Không tài xế, không đường ray, không giờ xuất bến, không thải khí gây ô nhiễm môi trường và hành khách không phải xếp hàng. Đó là hệ thống vận chuyển nhanh cá nhân đầu tiên thế giới (PRT), gọi tắt là taxi cá nhân tự động, sắp được đưa vào sử dụng tại Anh.
Hình quả đậu trông giống như những chiếc xe trong phim khoa học giả tưởng, PRT sẽ trở thành phương tiện đi lại công cộng ở xứ sương mù. Sau khi sân bay Heathrow ở Luân Đôn khánh thành nhà ga số 5 vào tháng 3 tới, một đội PRT gồm 18 chiếc sẽ chở khách qua lại giữa khu vực đỗ xe đến quầy làm thủ tục ở nhà ga mới chỉ mất 4 phút.
Với chiều dài 3,7 m, rộng 1,4 m, cao 1,8 m, tải trọng 500 kg, taxi PRT có 4 chỗ ngồi. Điểm “ăn tiền” của hệ thống này không phải là tốc độ (trung bình 40 km/giờ) mà là sự tiện lợi hứa hẹn mang đến cho hành khách. PRT được cho là “liệu pháp” cho những “căn bệnh” thường gặp ở hệ thống vận chuyển công cộng như lịch chạy cố định – dẫn đến tình trạng hành khách phải xếp hàng, đợi chờ lâu, lộ trình giới hạn...
Là phương tiện phục vụ theo yêu cầu, PRT có thể được lập trình để đưa hành khách đến bất cứ nơi nào. Theo Advanced Transport Systems, nhà chế tạo PRT ở Bristol, sử dụng loại taxi này, hành khách chỉ chờ tối đa 12 giây. Và do PRT có làn đường được thiết kế riêng nên sẽ không xảy ra tình trạng kẹt xe hay phải chờ đèn giao thông, nói cách khác là xe chạy bon bon không ngừng giữa đường. Một điểm đặc biệt là PRT chỉ phục vụ cho một nhóm hành khách đã quen biết trước, nên phụ nữ và trẻ em có thể an tâm sử dụng vì sẽ không có chuyện đi chung xe với người lạ.
Hành khách có thể bắt xe ở những điểm định sẵn. (Ảnh: Jaunted) |
Với những ai quan tâm tới “sức khỏe” môi trường, hệ thống này vượt trội với ưu điểm: không thải khí gây hiệu ứng nhà kính và tiết kiệm 70% năng lượng so với xe hơi và 50% so với xe buýt. “Đây là phương tiện vận chuyển công cộng hoàn toàn mới, cung cấp dịch vụ nhanh và tiện lợi cho hành khách đồng thời mang lại những lợi ích rõ rệt cho môi trường bởi nó tiết kiệm nhiên liệu hơn gấp đôi so với những phương tiện đi lại cá nhân hay công cộng hiện nay”, Mark Bullock – giám đốc điều hành phi trường Heathrow nói.
Vận hành bằng pin có thể tự động sạc sau mỗi lần đỗ, PRT chạy theo làn đường riêng rộng 1,5 m sử dụng hệ thống cảm biến laser gắn trong xe. Hành khách đón PRT ở những điểm đã được bố trí sẵn – giống như trạm xe buýt hoặc bến taxi – và chỉ vài giây là có xe xuất hiện. Sau khi lên xe, hành khách chọn điểm đến qua màn hình cảm ứng. Hệ thống điều khiển trung tâm sẽ chỉ định hướng chạy cho xe và hành khách được đưa một mạch đến nơi đã chọn. Tuy nhiên, nhằm tránh va vấp những vật cản có thể gây nguy hiểm hay mưa tuyết..., PRT được thiết kế để tự động dừng khi nhìn thấy chướng ngại vật trên đường.
Nếu việc thử nghiệm PRT lần đầu tiên tại nhà ga số 5 thành công, phi trường Heathrow sẽ sử dụng PRT khắp các nhà ga. Ngoài ra, thị trấn Daventry ở Northamptonshire đang có ý triển khai hệ thống PRT với 100 xe để đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng tăng của người dân. Hiện nay, PRT đang trong tầm ngắm của nhiều nước trên thế giới, trong đó có các quốc gia ở vùng Vịnh.