Theo nghiên cứu mới đây thì xói mòn sông là tác nhân địa chất gây ra động đất và còn là lý do tại sao động đất thường xuyên xảy ra ở xa rìa của các mảng kiến tạo.
Chúng ta thường nghĩ hoạt động địa chấn do những mảng kiến tạo ma sát và sinh ra áp lực tích tụ khi chúng di chuyển đè lên nhau. Nghiên cứu mới nhất này cho thấy, mô hình máy tính mô phỏng khớp với dữ liệu thực tế, dòng chảy của các dòng sông tác động làm đá dịch chuyển.
Hình mô phỏng sông chảy làm xói mòn đá.
Các dòng sông chảy qua đá trong hàng triệu năm, làm lớp vỏ bên dưới di chuyển dễ dàng hơn. Do đó, chúng ta có thể dự đoán chính xác hơn động đất trong tương lai.
"Chúng tôi biết rằng phần lớn động đất xảy ra ở ranh giới mảng kiến tạo, như ở Nhật Bản và dọc theo vùng đứt gãy San Andreas".
"Dù như vậy nhưng vẫn không giải thích được những trận động đất thường xảy ra ở các khu vực như Đông Tennessee và New Madrid" - một nhà địa chất Ryan Thigpen thuộc Đại học Kentucky nói.
Hình minh hoa: Hậu quả động đất.
Nhóm các nhà địa chất đang nghiên cứu với một mô hình máy tính mô phỏng xói mòn sông làm mất đi 150m đá, ở sông Tennessee ở phía đông Tennessee (Mỹ) trong hơn 9 triệu năm qua.
Trọng lượng đá thay đổi và các nhà nghiên cứu đã thấy phù hợp với hoạt động địa chấn trong khu vực trong thế kỷ qua.
Các trận động đất bên trong xảy ra ở các điểm nóng riêng, khiến các nhà khoa học nghĩ rằng có điều đặc biệt ở những khu vực này, cách xa ranh giới các mảng kiến tạo - những điểm yếu càng thêm yếu.
Xói mòn sông có thể là yếu tố chưa được xem xét ở một số địa điểm. Nó đẩy các đứt gãy và căng thẳng hiện tại trong lớp vỏ vượt quá điểm vỡ, gây ra động đất.
Ở phía đông Tennessee, sự xói mòn khoảng 8 nghìn tỷ tấn đá làm dày thêm các vết sẹo đứt gãy địa chất đã vùng núi Appalachia trong hàng triệu năm.
Như trận động đất lớn gần đây ở bang Virginia (Mỹ), mạnh 5,8 độ richter, xảy ra vào năm 2011.
Mỗi khu vực có những đặc điểm riêng, nhưng các chuyên gia trước đây cho rằng sự kết hợp tương tự có thể gây ra động đất ở Missouri.
Nếu thêm xói mòn đá do dòng sông chảy lâu dài vào các nguyên nhân gây động đất thì có thể dự đoán động đất chính xác hơn trong tương lai. Do đó, giảm thiểu được thiệt hại về người và vật chất do động đất.