Gần đây, Elon Musk đã công bố kế hoạch đầy tham vọng của ông nhằm đưa con người lên sống trên sao Hỏa. Ông không chỉ muốn đem 1-2 người lên mà là cả một đoàn người - hàng trăm người với niềm tin con người sẽ xây dựng được nền văn minh mới trên hành tinh sao Hỏa.
Nghe câu chuyện này giống như chuyện khoa học viễn tưởng vậy, bởi ai cũng biết rằng việc sinh sống được trên sao Hỏa không phải dễ dàng: thời tiết khắc nghiệt, thiếu không khí, không trồng trọt, chăn nuôi được như ở Trái đất, chưa kể là đầy bụi bẩn và không phải cứ muốn là có thể quay trở về Trái đất được.
Hình ảnh mô phỏng này bên trong Hệ thống Du hành Xuyên hành tinh SpaceX sẽ gửi con người tới sao Hỏa. (Nguồn ảnh: SpaceX).
Thứ Ba ngày 27 tháng 9, doanh nhân tỷ phú Elon Musk đã vạch ra kế hoạch để đưa hàng trăm người lên sao Hỏa. Nhưng dự án này có thực sự khả thi hay không?
Elon Musk, người sáng lập và CEO của công ty tư nhân về vận chuyển trong không gian, đã đưa ra một kế hoạch xây dựng tàu vũ trụ để mỗi lần có thể đưa được 100 người lên đến Hành tinh Đỏ. Kế hoạch này gồm có một tên lửa khổng lồ mới SpaceX, tàu vũ trụ và hệ thống hỗ trợ để đưa con người lên sao Hỏa (hoặc đến các hành tinh xa hơn). Mục tiêu dài hạn trong tầm nhìn của Elon Musk là con người có thể thay đổi bầu không khí và môi trường của sao Hỏa, làm cho hành tinh đó có thể tồn tại sự sống.
Kế hoạch đầy tham vọng này được thực hiện mọi cách, Musk trình bày từ công nghệ kỹ thuật đến thời gian mà ông hy vọng sẽ thực hiện được những mục tiêu đã đề ra này, không đề cập đến các nguồn tài trợ. Các chuyên gia có nói với chúng tôi rằng điều đó có vẻ như không dễ dàng hoặc thậm chí không thể thực hiện được.
"Khi thực hiện kế hoạch này sẽ không có trở ngại về mặt kỹ thuật vì SpaceX có nhiều kỹ sư giỏi. Họ thực sự không phải phát minh ra quá nhiều", chuyên gia chính sách không gian John Logsdon có trả lời trang Space.com.
Kế hoạch định cư trên sao Hỏa của Elon Musk có khả thi hay không? (Nguồn ảnh: theconversation.com).
Hiện tại, SpaceX đang bay với trọng tải không có con người cho NASA và các hành khách khác, bằng việc sử dụng tên lửa Falcon 9 và khoang kín vũ trụ Dragon (được xây dựng toàn bộ trong nhà). SpaceX dự kiến sẽ nhanh chóng bắt đầu đưa các phi hành gia lên Trạm vũ trụ quốc tế (International Space Station – ISS) của NASA vào đầu năm 2017. Công ty SpaceX cũng đang tiến hành chế tạo một tên lửa lớn hơn có tên gọi là Falcon Heavy và các nhà đại diện cho Space X cho biết họ muốn sử dụng tên lửa để gửi một tàu vũ trụ Dragon của công ty tới sao Hỏa vào đầu năm 2018.
Tên lửa Falcon 9 có một động cơ phụ tái sử dụng trong giai đoạn đầu tiên, trong khi đó, thay vì rơi xuống biển và bị loại bỏ sau khi đáp xuống mặt đất, sử dụng một bộ động cơ đẩy để định hướng lại chính nó và ba trong các động cơ đáp xuống chỗ mặt đất để hạ cánh. SpaceX đã minh họa một loạt các cuộc hạ cánh thành công, mặc dù vậy, công ty vẫn chưa sử dụng lại bất kỳ bộ động cơ phụ trợ hạ cánh nào. Công nghệ kỹ thuật hạ cánh đó có khả năng được sử dụng tàu vũ trụ thấp hơn lên trên bề mặt sao Hỏa.
Logsdon nói, ông nghĩ rằng những trở ngại chính đối với các kế hoạch sao Hỏa của SpaceX là tiền bạc và thời gian.
"Các kế hoạch Musk đang đề xuất trên thang thời gian đối với tôi dường như nó chỉ có trong tưởng tượng", Logsdon nói. Ông cũng lưu ý Musk biết đến với việc thiết lập những mục tiêu tham vọng trong khoảng thời gian quá ngắn và nói: "Đó chỉ có thể là Elon Musk. Đó chính là phong cách của ông ấy".
Ngoài ra, Logsdon cho biết rằng: "Trong khi kế hoạch của Musk dường như chỉ giải thích việc con người có thể lên đến sao Hỏa phải mất một khoảng thời gian đáng kể và những spacefarer sẽ thiết lập một thuộc địa trên hành tinh Đỏ. Công nghệ kỹ thuật và các hoạt động để có thể sống sót trên bề mặt sao Hỏa, tốt nhất là trong giai đoạn đầu lập kế hoạch. Hỗ trợ những nhu cầu thiết yếu của con người về nguồn thức ăn, hệ thống kinh tế và nguồn cung cấp năng lượng, thì Musk không nói đến".
"Anh ấy có một chút mạnh bạo trong kế hoạch này", Logsdon nói.
"Do bởi, một kế hoạch như vậy sẽ cần nguồn vốn rất lớn nên SpaceX không thể làm điều đó một mình được. Họ sẽ cần thêm những nguồn vốn lớn và NASA có khả năng sẽ là một trong số những nguồn vốn đó. Kết quả là, nó rất có thể rằng những kế hoạch của NASA gửi con người lên sao Hỏa sẽ được tiến hành cùng kế hoạch của công ty SpaceX", Logsdon cho biết thêm.
Thông tin chi tiết về công nghệ
Khoang kín vũ trụ Dragon.
Một số chuyên gia đã bác bỏ những chi tiết kỹ thuật cụ thể trong kế hoạch của Elon Musk, gồm Robert Zubrin - lãnh đạo của các tổ chức ủng hộ không gian Mars Society.
"Trong buổi nói chuyện ngày hôm nay, Musk đã trình bày một số ý tưởng thú vị và rất hữu ích. Tôi không nghĩ rằng chúng sẽ thực hiện được như cách mà ông Musk đã trình bày, nhưng nếu sửa đổi một chút thì chúng có thể sẽ thực tế và tiềm năng hơn rất nhiều", Zubrin chia sẻ trên mạng xã hội.
Trước buổi nói chuyện với Musk vào thứ Ba, đại diện SpaceX đã công bố rằng công ty đang tiến hành chế tạo trên một động cơ tên lửa mà có thể chạy bằng chất nhiên liệu đẩy mêtan/oxy, thứ mà công ty xác định là một loại nhiên liệu có sẵn trên sao Hỏa.
"Ông ấy nhấn mạnh vào việc sử dụng chất nhiên liệu đẩy mêtan/oxy để có thể lên được sao Hỏa, về việc tái sử dụng và còn sử dụng được tàu vũ trụ trên quỹ đạo", Zubrin có viết. Tuy nhiên, Zubrin cho rằng kế hoạch của Musk để gửi một hệ thống đẩy lớn bằng tất cả các cách lên đến sao Hỏa, thay vì cho thấy một hệ thống sẽ gửi tàu vũ trụ đến sao Hỏa nhưng vẫn duy trì quỹ đạo xung quanh Trái đất.
"Mọi người rất mong chờ các kế hoạch mega-Mars của Musk, nhưng rõ ràng kế hoạch này cần nhiều thông tin chi tiết về kỹ thuật và tài chính hơn, trước khi leo lên tàu và thực hiện động cơ mơ ước của mình", Leonard David, tác giả của cuốn "Mars: Our Future on the Red Planet" (tạm dịch: "Sao Hỏa: Tương lai của chúng ta trên hành tinh Đỏ) (National Geographic, Oct. 2016) và một người cộng tác lâu năm của trang Space.com, có viết trong một email.
"Có một số yếu tố được cho là nguy hiểm (doable under duress – DUD) phải được giải quyết trước khi việc định cư trên sao Hỏa trở thành hiện thực", David nói.
"Những ví dụ về yếu tố DUD là các loại động cơ, máy móc thiết bị và mức năng lượng cần thiết để điều hành các thiết bị cho việc vận chuyển các nguồn tài nguyên phong phú lên trên sao Hỏa để sử dụng, hỗ trợ sự sống và duy trì các nguồn cung cấp" David cho biết.
Sức mạnh cảm hứng
Các chuyên gia nói với chúng tôi: "Cũng đồng ý rằng Elon Musk chắc chắn sẽ truyền cảm hứng đến nhiều người, trong cả ngành công nghiệp và công chúng, về việc thăm dò không gian". Logsdon cho biết không khí trong phòng khi Musk nói chuyện"giống như một buổi hòa nhạc rock" vậy.
Elon Musk, người sáng lập và CEO của công ty tư nhân về vận chuyển trong không gian.
"Tầm nhìn và niềm đam mê phi thường của Musk được đánh mạnh vào tinh thần mạo hiểm của nhân loại, ít nhất là những người khao khát được là một phần của kế hoạch, đảm bảo nhiều loài động vật trên thế giới của chúng ta trở nên đa hành tinh", David nói. Sau đó, David cũng nói thêm rằng "Musk đã từng thông báo rằng, việc xây dựng cầu nối giữa các hành tinh thứ ba và hành tinh thứ tư trong hệ thống năng lượng mặt trời của chúng ta là một mục tiêu có thể đạt được và sẽ thực hiện được".
Chris Carberry, giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Explore Mars (một tổ chức phi lợi nhuận được tạo ra để thúc đẩy các mục tiêu trong việc gửi con người lên sao Hỏa trong vòng hai thập kỷ tới), trao đổi với David qua email rằng: "Thông báo này là khả năng phát triển sự sống đối với con người trên sao Hỏa".
"Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng điều quan trọng là, đối với SpaceX nên đưa ra thông tin chi tiết hơn - trong vài tháng tới - về cơ chế tài chính và họ sẽ vượt qua những thách thức kỹ thuật và sinh lý học như thế nào", Carberry nói.