Ceres, hành tinh lùn đầy bí ẩn, vật thể lớn nhất trong vành đai tiểu hành tinh, tiếp tục làm giới thiên văn gây kinh ngạc với những thứ mà nó sở hữu.
Nghiên cứu vừa công bố trên Nature Communications cho biết đã phát hiện được các mỏ muối và hợp chất hữu cơ trong miệng hố va chạm lớn thứ 3 của Ceres, cùng dấu vết của hoạt động địa chất xảy ra ít nhất 1 lần trong nhiều triệu năm sau khi vật thể được hình thành.
Ceres vốn là hành tinh lùn duy nhất nằm bên trong vành đai tiểu hành tinh giữa sao Hỏa và sao Mộc, có đường kính 960km và trong vài thế kỷ trước đã có thời được cho là hành tinh thứ 8 của Hệ Mặt trời. Nhưng sau đó các kỹ thuật thiên văn tiên tiến hơn, các nhà khoa học xác định nó khá nhỏ bé và chỉ là một hành tinh lùn.
Bản đồ Ceres - (Ảnh: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA)
Tuy vậy, Ceres không ngừng gây kinh ngạc khi được "săn sóc chu đáo" những năm gần đây, mà phát hiện gây sốc nhất là dấu vết của đại dương ngầm bên dưới lớp vỏ lạnh giá, cũng như dấu hiệu của hoạt động địa chất. Trong thế giới hành tinh, hoạt động địa chất, mà trong cả Hệ Mặt trời chỉ có Trái đất và mặt trăng Io của sao Mộc được chính thức xác nhận sở hữu, là một trong những yếu tố cần cho sự sống.
Theo SciTech Daily, trong lần nghiên cứu mới này, các nhà khoa học từ Viện Max Planck về Nghiên cứu Hệ Mặt trời, Đại học Munster (Đức) và Viện nghiên cứu Giáo dục Khoa học Quốc gia (NISER - Ấn Độ) nhắm tới 3 miệng hố va chạm.
Các điểm sáng từng được ghi nhận bởi tàu vũ trụ Dawn của NASA tại hố va chạm Occator cho trước đó hóa ra chính là tàn tích của một lớp nước muối dưới bề mặt, nổi lên dần thông qua các quá trình đông lạnh cho đến thời kỳ địa chất gần đây.
Trong khi ở hố va chạm Ernutet, họ tìm thấy bằng chứng về các chất hữu cơ rất phức tạp, hứa hẹn cung cấp nhiều dữ liệu về nguồn gốc sự sống trong Hệ Mặt trời.
Cuộc nghiên cứu tiếp tục nhắm hướng Urvala ở bán cầu Nam, miệng hố va chạm lớn nhất với đường kính 170km, bên trong có các rặng núi và nhiều kiểu địa hình phức tạp khác. Họ cũng đã nhận thấy sự kết hợp của cặn muối và hợp chất hữu cơ lạ ở sườn phía Tây của dãy núi trung tâm.
"Nguồn gốc và sự hình thành của hợp chất hữu cơ trên Ceres vẫn là câu hỏi mở thú vị, có ý nghĩa quan trọng đối với lịch sử địa chất tổng thể của Ceres cũng như mối liên hệ tiềm ẩn với sinh vật học thiên văn và khả năng sinh sống của các thiên thể trong Hệ Mặt trời" - tiến sĩ Guneshwar Thangjam từ NISER nói.