Gỗ là một phần quan trọng của xã hội chúng ta. Chúng ta sử dụng nó làm nhiên liệu, đồ nội thất, nước hoa, nhạc cụ và các mục đích khác.
Các loại gỗ khác nhau thường có những mức giá khác nhau phù hợp với nhiều nhu cầu của con người. Gỗ đen châu Phi (Blackwood) cũng là một trong số đó - đây là một trong những loại gỗ đắt nhất thế giới.
Gỗ đen châu Phi là một loại gỗ kỳ lạ có nguồn gốc từ Đông Phi, và còn được gọi là gỗ mun Mozambique hoặc gỗ mun Senegal.
Tên khoa học của gỗ đen châu Phi là Dalbergia melanoxylon. Nó chủ yếu được tìm thấy ở các vùng ven biển Đông Phi, bao gồm Tanzania và Mozambique. Theo các bằng chứng lịch sử, việc sử dụng và buôn bán loại gỗ này bắt đầu từ nền văn minh Ai Cập cổ đại có niên đại 5.000 năm.
Nó được sử dụng bởi các pharaoh và các gia đình giàu có. Trên thực tế, hai trong số những đồ tạo tác lâu đời nhất được tìm thấy trong lăng mộ của Vua Menes tại Abydos được làm từ loại gỗ đặc biệt này.
Cây gỗ đen châu Phi có kết cấu gỗ dày đặc, bóng láng, có màu từ đỏ đến đen thuần khiết. Nó thường được cắt thành các phôi nhỏ hoặc các khúc gỗ với lớp gỗ màu trắng sáng màu vàng. Phiến gỗ được phân chia đường vân rõ ràng để hỗ trợ cho việc làm khô chậm, giúp ngăn ngừa các vết nứt.
Ở Ai Cập cổ đại, nó đã được sử dụng rộng rãi trong việc chế tạo đồ nội thất và tác phẩm nghệ thuật tinh xảo. Nó cũng được sử dụng trong xây dựng đền thờ như các thanh nẹp bằng gỗ giữ cố định các viên đá của các kim tự tháp.
Ngoài ra, nó còn được sử dụng trong trang trí lăng mộ. Trong thời gian gần đây, người châu Phi đã sử dụng nó để chạm khắc mọi thứ, từ đồ dùng đến tượng.
Cây gỗ đen châu Phi là một loài cây lấy gỗ vô cùng quý hiếm. Nó được sử dụng trong sản xuất nhạc cụ và đồ nội thất cao cấp. Các quần thể của loài cây này trong phạm vi bản địa đang bị đe dọa trước nguy cơ tuyệt chủng do việc bị thu hoạch quá mức, kế hoạch bảo tồn kém và tỷ lệ nảy mầm thấp.
Bề ngoài của những tâm gỗ này thường sẫm màu, màu nâu tía, gần như đen. Nó là một trong những loại gỗ cứng nhất và dày đặc nhất với kết cấu tốt.
Được biết, gỗ đen châu Phi là loại vật liệu tốt nhất để chế tạo nhạc cụ hơi. Là một trong những loại gỗ dày đặc nhất, nó có độ cộng hưởng lý tưởng cho kèn obo và kèn clarinet được nghe trong các phòng hòa nhạc trên khắp thế giới.
Gỗ đen châu Phi là một loại cây nhỏ điển hình, chỉ có thể được tìm thấy ở phía nam sa mạc Sahara. Nó phát triển ở các vùng xavan khô cằn ở miền nam và miền trung châu Phi. Loại cây phát triển cực kỳ chậm này có tâm gỗ dày đặc, thớ mịn và tạo ra nhạc cụ có âm thanh du dương.
Gỗ đen nặng và cứng, được các nghệ nhân đánh giá cao trong việc chế tạo các tác phẩm nghệ thuật và nhạc cụ, bao gồm cả bộ hơi bằng gỗ và nhạc cụ có dây nhỏ. Đây là loại gỗ có dầu và có khả năng hạn chế tình trạng rỉ sét hình thành trên dụng cụ.
Số lượng cây gỗ đạt đủ chất lượng để làm nhạc cụ chỉ chiếm khoảng 9% số gỗ thu hoạch.
Trong các thế kỉ trước, gỗ đen được sử dụng để làm tay cầm của các dụng cụ y tế châu Âu. Loại gỗ này được xuất khẩu từ các thuộc địa của Anh, Pháp và Đức ở Châu Phi và cũng được sử dụng để khảm đồ nội thất và đồ tiện. Cây chỉ cao tối đa khoảng 15 mét (chiều cao trung bình khoảng 8 mét), có hình dáng kỳ lạ và chưa trưởng thành hoàn toàn cho đến khi khoảng 200 tuổi. Hầu hết các cây ngày nay được thu hoạch ở độ tuổi từ 70 đến 80 năm. Thân cây hiếm khi có đường kính hơn 30 cm, vì vậy rất khó để khai thác những miếng gỗ đen châu Phi lớn từ loại cây này.
Việc gỗ đen châu Phi mang lại giá trị sử dụng cao trong khi nguồn cung hạn chế đã khiến nó trở thành một trong những cây gỗ đắt nhất thế giới. Các chương trình trồng cây gỗ đen đã được triển khai rộng rãi để đảm bảo nguồn cung trong tương lai.
Không chỉ phát triển chậm, gỗ đen châu Phi còn cực kỳ khó gia công nên các sản phẩm làm từ loại gỗ này rất đắt tiền vì nhiều lý do. Loại gỗ sẫm màu này có thớ thẳng, mịn, nhưng cứng đến độ có thể nhanh chóng làm cùn các dụng cụ cắt. Gỗ đen châu Phi thường có màu từ đen tuyền đến tím đậm. Gỗ ít bị phân hủy, có thể chịu nhiệt và chống cong vênh, chống côn trùng ở mức độ vừa phải.
Nhược điểm của gỗ đen là nó hiếm khi mọc thẳng theo cách mà các nhà sản xuất nhạc cụ mong muốn và bất kỳ khuyết điểm hoặc vết nứt nào đều khiến vật liệu không thể sử dụng được. Đây là lý do tại sao chỉ có 9% gỗ đen châu Phi được thu thập để cắt thành các loại nhạc cụ.
Chưa kể, từ một cây cao 10 mét, với độ tuổi ít nhất là 70 năm tuổi, chỉ có thể làm được 50 chiếc kèn clarinet.
Lý do gỗ đen châu Phi đắt như vậy là do nó đến từ một loại cây phát triển chậm. Phải mất khoảng 70 năm để phát triển thành một cây trưởng thành hoàn toàn.
Nhu cầu ngày càng tăng đối với gỗ đen châu Phi đã dẫn đến sự sụt giảm về số lượng của những cây này. Theo báo cáo của IUCN, loài này được coi là loài sắp bị đe dọa. Mối đe dọa đối với sự tồn tại của loài này là nguyên nhân chính dẫn đến giá thành của chúng rất cao. Gỗ đen châu Phi thường có giá khoảng 14.000 USD mỗi mét khối.
Gỗ đen châu Phi có tính chất ổn định và bền, có khả năng chống mục nát. Loại gỗ này cũng có các đặc điểm ưu việt như như khả năng chịu nhiệt. Cây trưởng thành hoàn toàn có khả năng chống cháy.