Nhiều phụ huynh chủ quan khi thấy con hơi ho, không sốt, ăn uống bình thường và tự mua kháng sinh điều trị. Tuy nhiên, nhiều bé chỉ sau 1 ngày đã tiến triển thành viêm phổi.
>>> Rau quả tốt cho người viêm phổi
Cháu Nguyễn Bảo Anh (34 ngày tuổi, Hà Nam) vào bệnh viện Nhi Trung ương khi có các biểu hiện như ho, cánh mũi phập phồng, khó thở, bụng chướng… Gia đình đưa cháu đến khám tại phòng khám tư nhân thì được chỉ định dùng thuốc ho và men tiêu hóa. Hai ngày sau, thấy con không đỡ lại bú kém, thở nhanh, mệt mỏi, quấy khóc nhiều, gia đình đưa cháu lên bệnh viện Nhi trung ương. Tại đây, sau khi thăm khám và chụp phim kiểm tra, các bác sĩ kết luận bé đã viêm phổi nặng, có dấu hiệu suy hô hấp.
Một trường hợp khác là cháu Bảo Long (10 tháng tuổi, Hà Nội), được gia đình đưa đến bệnh viện khi thấy con có các dấu hiệu viêm đường hô hấp như ho húng hắng, chảy nước mũi, khó thở nhẹ, không sốt và ăn uống bình thường. Ban đầu, nghĩ trẻ ốm do thay đổi thời tiết như mọi lần, gia đình tự mua thuốc kháng sinh để điều trị tại nhà. Tuy nhiên, chỉ hơn 1 ngày sau, bệnh tiến triển nhanh, gia đình đưa con vào viện thì trẻ đã suy hô hấp nặng, viêm phổi.
Một trường hợp bệnh nhân viêm phổi phải thở oxy tại khoa Hô hấp - (Ảnh: BV cung cấp)
Theo TS.BS Lê Hồng Hanh, phó trưởng khoa Hô hấp, bệnh viện Nhi trung ương, tình trạng cha mẹ không đủ khả năng phát hiện sớm bệnh viêm phổi khiến trẻ nhập viện khi bệnh đã quá nặng là khá phổ biến. Tại khoa Hô hấp, số lượng bệnh nhi nhập viện vì viêm phổi luôn chiếm tỷ lệ cao, phần lớn là trẻ dưới 5 tuổi.
Viêm phổi (còn gọi là viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ) là bệnh viêm các phế quản nhỏ, phế nang và các tổ chức quanh phế nang. Ở Việt Nam, trẻ viêm phế quản phổi chiếm 30-34% các trường hợp đến khám và điều trị tại bệnh viện. Tử vong do viêm phổi chiếm 75% trong các bệnh lý hô hấp.
Nguyên nhân của căn bệnh này là do virus hợp bào hô hấp, virus cúm, á cúm và adenovirus, chiếm 60-70% các trường hợp thường gặp. Ngoài ra, bệnh còn do vi khuẩn phế cầu, liên cầu, haemophilus, tụ cầu và các vi khuẩn không điển hình gây nên. Bệnh hay xảy ra ở trẻ dưới 1 tuổi, đẻ non, thiếu cân, suy dinh dưỡng, còi xương, bị bệnh hô hấp mạn tính, sống trong môi trường ô nhiễm.
Triệu chứng bệnh gồm: sốt, hạ thân nhiệt (trẻ sơ sinh), mệt mỏi, kém ăn, môi khô, lưỡi bẩn, hơi thở hôi, ho (khan hoặc có đờm), khó thở. Nhịp thở nhanh so với lứa tuổi được coi là dấu hiệu chính và xuất hiện sớm nhất khi trẻ bị viêm phổi.
Ngoài ra, bác sĩ Hanh cho biết, cha mẹ có thể theo dõi thêm cho con khi thấy biểu hiện co rút lõm ngực, cánh mũi phập phồng... cần đưa đến bệnh viện khám và xử lý kịp thời.
Trẻ bị viêm phổi rất dễ tái phát nên các biện pháp phòng ngừa thường được bác sĩ Hanh đặc biệt nhấn mạnh. Bà mẹ mang thai cần ăn đủ chất, khám thai định kỳ, tiêm phòng đầy đủ; vệ sinh sạch sẽ môi trường sống của trẻ; cho trẻ bú sớm, kéo dài. Đặc biệt cần phát hiện các dấu hiệu nhiễm khuẩn hô hấp nói chung và viêm phổi nói riêng để được điều trị kịp thời.