Nhiều người vẫn luôn nghĩ rằng chó là những người bạn đồng hành trung thành, tình cảm trong khi mèo chỉ là những thú nuôi đáng yêu, thích được cưng nựng và có phần xa cách. Tuy nhiên theo nghiên cứu mới đây, mèo thực chất có thể gắn kết với bạn bè của chúng tương tự như chó, thậm chí có phần nhỉnh hơn.
Tuyên bố này có thể không gây ngạc nhiên cho những người từng đồng hành lâu năm với loài mèo nhưng về tính khoa học, nó nêu bật được hai luận điểm quan trọng.
Đầu tiên, con người rõ ràng đã đánh giá thấp độ liên kết sâu sắc của những chú mèo với chủ nuôi. Thứ hai, chó không phải loài vật độc quyền bản tính liên kết an toàn với con người. Giống như chó, mèo cũng có khả năng thể hiện tính linh hoạt xã hội và sự gắn bó mật thiết trong các mối quan hệ.
Loài mèo thực chất không như vẻ ngoài tưng tửng của chúng.
Để chứng minh hành vi của loài mèo, nhóm nghiên cứu đã quan sát cách chúng phản ứng với người chủ trong một môi trường lạ. Toàn bộ thử nghiệm được tiến hành như sau.
Các chú mèo và người chủ của chúng sẽ được sắp xếp ở cùng nhau trong một căn phòng lạ. Người chủ sẽ ngồi trong một vòng tròn được kẻ giữa căn phòng. Sau khoảng thời gian ngắn, nếu chú mèo đi vào khu vực vòng tròn, điều đó chứng tỏ con người có thể tương tác với nó.
Sau 2 phút, người chủ rời đi để chú mèo lại một mình. Lúc này, hành vi, cử chỉ của chú mèo tiếp tục được theo dõi nhằm xác định các trạng thái tâm lý. Sau hai phút nữa, người chủ trở về phòng và ngồi vào vòng tròn một lần nữa để kiểm tra lại phản ứng của chú mèo.
Kiểu thí nghiệm này từng được tiến hành đối với loài chó và khỉ rhesus, nay được áp dụng với loài mèo. Mỗi loài động vật nói trên đều hình thành hai trạng thái tâm lý an toàn và không an toàn. Khi có mặt chủ nhân, trạng thái an toàn sẽ cao hơn, khiến thú nuôi cảm thấy thư giãn và tiếp tục khám phá môi trường xa lạ xung quanh chúng. Mặt khác, khi vắng bóng chủ nhân, hầu hết vật nuôi sẽ rơi vào trạng thái không an toàn khi thể hiện các hành vi căng thẳng bất bình thường.
Thử nghiệm đã cho thấy mèo có khả năng kết nối rất cao.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm trên tổng cộng 79 chú mèo con và 38 chú mèo trưởng thành. Những con mèo trưởng thành chỉ tham gia thử nghiệm một lần, nhưng mèo con lại được thử nghiệm hai lần (một lần đầu tiên và hai tháng sau đó).
Trong số những chú mèo thử nghiệm, có 9 trường hợp không phân loại được, nhưng có tới 65,8 % số mèo còn lại ở trạng thái an toàn và 35,7 % ở trạng thái không an toàn. Chính tỷ lệ phần trăm an toàn này sẽ được sử dụng làm thước đo đánh giá khả năng liên kết sâu sắc của loài mèo.
Đây rõ ràng là một con số thú vị khi 65,8% là tỷ lệ tương đương với tỷ lệ an toàn 65% được thấy ở trẻ sơ sinh. Thậm chí, loài mèo còn cho thấy tỷ lệ an toàn cao hơn một chút so với loài chó. Cùng cách thử nghiệm này, một kết quả năm 2018 đã công bố tỷ lệ an toàn của chó là 61%.
Toàn bộ công trình nghiên cứu của Vitale nhằm chứng minh loài mèo không lạnh lùng vô tâm như thể hiện bên ngoài của chúng. Thực tế, những chú mèo đáng yêu lại rất hòa đồng và sống tình cảm. Mèo thường thích tương tác với con người hơn so với thực phẩm hoặc đồ chơi. Vẻ lạnh lùng hờ hững của loài mèo hay vẻ thắm thiết thân mật của loài chó đơn giản chỉ là cách thể hiện bên ngoài của mỗi loài vật khác nhau.