Trong rất nhiều câu chuyện thần thoại xa xưa có một điểm chung, đó là người ta luôn có niềm tin vào một vị thần có khả năng dẫn lối cho linh hồn sau khi chết. Có những “người đưa lối” tốt, nhưng cũng có người lại mang đến đau đớn hay tra tấn các linh hồn…
Ogmios
Ogmios là một vị thần trong thần thoại Celtic (Anh) có tài về hùng biện và là một người dẫn linh hồn. Nguyên mẫu của ông được cho là của Thần trí tuệ và khoa học Hy Lạp.
Ogmios sử dụng năng lực của mình để thuyết phục con người theo mình về thế giới bên kia. Ông cũng có khả năng tạo ra các viên thuốc thần gọi là defixione để ràng buộc linh hồn con người với mình. Khi một linh hồn đã bị thuyết phục, Ogmios sẽ dùng xích xuyên qua lưỡi họ và kéo họ xuyên qua tai ông. Theo sử sách, những linh hồn bị bắt thường rất biết ơn Ogmios và sẽ rất đau khổ, buồn bã nếu bị thả ra.
Papa Ghede
Papa Ghede là Thần chết trong tôn giáo Voodoo (Haiti). Người ta tin rằng đây là linh hồn của người đầu tiên chết trên thế giới này. Papa Ghede sẽ đợi các linh hồn ở ngã ba đường giữa sự sống và cái chết để đưa các linh hồn tới Guinee - thế giới tâm linh. Do được hình thành từ đức tin của các nô lệ châu Phi, thế giới bên kia của Papa Ghede cũng mang đậm màu sắc châu Phi. Papa Ghede biết rõ về mọi giây phút tồn tại của con người, kể cả khi họ đã chết.
Ông thường được miêu tả là vị thần mang mũ, hút xì-gà và có khiếu hài hước nhiều khi đến cay nghiệt. Thần thoại kể rằng, trong bữa tiệc của các vị thần, Papa Ghede đã đến dự nhưng say khướt và phá hỏng toàn bộ buổi tiệc. Vì thế ông mới bị đuổi xuống cai quản địa ngục.
Izanami-No-Mikoto
Izanami-No-Mikoto là nữ thần sáng tạo ra sự sống và cái chết trong tôn giáo Shinto (Nhật Bản). Izanami-No-Mikoto không chỉ là một thần chết thông thường mà là một shinagami - nghĩa là vị thần có khả năng làm người khác tử vong bằng cách trực tiếp hay gián tiếp.
Izanami-No-Mikoto còn được biết đến với danh nghĩa người sáng tạo ra vùng đất đầu tiên cùng với chồng là Izanagi-no-Mikoto. Sau khi hạ sinh con trai là Kagu-Tsuchi, Thần lửa, chồng cô đã giết chết đứa con vì cho rằng nó là nguyên nhân gây ra cái chết của vợ mình.
Oya
Oya là nữ thần cai quản lửa, chiến tranh và địa ngục trong thần thoại Yoruba (Nigeria). Oya còn được biết đến như nữ thần Sông Niger và là một chiến binh dũng mãnh.
Bà là người gác cổng địa ngục để đợi các linh hồn và dẫn dắt họ qua thế giới bên kia. Bà là hiện thân của sự sống nhiều hơn cái chết, chính là đức tin về sự tái sinh và kiếp luân hồi. Tương truyền, nếu một người muốn hưởng phúc từ Oya, hãy dâng cho bà trái cà tím và rượu vang đỏ.
Anguta
Anguta là đấng tối cao của người Inuit. Nhiệm vụ của Anguta là kéo các linh hồn người chết tới Adlivun - một kiểu luyện ngục chuyên tra tấn linh hồn họ.
Anguta sẽ dùng roi đánh họ, càng nhiều tội lỗi trên trần gian thì họ càng phải chịu nhiều đòn roi. Sau thời gian chịu đòn, thường kéo dài khoảng 1 năm, các linh hồn sẽ được phép dời đến Quidlivun - vùng đất của mặt trăng hay nói cách khác chính là thiên đường. Tên của Anguta có nghĩa là “Người cắt” vì theo thần thoại ông đã cắt vụn người cô con gái của mình để biến cô thành một nữ thần.
Tuy ở những tôn giáo, tín ngưỡng, nền văn minh khác nhau nhưng có thể dễ nhận thấy rằng đức tin của con người về cái chết đều khá tương đồng. Tất cả họ đều tin rằng sau khi chết, con người sẽ tới và sống tiếp ở một “vùng đất mới” được cai quản bởi các linh hồn.