Trong chuyến bay gần đây qua dải băng Greenland, nhà khoa học Chad Greene của NASA vô tình phát hiện một căn cứ quân sự bí mật.
Sau khi chụp ảnh radar khu vực này, Greene rất ngạc nhiên với điều ông phát hiện ra, nơi sau đó được xác nhận là Trại Century, một căn cứ quân sự của Mỹ thời Chiến tranh Lạnh được xây dựng từ 65 năm trước ở độ sâu 30m dưới dải băng khổng lồ.
"Chúng tôi đang tìm kiếm nền băng và Trại Century xuất hiện. Lúc đầu, chúng tôi không biết đó là gì", Alex Gardner, một nhà khoa học về tầng băng tại Phòng thí nghiệm Động cơ phản lực (JPL) của NASA, người đã chỉ đạo dự án cho biết.
Lối vào Trại Century. (Ảnh tư liệu).
Được quân đội Mỹ xây dựng bí mật từ tháng 6/1959 – 10/1960, Trại Century, còn được gọi là "thành phố dưới băng", bao gồm 21 đường hầm ngầm dài gần 3.000m.
Greene cho biết các hình ảnh radar cho thấy căn cứ có nhiều cấu trúc riêng biệt.
Để nghiên cứu căn cứ này, NASA đã sử dụng radar khẩu độ tổng hợp gắn trên máy bay không người lái (UAVSAR), tương tự công nghệ LiDAR được dùng để tìm kiếm khu phế tích Maya. Điểm khác biệt là LiDAR sử dụng ánh sáng laser, còn UAVSAR dùng sóng vô tuyến.
Mỹ và Đan Mạch ký thỏa thuận phòng thủ Greenland vào năm 1951 để cho phép các thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sử dụng cơ sở tại Greenland để bảo vệ vùng đất này và các thành viên khác của liên minh.
Thỏa thuận này cho phép Mỹ xây dựng các căn cứ tại Greenland. Với mức nhiệt -70 độ C và gió thổi hơn 200km/giờ, việc xây dựng một căn cứ dưới trên thềm băng trở thành nhiệm vụ cực kỳ khó khăn. Khu trại này được xây dựng từ 6.000 tấn vật liệu, được vận chuyển bằng xe trượt tuyết hạng nặng chỉ có thể di chuyển với tốc độ tối đa 3km/giờ.
Vật liệu được chuyển bằng xe trượt tuyết đến Thule, một căn cứ khác của Mỹ, và mỗi chuyến như vậy kéo dài 70 giờ đồng hồ. Lực lượng kỹ sư quân đội đầu tiên đào các chiến hào trong tuyết và băng trước khi làm các tòa nhà bằng gỗ có mái thép.
Căn cứ này có 1 lò phản ứng hạt nhân PM-2.
Trại Century không phải là một bí mật. Quân đội Mỹ thậm chí đã làm video quảng bá dự án này. Nhưng khám phá mới của NASA có ý nghĩa quan trọng về mặt chiến lược hạt nhân mà cả Chính phủ Đan Mạch cũng không biết.
Được gọi là "Dự án Iceworm", Trại Century được chuẩn bị để chứa tên lửa đạn đạo dưới lớp băng Greenland. Kế hoạch của Mỹ là làm thêm hơn 130.000km2, đủ để chứa 600 tên lửa. Mỹ cũng cần xây dựng 60 bệ phóng và đưa 11.000 binh lính đến sống trong thành phố dưới băng.
Tuy nhiên, Dự án Iceworm không bao giờ thành hiện thực vì thiếu khả thi. Đến năm 1967, Trại Century ngừng hoạt động và bị bỏ hoang, trở thành tàn tích lạnh lẽo của những nỗ lực Chiến tranh Lạnh của Mỹ. Giờ đây, căn cứ bỏ hoang bị chôn vùi dưới nhiều băng tuyết hơn trong 57 năm qua.