Hơn 100 năm trước, một bác sĩ người Mỹ đã thực hiện một nghiên cứu lạ lùng đó là đo khối lượng linh hồn con người.
Một linh hồn vĩnh cửu là một khái niệm đầy quyền lực. Nhiều tôn giáo lấy đó làm điểm cốt lõi và nhiều người coi linh hồn là niềm tin an ủi sâu sắc khi họ phải đối mặt với mất mát.
Có lẽ vì thế mà một số người không bằng lòng khi chỉ gắn linh hồn với đức tin, mà họ tìm kiếm những lý giải khoa học để chứng minh linh hồn thực sự tồn tại. Nếu bạn đã từng nghe nói rằng linh hồn nặng 21 gam, thì đó không chỉ là sự kiện trên phim ảnh hay sách truyện, mà đó là kết quả của một trong những thí nghiệm khá kì lạ.
Vậy linh hồn thực sự nặng bao nhiêu? Sự thực là khoa học chưa thể chứng minh linh hồn có tồn tại và các nhà khoa học chưa thể cân được linh hồn, nhưng một câu chuyện về một bác sỹ đã bỏ công sức để cân linh hồn cũng rất đáng để chúng ta quan tâm.
Thí nghiệm độc đáo này được tiến hành trên 6 bệnh nhân đã tử vong. Những bệnh nhân này được đặt trên các cân công nghiệp Fairbanks đặc biệt trước khi họ qua đời. Tiến sĩ MacDougall dự định sẽ cân đo khối lượng cơ thể mỗi người trước và sau khi họ qua đời để xác định sự thay đổi cân nặng được đo bởi chiếc cân có độ chính xác cao này. Các bệnh nhân được lựa chọn đều trong tình trạng hấp hối, gồm 5 người đàn ông và một phụ nữ, và 2 trong số họ mắc bệnh lao.
Cân Fairbanks
Cùng với 4 bác sĩ khác, tiến sĩ MacDougall cẩn thận đo trọng lượng các bệnh nhân trước khi họ qua đời. Khi họ đã trút hơi thở cuối cùng, một sự kiện thú vị đã xảy ra.
“Đột nhiên, ngay sau khi qua đời, kim cân giảm đột ngột và không có dấu hiệu tăng trở lại. Khối lượng mất đi là khoảng ¾ ounce (tức là khoảng 21 gram)” - Tiến sĩ MacDougall viết.
Thí nghiệm được tiến hành trên bệnh nhân tiếp theo và cho kết quả tương tự. Tiến sĩ MacDougall nhận thấy ông đã phát hiện được điều gì đó thật phi thường. Một mẩu tin trên tờ New York Times ngày 11/3/1907 đã ghi lại khoảnh khắc lịch sử: “Khi sự sống chấm dứt, kim cân đột nhiên giảm đi và kết quả thật tuyệt vời, dường như có một thứ gì đó vừa tách khỏi cơ thể. Ngay lập tức các khoản hao hụt khối lượng thông thường sau khi chết đã được tính toán, nhưng chúng ta vẫn còn thiếu 1 ounce”.
Tiến sĩ Duncan MacDougall
Cả 5 bác sĩ đều tiến hành đo và so sánh kết quả giữa họ. Không phải bệnh nhân nào cũng mất khi một khối lượng cơ thể như nhau, nhưng sự giảm khối lượng có xuất hiện. Không may là người ta chỉ đo được kết quả từ 4 bệnh nhân vì các lỗi kỹ thuật, 2 bệnh nhân đã qua đời trước khi các bác sĩ kịp lắp đặt thiết bị.
Vậy sự mất trọng lượng là do đâu? Các bác sĩ đã tính toán tất cả những hao hụt có thể xảy ra như lượng không khí trong phổi hay các chất dịch trong cơ thể nhưng vẫn không thể giải thích lý do cho 1 ounce bị mất đi. Ở bệnh nhân thứ 3 có một biến đổi thú vị là khối lượng cơ thể không thay đổi ngay sau khi chết nhưng một phút sau trọng lượng cơ thể đã giảm đi 1 ounce. Tiến sĩ MacDogall đã giải thích sự khác biệt này như sau:
"Tôi tin rằng trong trường hợp này, linh hồn của người đàn ông vẫn còn lơ lửng trong cơ thể sau khi chết trong một phút trước khi nó được tự do, Không có cách nào tính toán được, tôi cho rằng sự khác biệt đó là do tính khí khác biệt của mỗi người”.
Sau khi thử nghiệm và hội chẩn với các bác sĩ tham gia khác, người ta xác định rằng sự mất mát trọng lượng trung bình của mỗi người là ¾ ounce. Tiến sĩ MacDougall kết luận rằng linh hồn con người nặng 21 gram.
Tiến sĩ MacDougall đã tiến hành các thí nghiệm tương tự trên 15 con chó. Các thí nghiệm cho thấy không có sự thay đổi trong trọng lượng sau khi chúng chết đi. MacDougall kết luận rằng, điều này có thể biểu hiện rằng chỉ có con người có linh hồn.
Liệu linh hồn có thực sự nặng 21 gram?
H.LAV.Twining, một giáo viên vật lý tại trường trung học Los Angeles Polytechnic đã thử tiến hành thí nghiệm tương tự trên chuột trong năm 1917. Kết luận của ông là phù hợp với của Tiến sĩ MacDougall. Không có độ lệch của trọng lượng khi các con chuột chết.
Tiến sĩ MacDougall là một bác sĩ đáng kính của Haverhill và là người đứng đầu của Hiệp hội Nghiên cứu trong lĩnh vực này trong 6 năm trước khi thí nghiệm chính thức. Mặc dù thử nghiệm này bị coi là phi đạo đức trong thời hiện đại và nó vẫn là một thử nghiệm độc đáo thu hút nhiều lời chỉ trích từ các tôn giáo khác nhau.
Tiến sĩ MacDougall thừa nhận rằng, cần thực hiện nhiều nghiên cứu hơn để kiểm tra kết quả nhưng sau những thí nghiệm này, Tiến sĩ MacDougall đã chuyển hướng nghiên cứu khả năng bắt được hình ảnh linh hồn qua máy ảnh khi một người vừa qua đời. Không may là sự nghiệp của tiến sĩ không đạt được thêm thành tựu đáng nhớ nào từ sau thí nghiệm về khối lượng linh hồn. Tiến sĩ Duncan MacDougal qua đời vào năm 1920.
Những câu hỏi không có lời giải
Nghiên cứu của bác sỹ McDougall có quy mô số lượng mẫu rất nhỏ vì thế ngay cả vào thời điểm đó, nhiều người rất nghi ngờ kết quả ông đưa ra. Bản thân ông cũng thừa nhận rằng cần có thêm nhiều thí nghiệm để xác nhận rằng linh hồn có khối lượng. Nhưng không ai tiến hành thêm thí nghiệm nào cả, một phần vì lý do đạo đức và một phần vì các thí nghiệm này hơi kì quặc.
Đầu năm 2000, một chủ trang trại ở Oregon, Mỹ, đã cố gắng làm lại các thí nghiệm cân linh hồn với 12 con cừu và nhận thấy hầu hết khối lượng của chúng đều tăng từ 30 đến 200 gam, nhưng chỉ vài giây sau khối lượng của chúng lại quay về như cũ. Sự việc này đã được ghi lại trong cuốn sách của tác giả Mary Roach "Kinh hoàng: Khoa học giải thích về kiếp sau" ra mắt năm 2005.
Tác giả cuốn sách cũng cho biết Tiến sỹ Gerry Nahum, một kỹ sư hóa học và là bác sỹ của Đại học Y khoa Duke khi đó đã phát triển một giả thuyết rằng linh hồn, hay ít nhất là ý thức, phải được liên kết với thông tin, tức là nó tương ứng với một khối lượng năng lượng nhất định nào đó. Vì phương trình E = mc ^ 2 quy định rằng năng lượng bằng khối lượng nhân với tốc độ ánh sáng bình phương (công thức của Einstein) cho nên về cơ bản, năng lượng này có thể cân được bằng dụng cụ điện từ đủ nhạy. Cho đến năm 2007, Tiến sỹ Nahum không nhận được tài trợ cho các thí nghiệm để chứng minh nhận định của ông là đúng hay sai.
Nói ngắn gọn là khoa học chưa xác định được trọng lượng của linh hồn cũng như linh hồn có tồn tại hay không, và cơ hội giải thích vẫn thuộc về đức tin tôn giáo.