Chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh việc uống nước ion kiềm có thể ngăn ngừa hoặc điều trị ung thư.
Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) vừa tiếp nhận cứu chữa người đàn ông 41 tuổi nhập viện trong tình trạng nguy kịch, suy kiệt, tiều tụy. Bệnh nhân này trước đó mỗi ngày uống 10 lít nước ion kiềm pha muối để thanh lọc cơ thể chữa bệnh dẫn đến sụt 10kg, teo cơ, men gan tăng…
Nhiều người nguy kịch
Người nhà cho biết bệnh nhân có tiền sử viêm phế quản mãn tính. Tìm đến một thầy lang, bệnh nhân được mách uống nước ion kiềm pha muối để thanh lọc, khỏe mạnh hơn, liệu trình này trong 18 ngày, mỗi ngày 10 lít, không ăn uống gì. Sau liệu trình, ông xuất hiện sốt cao kèm ho, đờm nhiều, mệt mỏi. Dù được chuyển điều trị gấp tại 2 cơ sở y tế nhưng bệnh trạng không cải thiện nên gia đình chuyển lên Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.
Tại đây, kết quả xét nghiệm cho thấy mức protein trong máu xuống thấp, bệnh nhân bị teo cơ và mất lớp mỡ dưới da, cơ yếu, chỉ số men gan tăng gần 5 lần so với bình thường. Các bác sĩ xác định bệnh nhân bị sốt xuất huyết, viêm phổi và suy kiệt trên nền viêm phế quản mãn tính. May mắn được đưa đến bệnh viện kịp thời, nếu tiếp tục uống nước ion kiềm mà không ăn thêm, khả năng tử vong rất cao.
Tính năng của nước ion kiềm được thổi phồng, nhất là trong việc điều trị các bệnh nan y.
Một trường hợp khác cũng liên quan đến uống nước ion kiềm đã không qua khỏi là người đàn ông 47 tuổi. Người này bị ung thư dạ dày giai đoạn nặng song từ chối điều trị ở bệnh viện mà về nhà uống nước kiềm, không ăn và trở nên suy kiệt, tử vong chỉ 3 tuần sau đó. Theo bác sĩ Hà Hải Nam, Phó trưởng Khoa Ngoại bụng 1 - Bệnh viện K (Hà Nội), bệnh nhân không thể phẫu thuật do khối u lan rộng. Bác sĩ tư vấn dùng hóa chất để nâng cao thể trạng, kéo dài sự sống. Người bệnh đã từ chối điều trị, xin về nhà uống nước kiềm để tăng sức đề kháng, giảm cân, ổn định huyết áp, thải độc, thu nhỏ khối u, không ăn để bỏ đói tế bào ung thư. "Vì đây là sự lựa chọn, là đức tin của bệnh nhân, rất khó thuyết phục" - bác sĩ Nam nói.
Theo các chuyên gia ung thư, cơ thể con người luôn ổn định lượng ion trong một giới hạn nhất định. Cơ bản gồm 4 loại Natri, Kali, Clo, HCO3- và cơ thể luôn ở trạng thái thăng bằng kiềm - toan thể hiện pH trong khoảng 7,35 - 7,45. Đối với bệnh nhân ung thư, cần hiểu rõ là môi trường khối u bị nhiễm toan, axít (thiếu ôxy, chuyển hóa đường vượt định mức, chuyển hóa lactate). Điều này làm cho các tế bào ung thư phải luôn sống trong môi trường vô cùng chật chội, mật độ cao, axít hóa nên chúng trở thành những "quái vật" ngâm axít. Môi trường này độc hại đến mức làm cho các tế bào miễn dịch rất khó tiếp cận và tấn công tế bào ung thư, hoạt động kháng thể gần như tê liệt. Nhưng môi trường toàn thân vẫn ở trong trạng thái thăng bằng kiềm - toan, nếu cơ thể nhiễm toan hay nhiễm kiềm thì sẽ rơi vào tình trạng cấp cứu.
"Thần thánh" hóa, chưa có cơ sở khoa học
Theo tìm hiểu của chúng tôi, thời gian qua, không ít người truyền tai nhau về công dụng của nước ion kiềm. Trên mạng nhiều sản phẩm máy lọc nước ion kiềm nhập khẩu đang được chào bán với giá từ vài chục triệu đến cả trăm triệu đồng. Đây là số tiền không hề nhỏ nhưng vẫn được không ít gia đình sẵn sàng đầu tư. Lý do là vì các sản phẩm này được quảng cáo tạo ra một loại "nước quý" mà sẽ không thể tìm thấy ở những loại nước thông thường, với nhiều công dụng như: tăng cường sức khỏe, hỗ trợ tiêu hóa; chống ôxy hóa cực mạnh giúp làm chậm lão hóa, trung hòa gốc tự do gây nên nhiều bệnh mạn tính; đánh tan chất mỡ dư thừa và thải độc tố cho từng tế bào; giúp chắc xương, đẹp da… Với lời quảng cáo này, cộng thêm những tính năng của nước ion kiềm được thổi phồng, nhất là trong việc điều trị các bệnh nan y bao gồm cả ung thư, thông qua con đường "rỉ tai", "truyền miệng" khiến nhiều người đã tin rằng uống nước ion kiềm sẽ chữa được bách bệnh.
Nhiều chuyên gia cho rằng nước ion kiềm đóng chai có chứa một thành phần quan trọng là chất điện giải, tốt cho cơ thể nhưng không phải là thuốc. Loại nước này không thể giúp thay thế thuốc chữa bệnh. Với những bệnh nhân mắc ung thư, họ thường tuyệt vọng và có tâm lý "có bệnh thì vái tứ phương" nên thường tìm tới các phương pháp chữa bệnh không chính thống, trong đó họ được gieo hy vọng "chữa khỏi ung thư". Việc nghe theo những cách thức chữa bệnh phản khoa học như nhịn ăn, uống nước ion kiềm, không sử dụng thuốc tây y... không những làm mất đi sức đề kháng của cơ thể, làm tế bào ung thư phát triển nhanh mà còn bỏ qua giai đoạn vàng điều trị ung thư.
Bác sĩ Võ Đức Linh, Khoa Hồi sức Tích cực - Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, cho biết việc uống nước ion kiềm chưa có cơ sở khoa học, không giúp thay thế thuốc chữa bệnh. Nếu áp dụng thời gian dài với hàm lượng lớn có thể thay đổi mức pH bình thường của cơ thể, gây nên kiềm chuyển hóa, dẫn tới các biểu hiện buồn nôn, nôn, co giật cơ, run tay chân. Khi kết hợp uống nước kiềm với nhịn ăn sẽ khiến cơ thể suy kiệt trầm trọng, làm cho tình trạng nhiễm trùng trở nên nặng nề hơn, điều trị khó khăn. Nhiều người tin rằng nước kiềm có thể giúp trung hòa axít thừa trong cơ thể hoặc ăn các thực phẩm giàu kiềm giúp kiềm hóa máu và ngăn chặn khối u. "Song đến nay chưa có nghiên cứu nào khẳng định chỉ uống nước kiềm là có thể trị bệnh dạ dày và ung thư. Người bệnh nhịn ăn càng khiến hệ miễn dịch suy giảm, nhanh suy kiệt và tử vong hơn" - bác sĩ Linh khuyến cáo.
"Thay vì tin rằng việc uống nước ion kiềm có thể đề phòng ung thư hoặc chữa bệnh ung thư thì nên sống khoa học, hạn chế rượu bia, thuốc lá, biết phòng bệnh, ăn uống những thực phẩm có nguồn gốc, có hạn dùng rõ ràng… Việc điều trị phải được tư vấn chuyên môn của thầy thuốc" - một chuyên gia nhấn mạnh.
Cơ chế tự cân bằng
Theo Hiệp hội Ung thư lâm sàng Mỹ, cho đến nay, không có nghiên cứu nào chỉ ra rằng uống nước kiềm có thể ngăn ngừa hoặc điều trị ung thư. Cơ thể con người theo cơ chế tự nhiên đã có thể cân bằng độ axít và độ kiềm của máu. Ví dụ, khi thở ra carbon dioxide trong quá trình hô hấp để điều chỉnh độ pH của máu. Thận cũng tiết ra các ion để giúp ổn định độ pH của máu. Vì vậy, nhiều bác sĩ, chuyên gia không ủng hộ việc sử dụng nước kiềm để phòng ngừa hoặc điều trị ung thư như một số quảng cáo.