Phát hiện cá mập máu nóng

Những con cá mập Salmon trong vịnh Alaska lạnh lẽo có những bó cơ trong cùng - với màu đỏ dễ thấy do mạch máu - giống với các loài thú: chúng giải phóng và làm ấm cơ thể của con vật tới 26 độ C, cao hơn 20 độ so với nhiệt độ nước xung quanh.

Song, ngạc nhiên hơn là khi bó cơ đỏ này được kiểm tra trong điều kiện phòng thí nghiệm, nó không hoạt động ở nhiệt độ thấp. Điều đó có nghĩa là cá mập salmon phải duy trì một mức nhiệt độ cao ở trung tâm cơ thể suốt thời gian, cho phép nó bơi được ở tốc độ bất kỳ.

"Chúng tôi không hề trông đợi điều này", nhà nghiên cứu về trao đổi chất của cá mập Robert Shadwick từ Đại học British Columbia ở Vancouver (Canada) cho biết.

Hầu hết các loài cá, trong đó có cá mập, chỉ có những "bó cơ trắng" hoạt động ở nhiệt độ bằng với nhiệt độ nước xung quanh. Lợi ích khả dĩ nhất (song đến nay vẫn chưa chứng minh được) của việc duy trì các bó cơ ấm là giúp cho những kẻ đi săn có được tốc độ và sự nhanh nhẹn lớn hơn, cộng với việc tự do bơi trong nước lạnh hơn so với con mồi máu lạnh của chúng, Robert Shadwick phân tích.

Cá mập salmon có thể nặng tới 160 kg. Là một kẻ ăn thịt nhanh nhẹn, chúng đã tiến hóa hình dáng cơ thể và thậm chí cả một cái vây có hình rất giống với cá ngừ vây xanh - một loài ăn thịt lớn sống trong nước lạnh, hung hăng và màu nóng. Thực tế, chính sự tương đồng về lối sống và đặc điểm thể chất của hai loài này đã dẫn Shadwick và cộng sự tới việc tìm hiểu rằng liệu cá mập salmon có cơ chế "hâm nóng" cơ thể ở bên trong giống cá ngừ hay không. Và họ tìm thấy điều đó.

Sự khác biệt lớn giữa hai loài này là bó cơ đỏ của cá ngừ có thể hoạt động ngay ở nhiệt độ thấp, trong khi bó cơ đỏ trong cùng của cá mập salmon (được bao bọc bởi các bó cơ trắng) cần đến nhiệt để hoạt động.

Và điều đó khiến cho cơ của cá mập giống với các loài thú một cách đáng ngạc nhiên. Cơ và đa số nội tạng ở hầu hết các loài thú đều tiến hóa để hoạt động chỉ trong một phạm vi hẹp nhiệt độ cao.

"Khả năng nâng cao thân nhiệt ở cá mập là rất dị thường", Kathy Dickson, nhà nghiên cứu sự trao đổi chất của cá mập ở Đại học Fullerton, bang California, nhận định.

T. An (theo Discovery)

VnExpress
Danh mục

Khám phá khoa học

Sinh vật học

Khảo cổ học

Đại dương học

Thế giới động vật

Khoa học vũ trụ

Danh nhân thế giới

Ngày tận thế

1001 bí ẩn

Chinh phục sao Hỏa

Kỳ quan thế giới

Người ngoài hành tinh - UFO

Trắc nghiệm Khoa học

Khoa học quân sự

Lịch sử

Tại sao

Địa danh nổi tiếng

Hỏi đáp Khoa học

Công nghệ mới

Khoa học máy tính

Phát minh khoa học

AI - Trí tuệ nhân tạo

Y học - Sức khỏe

Môi trường

Bệnh Ung thư

Ứng dụng khoa học

Câu chuyện khoa học

Công trình khoa học

Sự kiện Khoa học

Thư viện ảnh

Video