Một loại thuốc khử trùng phổ biến trong hầu hết các loại sản phẩm thông dụng từ xà phòng, nước súc miệng, kem đánh răng… có khả năng làm suy yếu hoạt động của phản ứng nội tiết tố nữ trong tế bào.
Các nhà nghiên cứu từ lâu đã rất lo ngại về tác hại của chất khử khuẩn, được gọi là hợp chất ammonium bậc 4. Mới đây, một nhóm các nhà khoa học đến từ Đại học California, Davis, đã thử nghiệm hai dạng phổ biến của muối ammonium bậc 4, được gọi là cetylpyridinium chloride (CPC) và benzalkonium chloride (BAK), trên các mô người trong điều kiện phòng thí nghiệm để hiểu thêm về chúng.
Loại khử khuẩn này - thường được gọi tắt là QUATS - tồn tại trong hầu hết mọi thứ: xà phòng, sữa tắm, thuốc ngủ, thuốc khử mùi, kem đánh răng... Hay nói cách khác, nó hiện diện trong gần như bất cứ sản phẩm nào mà chúng ta có thể nghĩ đến như một sản phẩm chăm sóc cá nhân có tác dụng diệt khuẩn.
Trong quá khứ, chất khử khuẩn được phát hiện là gây ra vấn đề sinh sản ở chuột - (Ảnh: Shutterstock).
Bởi vì nhiều QUATS không bị biến đổi về mặt hóa học khi xâm nhập màng tế bào vi khuẩn nên các hợp chất vẫn giữ đặc tính sinh học của chúng ngay cả khi chúng đã được rửa sạch và thải ra môi trường.
Điều này đã làm tăng báo động về sự an toàn của chất diệt khuẩn bởi trong quá khứ, QUATS từng được phát hiện là gây ra vấn đề sinh sản ở chuột.
Vào năm 2016, Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ FDA đã phán quyết rằng các hợp chất khử trùng CPC và BAK không còn được coi là an toàn trong một số sản phẩm và kêu gọi thêm nhiều bằng chứng để xác định rủi ro của BAK.
Để nghiên cứu thêm, các nhà khoa học đã thử nghiệm 1.600 chất khử trùng, chất phụ gia và thuốc được FDA chấp thuận.
Theo đó, những chất có chứa QUATS đã can thiệp vào hoạt động của ty thể, làm giảm đi sự chuyển giao các electron quan trọng và ức chế khả năng tạo ra các phân tử mang năng lượng gọi là adenosine triphosphate (ATP).
Nhà nghiên cứu Gino Cortopassi của UC Davis cho biết: "Điều này gây ra lo ngại vì tiếp xúc với các thuốc ức chế ty thể như rotenone (một chất hóa học không mùi được sử dụng nhiều trong thuốc trừ sâu) và MPTP có liên quan đến tăng nguy cơ bệnh Parkinson".
"Bài báo này bổ sung thêm vào số lượng ngày càng tăng các nghiên cứu cho thấy QUATS có thể không được an toàn như trước đây người ta đã tin tưởng" - (Ảnh: IT)
Không chỉ các thuốc khử khuẩn này làm giảm khả năng bơm ATP của ty thể, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng ở những nồng độ nhất định, chúng cũng can thiệp vào sự đáp ứng của tế bào đối với một hormone sinh sản quan trọng.
Cortopassi nói: "Các chất khử khuẩn mà chúng ta dùng cho cơ thể và môi trường đã được chứng minh là ức chế sản xuất năng lượng ty thể và phản ứng estrogen (một nhóm các hợp chất steroid đóng vai trò tạo ra hormon sinh dục nữ chính) của tế bào”.
Bài báo này bổ sung thêm vào số lượng ngày càng tăng các nghiên cứu cho thấy QUATS có thể không được an toàn như trước đây người ta đã tin tưởng.
Vì đây đều là các hóa chất phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của con người nên điều cấp thiết là cần tiến hành nhiều nghiên cứu càng sớm càng tốt để phát hiện ra nguy cơ tiềm ẩn của chúng.