Bí ẩn đằng sau việc phóng siêu khuẩn chết người vào không gian

SpaceX đang chuẩn bị để khởi động một dự án quan trọng. Họ sắp sửa phóng siêu khuẩn gây chết người, có khả năng kháng cự kháng sinh vào quỹ đạo vào ngày 18/2. Siêu khuẩn này sẽ tồn tại trong môi trường không trọng lực của Trạm vũ trụ quốc tế (ISS).

Ý tưởng này không phải là để "vũ trang hóa" không gian với MRSA (methicillin-resistant Staphylococcus aureus). MRSA là loại vi khuẩn mỗi năm làm chết nhiều người Mỹ hơn so với HIV/AIDS, bệnh Parkinson, bệnh phế khí thũng (tình trạng căng giãn thường xuyên và phá huỷ không hồi phục ở thành của các khoang chứa khí của phổi, còn gọi là phế nang), và giết người cộng lại. Việc gửi siêu khuẩn vào quỹ đạo nhằm giúp các nhà khoa học thăm dò các tác nhân gây bệnh trước khi chúng xuất hiện ở Trái đất.

Tên lửa Falcon 9 của SpaceX dùng để phóng MRSA vào không gian là nghiên cứu do NASA tài trợ. MRSA sẽ được "nuôi trồng" ở Phòng thí nghiệm quốc gia Mỹ trên Trạm vũ trụ quốc tế (ISS).

"Chúng tôi sẽ tận dụng môi trường không trọng lực trên ISS để thúc đẩy cuộc cách mạng về y học, giống như những cuộc cách mạng trên Trái đất", nhà nghiên cứu chính - Anita Goel, và là Giám đốc điều hành của công ty Công nghệ sinh học Nanobiosym, phát biểu trên Yahoo News.

Vi khuẩn MRSA là mối đe dọa lớn với con người. (Ảnh: NIAID).

Vào năm 2015, Nanobiosym phát triển một thiết bị được gọi là gene RADAR. Đây là máy quét di động đầu tiên trên thế giới, cho phép chẩn đoán thời gian thực của bất kì loại bệnh nào. Tuy nhiên, với thiết bị này bệnh nhân chỉ tốn một phần mười chi phí so với các máy xét nghiệm tương tự.

Thiết bị sẽ được sử dụng trên Trạm vũ trụ quốc tế, để đánh giá mức độ đột biến của hai chủng MRSA khi chúng phản ứng với môi trường không trọng lực.

Từ đó, Goel và nhóm của mình sẽ phát triển các mô hình dự đoán mầm bệnh có thể kháng lại thuốc kháng sinh. Những mầm bệnh này có khả năng gây nên những biến đổi trên Trái đất trong những năm sắp tới. Nghiên cứu sẽ giúp các nhà bào chế thuốc có cơ hội ngăn chặn trước những cơ chế kháng thuốc của vi khuẩn.

"Khả năng dự đoán mức độ đột biến của Gene-RADAR sẽ dẫn đến sự ra đời của kháng sinh thế hệ mới. Chúng sẽ được chế tạo một cách hiệu quả hơn để ngăn chặn sự lây lan của mầm bệnh nguy hiểm nhất thế giới", Goel nói.

Ở giai đoạn này, nhóm nghiên cứu chưa biết chắc chắn là vi khuẩn MRSA sẽ phản ứng như thế nào với chỗ ở mới của chúng trong quỹ đạo Trái đất. Nhưng các nghiên cứu trước về vi khuẩn không gian đã chỉ ra rằng: môi trường có thể dẫn đến tăng trưởng, đột biến, và gia tăng số lượng vi khuẩn với một tốc độ nhanh chóng.

Điều này là do ở trong không gian, một số protein liên quan đến chuyển hóa trở nên năng động hơn. Các bức xạ không gian liều thấp cũng có thể thay đổi hoạt động của các gen nhất định.

Một thí nghiệm năm 2000 đã chứng minh điều này. Sau 40 ngày trên tàu Mir (trạm không gian của Nga hoạt động trong quỹ đạo thấp của Trái đất thấp từ năm 1986 -2001), tỉ lệ đột biến trong một gen của vi khuẩn được cho vào men bia, đã cao hơn gấp 3 lần so với khi chúng ở Trái đất.

Nghiên khác vào năm 1999 thì cho thấy một số chủng E. coli có tần số đột biến cao hơn sau một chuyến du hành vào không gian. Nhưng loại và tần số đột biến thì rất khác nhau. Chúng tùy thuộc vào điều kiện sống của các chủng E. coli trong không gian.

Từ các kết quả lạ thường thể hiện rõ trong các nghiên cứu của NASA, chúng ta thấy vẫn còn tồn tại nhiều thứ bí ẩn về không gian. Đặc biết là cách không gian làm chúng ta bối rối về cả mặt tốt lẫn xấu.

Việc nghiên cứu vi khuẩn MRSA trong không gian là một công việc cần tiến hành càng sớm càng tốt.

Nhưng nhiều nhà khoa học cho rằng, tác dụng của trọng lực là nguyên nhân chính gây ra sự đột biến của vi khuẩn. Họ cũng nghi ngờ việc tiếp xúc với bức xạ bên ngoài hàng rào bảo vệ của từ trường của Trái đất cũng có ảnh hưởng trong chuyện này.

"Nhiều nhà nghiên cứu đã nhất trí với việc: môi trường không trọng lực có ảnh hưởng lớn đến việc phát triển và các hành vi của vi khuẩn. Bức xạ có thể làm tăng tỉ lệ đột biến của vi sinh vật trong quá trình bay", một nhà nghiên cứu cho biết. Nếu linh cảm Goel là đúng, và không gian thực sự khiến cho MRSA đột biến, thì giống như việc chúng ta có thể quan sát tất cả các bước đi của đối thủ, như khi đang chơi một ván cờ.

Hiện tại, giới khoa học không cần chờ đợi quá lâu để phát triển loại thuốc mới giúp con người chữa trị hiệu quả. Họ có thể xem xét nhanh chóng quá trình phát triển của vi khuẩn MRSA trong không gian, và cho ra đời những loại thuốc kháng sinh mới trước hàng thế kỉ.

Đây là một điều hết sức quan trọng, vì thuốc kháng sinh là thứ được giới nghiên cứu vô cùng quan tâm. Bởi các căn bệnh do vi khuẩn gây ra là một trong những mối nguy hại lớn nhất đối với nhân loại. Chúng đe dọa giết chết hàng trăm triệu người trên toàn thế giới trong những năm tới.

Với 90.000 người Mỹ bị nhiễm MRSA, và 20.000 chết vì nó mỗi năm, việc nghiên cứu vi khuẩn MRSA trong không gian là một công việc cần tiến hành càng sớm càng tốt.