới cuối những năm 1980, đài phun nước được khôi phục chức năng vốn có của mình là phun nước cho cư dân đô thị thưởng lãm.
Chính quyền thành phố chính thức tiến hành tu sửa cho đài phun nước vào thập niên 1990 bằng cách dựng thêm rào chắn cố định quanh nó. Vào năm 2014, thành phố Hà Nội lại một lần nữa cho tu sửa đài phun nước, rào chắn được dỡ bỏ nhằm chào đón sự kiện 60 năm giải phóng thủ đô.
Một số ý kiến cho rằng đài phun nước huyền thoại này có vai trò như một "cột mốc Km 0" của Thủ đô Hà Nội, có ý nghĩa là công trình nằm ở vị trí “trung tâm nhất” của thành phố.