Nhận thấy địa phương thường xuyên xảy ra các đám cháy trong mùa hè, một học sinh miền núi tỉnh Thừa Thiên - Huế đã nghiên cứu và chế tạo ra máy bay thăm dò đám cháy.
Đó là em Lê Quý Đức (lớp 9, trường THCS Thị trấn Khe Tre, huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên - Huế).
Ý tưởng thiết thực với cuộc sống
Quý Đức cho biết, Nam Đông là một huyện miền núi với lợi thế cây trồng chủ lực là cây nguyên liệu như keo, thông, cao su. Vào mùa hè, nắng nóng có nguy cơ cháy rất cao. Trên địa bàn từng xảy ra những đám cháy lớn, địa hình hiểm trở, khó quan sát, khó đưa ra các phương pháp tiếp cận và chữa cháy.
"Vì vậy, em nghĩ cần có một thiết bị bay trên cao có gắn camera để quan sát, theo dõi để đưa ra các phương án đối phó. Lúc nhỏ, em ước mơ được bay trên bầu trời, nhưng khi lớn lên, em biết mình không thể thực hiện được nên đã gửi gắm ước mơ đó qua mô hình bay", Đức chia sẻ.
Máy bay thăm dò đám cháy của học sinh miền núi Nam Đông. (Ảnh: Nhật Tuấn.)
Quý Đức cho biết thêm, bố em cũng là người đam mê bộ môn này. Nhưng máy bay của bố em thường được nhập khẩu nguyên chiếc từ nước ngoài về hoặc do các công ty chuyên nghiệp mô hình thiết kế, mỗi chiếc máy bay như vậy có giá thành rất cao.
Đôi khi đi xem bố em bay, chỉ cần một sơ suất nhỏ là chiếc máy bay sẽ tan thành từng mảnh, rất thiệt hại về kinh tế. Vì thế nên em đã có ý tưởng làm một chiếc máy bay từ các vật liệu rẻ tiền, nhưng vẫn thực hiện được chức năng của một chiếc máy bay thật.
Vào tháng 3/2016, Quý Đức bắt bắt tay vào thực hiện ý tưởng. Ròng rã hơn 1 tháng tập trung tất cả công sức và sự giúp đỡ của thầy và bố, cuối cùng em đã hoàn thành và thử nghiệm tốt ở nhiều địa điểm có không gian rộng.
Đề tài được xây dựng trên cơ sở thiết bị bay được đẩy bằng phản lực của cánh quạt, thân máy bay làm bằng xốp nhẹ ốp đề can tạo khí động học giúp máy bay lướt nhanh hơn.
Khi có máy bay, em nghĩ cần phải ứng dụng nó vào việc do thám trên không, nhất là các đám cháy rừng và em đã gắn thêm cho nó một camera lấy từ chiếc flycam mà em xin được.
Khó khăn mà em gặp phải trong quá trình thực hiện máy bay đó là việc cắt hình dáng của máy bay hay bị lỗi, vi mạch hơi khó và việc điều khiển máy bay còn trục trặc. Tuy nhiên điều nay đã được khắc phục và đến nay, máy bay của Đức đã được điều khiển thuần thục.
Bộ điều khiển của máy bay thăm dò đám cháy. (Ảnh: Nhật Tuấn.)
Sản phẩm của em có thể áp dụng ở các huyện miền núi, vùng sâu vùng xa, biên giới, hải đảo, những nơi còn nghèo, chưa có điều kiện đầu tư về phòng cháy chữa cháy, cứu hộ cứu nạn.
Máy bay thăm dò đám cháy giá rẻ
Quý Đức chia sẻ, máy bay hoạt động theo nguyên lý phản lực, động cơ đẩy gió ra sau và máy bay đi tới.
Khi cần lái máy bay sẽ điều khiển hai cánh lái hai bên, khi muốn máy bay đi lên và xuống thì điều khiển cánh đuôi. Tất cả được điều khiển bằng 3 kênh từ bộ điều khiển từ xa. Camera sẽ quay và truyền tín hiệu về điện thoại hoặc máy tính để quan sát.
"Yếu tố mới của đề tài đó là máy bay có thể hoạt động trong bán kính 500 mét, có thể quan sát mặt đất bằng camera gắn trên máy bay thông qua điện thoại bằng sóng wifi do camera phát về. Độ cao của máy bay cho phép quan sát rõ đám cháy hoặc vật thể từ trên cao, tốc độ máy bay có thể chậm khoảng 30km/h để camera kịp quan sát", Quý Đức cho biết.
Các thiết bị bay trên không thường chỉ được xem như đồ chơi xa xỉ cho khách hàng giàu có, sản phẩm nhập khẩu ở nước ngoài với giá thành đắt và cũng chỉ dừng lại ở mức độ chơi hạng sang. Nhưng ở thiết bị bay của em, với các thành phần tự chế, kiếm nhặt từ phế liệu và xin lại từ các thiết bị hư hỏng khác nên có giá thành khoảng 350.000 đồng.
Thiết bị bay của em lại được gắn camera truyền tín hiệu qua wifi về điện thoại hoặc máy tính để quan sát các vật thể ở mặt đất như đám cháy...
Sản phẩm đã giành được giải Nhất cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng huyện Nam Đông năm 2017. Hiện tại, sản phẩm được mang đi dự cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Thừa Thiên - Huế năm 2017.
Trong tương lai, nếu được đầu tư mạnh về tài chính, em sẽ lắp ráp động cơ mạnh hơn, thân máy bay thay thế từ xốp đề can sang vật liệu khác như gốm thạch cao (loại thường được dùng làm la-phông trần nhà), gắn thêm camera có độ nét cao, tốc độ ghi hình nhanh, kết hợp với bộ điều khiển sử dụng sóng GPS để tăng bán kính hoạt động thì thiết bị của em có thể sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau như tìm kiếm cứu nạn, quan sát phòng chống cháy rừng, do thám, trinh sát các mục tiêu trong quân sự.
Em Lê Quý Đức bên mô hình máy bay thăm dò đám cháy. (Ảnh: Nhật Tuấn.)
Thầy Trần Đăng Khương (giáo viên hướng dẫn) cho biết, Đức là học sinh thích tìm tòi, ham học hỏi. "Để có được sản phẩm như hiện nay, Đức đã trải qua nhiều lần thất bại nhưng em dám làm nên đã thành công. Máy bay có thể đo được phạm vi đám cháy, camera xoay và bay thẳng đứng. Sản phẩm có khả năng ứng dụng cao, nếu được đầu tư thì nó có khả năng được áp dụng rộng rãi", thầy Đăng Khương chia sẻ.