Bí ẩn gần 3.600 năm về một đế chế hùng mạnh dường như bị xóa sổ trong phút chốc đã được giải mã nhờ bóng ma lờ mờ trong một vòng tăng trưởng của các cây thông cổ ở Bắc Mỹ.
Nền văn minh huyền thoại của người Minoan đã bị xóa sổ gần 3.600 năm trước, thậm chí có thể nói chính xác là 3.580 năm trước do một thảm họa núi lửa, theo nghiên cứu mới dẫn đầu bởi nhà nhân chủng học Charlotte Pearson từ Đại học Arizona (Mỹ).
Các nhà khoa học đã lần tìm manh mối trong những "nhân chứng" hiếm hoi còn tồn tại cho đến ngày nay: những cây thông hàng ngàn năm tuổi ở Bắc Mỹ. Một chút dữ liệu ma quái, tinh vi trong những vòng tăng trưởng của các cây thông này đã kể lại chính xác về sự việc, cũng như năm xảy ra biến cố.
Tiến sĩ Charlotte Pearson và các thớt gõ từ một số cây thông cổ, nơi lưu trữ "dữ liệu bị mắc kẹt" về thảm kịch 3.580 năm về trước - (ảnh: ĐẠI HỌC ARIZONA).
Đợt phun trào của siêu núi lửa Thera xảy ra vào năm 1.560 trước Công Nguyên, khiến đế chế Minoan với những thành trì đáng kinh ngạc tọa lạc trên đảo Crete, cách núi lửa gần 100 km, hoàn toàn bị phá hủy. Một "bóng ma" lờ mờ từ quá khứ ở một trong hàng ngàn vòng tăng trưởng của những cây thông đã thể hiện điều này. Đó là một vòng tăng trưởng bị thiếu canxi rất nhẹ, cho thấy vào năm đó, nó đã phải trải qua một sự tích tụ axit – chỉ có thể là do núi lửa.
Đối chiếu với những dữ liệu sót lại từ lịch sử, họ thấy rằng nó trùng khớp với thảm họa Thera.
Sự sụp đổ của đế chế Minoan ở đảo Crete từ lây đã trở thành chủ đề tranh luận sôi nổi của giới khảo cổ. cho dù bị phá hủy, những phế tích vẫn khiến con người thời nay kinh ngạc, ví dụ như cung điện Knossos vĩ đại và những thành trì không tưởng ở thời cổ đại nơi kinh đô của đế chế.
Phế tích Minoan - đế chế huy hoàng thời cổ đại - (ảnh: SHUTTERSTOCK/GEORGIOS KRITSITAIS).
Người Minoan được cho là đã xây dựng nên những con đường lát đá và hệ thống cấp nước đầu tiên của họ. Thế giới của họ tráng lệ đến nỗi người Hy Lạp cổ đại phải thán phục. Theo truyền thuyết, trung tâm Knossos của đế chế Minoan là quê hương của Vua Minos, nơi có một mê cung nhốt người đàn ông nửa người nửa bò tót Minotaur.
Từ lâu, người ta đã tin rằng một thảm họa tự nhiên chịu trách nhiệm cho sự tàn lụi nhanh chóng của đế chế này. Mối hoài nghi về núi lửa Thera đã được nhắc đến từ những câu chuyện của vị triết gia danh tiếng Plato. Tuy nhiên, cho đến bây giờ, tức hàng ngàn năm sau, chúng ta mới có thể xác minh nó. Nghiên cứu này cũng gần như đánh đổ một nghiên cứu khác năm ngoái cho rằng Minoan bị xóa sổ bởi chiến tranh.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Proceedings of the National Academy of Science.