Những vũ khí như đạn cao su, lựu đạn gây choáng hay hơi cay dù được gọi là phi sát thương nhưng cũng có thể gây nguy hiểm đáng kể.
Hơi cay là gì?
Dành sự quan tâm đến các hóa chất có thể được sử dụng làm vũ khí, Giáo sư Janice Chambers và nhóm của bà tại Đại học bang Mississippi đang thực hiện nghiên cứu để phát triển các liệu pháp điều trị cho một số hóa chất này.
Thuật ngữ hơi cay dùng để chỉ một nhóm các chất kích ứng hóa học có thể được sử dụng để kiểm soát hoặc giải tán đám đông. Các hóa chất được sử dụng cho mục đích này gây kích ứng niêm mạc và mắt dẫn đến các hiện tượng bao gồm chảy nước mắt (do đó có tên là hơi cay), co giật quanh mắt, ho, khó thở và ngứa rát da.
Hơi cay dùng để chỉ một nhóm các chất kích ứng hóa học có thể được sử dụng để kiểm soát hoặc giải tán đám đông.
Chúng được cho là chất kích ứng ngắn hạn và không có khả năng giết chết hay gây tổn thương vĩnh viễn, đặc biệt nếu được sử dụng ở nồng độ tương đối thấp, trong một dịp duy nhất và trong không gian mở. Tuy nhiên, ở nồng độ cao trong không gian kín, các hóa chất này đủ mạnh để gây chết người.
Các hóa chất này là chất rắn, không phải là khí, nhưng có thể được phân tán dưới dạng sol khí trong hỗn hợp pháo hoa trong vụ nổ hoặc trong các dung dịch được phân phối dưới dạng phun. Có nhiều hóa chất hơi cay, phổ biến nhất là 2 -chlorobenzalmalonitrile hay viết tắt là CS, được đặt tên theo Ben Corson và Roger Stoughton, các nhà hóa học người Mỹ đã phát minh ra nó vào năm 1928. CS được sử dụng làm hóa chất kiểm soát bạo động quân sự chính thức vào năm 1959. Đã có nhiều trường hợp sử dụng hơi cay trên khắp thế giới.
Hơi cay hoạt động như thế nào?
Các hóa chất này phản ứng với các thụ thể thần kinh cảm giác có thể gây đau và khó chịu ở da, mắt và niêm mạc. Phản ứng xảy ra gần như ngay lập tức, nhưng sự khó chịu mà hóa chất gây ra thường sẽ hết trong khoảng 30 phút đến vài giờ.
Ở nồng độ thấp và tiếp xúc không thường xuyên, hơi cay không có khả năng gây tổn thương vĩnh viễn. Chúng đã được quân đội sử dụng trong nhiều năm để huấn luyện sử dụng mặt nạ phòng độc. Có một số bằng chứng tổn thương ở con người trong báo cáo về ảnh hưởng lâu dài, chủ yếu là do bị tiếp xúc ở nồng độ cao trong các tình huống trong nhà và trong thời gian dài.
Hơi cay có phải là vũ khí hóa học?
Công ước vũ khí hóa học quốc tế năm 1993 tại Geneva đã cấm sử dụng hơi cay trong trường hợp các lực lượng quân sự đang có chiến tranh. Tuy nhiên, một số quốc gia, bao gồm Hoa Kỳ, đã chấp thuận việc sử dụng hơi cay để kiểm soát bạo loạn dân sự và kiểm soát đám đông những người phi quân sự.
Liệu hơi cay có làm tăng nguy cơ mắc Covid-19 không? Vì hơi cay kích thích phổi và Covid-19 chủ yếu là bệnh về đường hô hấp, liệu những người dính phải hơi cay có nguy cơ mắc Covid-19 cao hơn hay không?
Virus Corona, thủ phạm của đại dịch hiện tại là chủng virus mới, không có tiền sử hoặc tiền lệ nào cho chúng ta biết liệu tiếp xúc với khí hơi cay có làm tăng tỉ lệ mắc bệnh hay không. Nếu tiếp xúc với hơi cay trong thời gian ngắn ngủi, cá nhân bị ảnh hưởng vốn là người khỏe mạnh và tác dụng gây khó chịu kết thúc nhanh chóng, thì thật hợp lý khi kết luận rằng tỉ lệ nhiễm virus Corona sẽ không tăng lên, dựa trên lịch sử sử dụng hơi cay với tương đối ít hậu quả lâu dài.