Mỗi bộ phận của hạt ngũ cốc lại chứa những nhóm dưỡng chất riêng, mang đến những lợi ích sức khỏe khác nhau. Chính vì vậy, việc ăn ngũ cốc nguyên hạt sẽ giúp chúng ta hấp thu một cách toàn diện nhất giá trị dinh dưỡng của loại thực phẩm này.
Ngũ cốc nguyên hạt là loại hạt chỉ loại bỏ lớp vỏ trấu bên ngoài. Ngũ cốc nguyên hạt gồm có ba phần chính: Lớp ngoài cùng gọi là cám, lớp giữa là nội nhũ và phần trong cùng chính là phôi. Theo phân tích, mỗi phần lại có những đặc trưng về giá trị dinh dưỡng riêng, cụ thể:
- Lớp cám chứa rất nhiều chất xơ, khoáng chất và chất chống oxy hóa
- Nội nhũ có thành phần chủ yếu là carbohydrates
- Mầm chứa nhiều vitamin, khoáng chất, protein và các thành phần dinh dưỡng đặc trưng của thực vật.
Ở ngũ cốc đã được tinh chế, ví dụ điển hình là gạo trắng chúng ta thường ăn, thường chỉ còn sót lại phần nội nhũ. Chính vì mỗi lớp cấu tạo của hạt ngũ cốc lại mang đến nhóm lợi ích sức khỏe riêng biệt, nên việc ăn ngũ cốc nguyên hạt sẽ giúp chúng ta hấp thu một cách toàn diện nhất giá trị dinh dưỡng của loại thực phẩm này.
Những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của ngũ cốc nguyên hạt:
Ngũ cốc nguyên hạt chứa rất nhiều chất xơ tan và không tan, cả hai chất này đều mang đến những lợi ích cho hệ tiêu hóa của chúng ta.
Chất xơ tan là loại chất xơ mà cơ thể có thể tiêu hóa, chất này liên quan trực tiếp đến việc giữ hàm lượng cholesterol, chỉ số đường huyết ở mức ổn định. Bên cạnh đó, chất xơ tan còn có khả năng hỗ trợ cho sức khỏe hệ tim mạch.
Chất xơ không tan hoạt động như một nhân tố giúp điều hòa các chuyển động xảy ra trong đường ruột. Thêm vào đó, đây cũng là một chất cực kỳ quan trọng đối với quá trình bài tiết chất thải của cơ thể.
Ngoài ra, một số loại chất xơ còn đóng vai trò như prebiotic – Thức ăn của các lợi khuẩn trong đường ruột – giúp ổn định hệ vi sinh đường ruột, thứ liên quan trực tiếp đến chức năng tiêu hóa, chức năng hệ miễn dịch cũng như sức khỏe tổng thể của bạn.
Lượng chất xơ mà mỗi người nên hấp thu hàng ngày, theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) là từ 25 đến 28 gam.
Ngũ cốc nguyên hạt là một thực phẩm rất đa dạng về các loại dưỡng chất, bao gồm: Vitamin nhóm B, điển hình là niacin, thiamine, folate; khoáng chất: kẽm, sắt, magie, mangan; các loại protein có nguồn gốc từ thực vật dễ hấp thu; nhóm các hợp chất thực vật: polyphenols, stanols và sterol…
Những chất này giúp giải quyết bài toán nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể; tham gia vào hàng loạt chức năng sống, đảm bảo các chức năng này vận hành một cách tối ưu.
Một trong những lợi ích lớn nhất của ngũ cốc nguyên hạt chính là khả năng hỗ trợ cho sức khỏe tim mạch. Nhiều nghiên cứu được thực hiện về ngũ cốc nguyên hạt cũng đều đi đến một kết luận chung rằng, ăn nhiều loại thực phẩm này mỗi ngày sẽ trực tiếp giúp bảo vệ tim và mạch máu.
Hàm lượng lớn chất xơ, vitamin K và chất chống oxy hóa hiện hữu trong ngũ cốc nguyên hạt đóng vai trò là nhân tố chủ đạo trong việc duy trì sức khỏe hệ tim mạch. Cần lưu ý rằng, những lợi ích mang lại cho tim mạch này chỉ có ở ngũ cố nguyên hạt, mà không hề xuất hiện ở ngũ cốc đã tinh chế.
Với hàm lượng chất xơ cao, ngũ cốc nguyên hạt sẽ làm thỏa mãn sự thèm ăn của bạn, bởi cơ thể mất khá nhiều thời gian để tiêu hóa hết chất xơ, từ đó khiến bạn có cảm giác no lâu hơn so với việc ăn thực phẩm ít chất xơ, dễ tiêu hóa khác. Không cảm thấy đói chính là thứ “vũ khí” chiến lược giúp chúng ta hạn chế ăn vặt, một trong những nguyên nhân chính gây tăng cân.