Sự sống có nhiều loại và hình thức khác nhau. Đôi khi, có những loài sử dụng tia nắng mặt trời để tạo ra năng lượng - giống như thực vật, trong khi đó có những loài lại chọn cách ký sinh và gây hại cho vật chủ.
Top 6 loại ký sinh trùng nguy hiểm con người từng phát hiện
1. Sán lá máu
Những ký sinh trùng khét tiếng này gây ra một tình trạng gọi là bệnh sán máng.
Có một sự thật mà không phải ai cũng biết, đó là Napoléon từng phải đối mặt với tình trạng nhiễm trùng do sán trong máu. Những ký sinh trùng khét tiếng này gây ra một tình trạng gọi là bệnh sán máng (hay còn gọi là bệnh bilharzia) và để làm cho mọi thứ tồi tệ hơn, không chỉ một mà có hơn nửa tá loài thuộc chi Schistosoma coi con người là vật chủ của chúng.
Sự lây nhiễm xảy ra qua nước bị nhiễm ấu trùng Schistosoma (được gọi là cercariae). Ấu trùng xâm nhập vào da của vật chủ, sau đó qua máu, đến gan, ruột, đường tiết niệu và nhiều bộ phận khác của cơ thể. Các triệu chứng thường gặp của bệnh sán máng là ngứa da, đau bụng, tiêu chảy ... Tuy nhiên, ở giai đoạn sau, nó có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như phì đại gan, tiểu ra máu, nhiễm trùng tuyến tiền liệt, xơ hóa bàng quang và vô sinh.
Theo WHO, hơn 230 triệu trường hợp mắc bệnh sán máng đã được báo cáo, kể từ khi căn bệnh này được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1851. May mắn là ở thời điểm hiện tại, nhiễm trùng có thể được điều trị dễ dàng bằng cách sử dụng một loại thuốc chống ký sinh trùng.
2. Dracunculus (Giun Guinea)
Ký sinh trùng gây ra Bệnh Giun Guinea (GWD) ở người.
Ký sinh trùng giun tròn giống mì spaghetti này có thể trông vô hại, nhưng thực tế lại hoàn toàn trái ngược. Ký sinh trùng gây ra Bệnh Giun Guinea (GWD) ở người, lây truyền khi một người uống nước bị nhiễm bọ chét nước có chứa ấu trùng Dracunculus medinensis. Các triệu chứng của bệnh bắt đầu xuất hiện thường là một năm sau khi nhiễm bệnh khi ấu trùng trưởng thành.
Giun tròn trưởng thành giải phóng ấu trùng của nó và ra khỏi da của người bị nhiễm bệnh bằng cách gây ra các vết phồng rộp như mụn nước. Bệnh nhân có cảm giác đau và rát trên những mụn nước này và phải thường xuyên rửa sạch bằng nước, điều này khiến mụn nước vỡ ra và ấu trùng ký sinh trùng được giải phóng. Quá trình này cũng có thể gây ra nhiễm trùng do vi khuẩn nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.
Đáng ngạc nhiên là không có thuốc hay vắc-xin hiện đại nào có thể thực sự điều trị được GWD. Chỉ khi dracunculus trưởng thành xuất hiện trên da thông qua các vết thương, bệnh nhân mới có thể loại bỏ ký sinh trùng khỏi cơ thể của mình.
Dracunculus trước đây là loài đặc hữu của một vùng rộng lớn ở Châu Phi và Á-Âu, nhưng hiện nó chỉ là loài đặc hữu ở 5 quốc gia: Chad, Ethiopia, Mali, Nam Sudan và Angola, với hầu hết các trường hợp ở Chad và Ethiopia.
3. Sán dây
Nơi định cư phổ biến nhất của chúng là ở trong ruột của con người.
Còn được gọi với cái tên Taenia, loài giun hình dải ruy băng này có thể khiến bạn bị co giật nếu nó hình thành các u nang bên trong não của bạn. Tuy nhiên, nơi định cư phổ biến nhất của chúng là ở trong ruột của con người (hoặc vật nuôi).
Ấu trùng Taenia Solium có thể xâm nhập vào bên trong cơ thể một người khi người đó uống nước bị ô nhiễm hoặc ăn thịt lợn, thịt bò chưa nấu chín có chứa nang hoặc trứng sán dây.
Không phải mọi người nhiễm sán dây đều bị co giật, nó chỉ xảy ra khi ấu trùng Taenia ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương ở người. Trong những trường hợp này, hầu như không thể chẩn đoán hoặc điều trị nhiễm sán dây vì bệnh nhân không có bất kỳ triệu chứng nào. Thông thường, loài này sẽ ảnh hưởng đến ruột non và gây táo bón, tiêu chảy, đau bụng,… Trong trường hợp nặng hơn, có thể dẫn đến động kinh, mù mắt, viêm màng não và nhiều vấn đề thần kinh khác. Sán dây là nguyên nhân của 30% các trường hợp động kinh ở nhiều vùng lưu hành dịch bệnh nơi người và lợn thả rong sống gần nhau.
Sán dây cũng là một trong những loại ký sinh trùng nguy hiểm phổ biến. Người ta ước tính rằng 5% người Mỹ có sán dây, nhưng hầu hết không nhận thức được điều này.
4. Sán lá gan
Sán lá gan mặt và Fasciola gigantica là những ký sinh trùng sán lá gan phổ biến nhất.
Bệnh nhiễm trùng được gọi là bệnh sán lá gan lớn và nó xảy ra khi một cá nhân tiêu thụ nước hoặc thực vật sống có chứa ấu trùng sán lá gan. Sán lá gan mặt và Fasciola gigantica là những ký sinh trùng sán lá gan phổ biến nhất được tìm thấy ở người. Chúng chủ yếu lây nhiễm vào ống mật và gan, nhưng trong một số trường hợp hiếm hoi, não, tuyến tụy và mắt cũng có thể bị ảnh hưởng. Nghiên cứu cho thấy bệnh sán lá gan đe dọa sức khỏe của hơn 150 triệu người trên thế giới.
Tuy nhiên, bệnh sán lá gan lớn không phải là bệnh nhiễm trùng chết người và chủ yếu được tìm thấy ở cừu, nhưng nếu bị nhiễm, ký sinh trùng có thể ở trong cơ thể bạn đến 30 năm và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe đường tiêu hóa thường xuyên. Các triệu chứng của nhiễm sán lá gan có thể từ sốt, buồn nôn đến viêm túi mật và tắc nghẽn ống mật.
5. Leishmania chagasi và Leishmania donovani
95% bệnh nhân mắc bệnh leishmaniasis nội tạng nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.
Cả hai loài này đều là động vật nguyên sinh này đều có thể gây ra một căn bệnh đáng sợ gọi là bệnh leishmaniasis nội tạng ở người. Trong quá trình nhiễm trùng, lá lách, tủy xương và gan bị ảnh hưởng nghiêm trọng và bị sưng tấy. Do đó, người mắc bệnh bị giảm khả năng miễn dịch và số lượng tế bào máu dẫn đến thiếu máu, sụt cân, sốt kéo dài và nhiều vấn đề cơ thể khác.
Theo WHO, 95% bệnh nhân mắc bệnh leishmaniasis nội tạng nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong. Ngoài ra, có hai loại bệnh leishmaniasis khác được tìm thấy ở người được gọi là bệnh leishmaniasis niêm mạc và bệnh leishmaniasis ở da, chúng lần lượt gây nhiễm trùng ở màng nhầy và vết loét trên da. Tuy nhiên, cả hai trường hợp nhiễm trùng này không được coi là gây tử vong.
6. Acanthamoeba
Khoảng 95% bệnh nhân bị GAE bị amip giết.
Loại ký sinh trùng amip này gây ra bệnh viêm não amip có u hạt (GAE), một căn bệnh dẫn đến sưng não. Khoảng 95% bệnh nhân bị GAE bị amip giết. Tuy nhiên, không phải mọi người nhiễm Acanthamoeba đều bị GAE và một số bệnh nhân có thể không bao giờ xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào.
Ký sinh trùng có thể được tìm thấy trong đất, bể bơi được khử trùng bằng clo, nước máy, trên bề mặt kính áp tròng, nước đóng chai và thiết bị điều hòa không khí và nó có thể xâm nhập vào cơ thể người qua mắt, vết loét, vết thương và hốc mũi.
Khi Acanthamoeba nhiễm vào mắt, tình trạng này được gọi là viêm giác mạc. Người mắc bệnh phải đối mặt với tình trạng đau mắt dữ dội, nhìn mờ, đỏ mắt, loét giác mạc và nhiều vấn đề liên quan đến mắt khác. Trong trường hợp này, chẩn đoán sớm là vô cùng quan trọng vì nếu không được điều trị, bệnh nhân có thể bị mù vĩnh viễn do nhiễm trùng.