Cá hồi đứng trước nguy cơ tuyệt chủng bởi chất độc có trong lốp xe

Vào mùa mưa, nước mưa cuốn theo những mảnh vỡ của lốp ô tô cũ vào các khe suối gần đó.

Mỗi mùa thu, một nửa cá hồi coho (pháp danh khoa học Oncorhynchus kisutch, còn có tên khác là cá hồi bạc), lại “ngửa bụng” trước khi chúng có thể sinh sản. Một số con suối hoàn toàn vắng bóng cá hồi sống sót. Các nhà khoa học không tìm được lời lý giải xác đáng.

Cho tới khi một nhóm các nhà nghiên cứu tới từ Đại học Washington ở Tacoma và Đại học Bang Washington đặt tại Puyallup tìm ra câu trả lời: khi mưa, con nước lớn lại đẩy những mảnh lốp xe cũ vương trên đường xuống suối. Thứ bóp nghẹt sự sống của cá hồi là một chất trong tổ hợp hóa học rò rỉ ra từ phân tử lốp xe, là chất bảo quản giúp cho lốp không bị thoái hóa nhanh chóng. Nghiên cứu mới đã được đăng tải trên tạp chí Science.

Mảnh vỡ lốp ô tô cũ có chứa hóa chất có thể gây tử vong cho cá hồi Coho.

Cụ thể, mẫu nước thu được từ những dòng suối ghi nhận các trường hợp cá hồi chết hàng loạt phát hiện thấy một hợp chất gọi là 6PPD, vốn được dùng làm chất bảo quản cho lốp xe ô tô.

Hiện các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra phương thức hoá chất này gây tổn hại đến cá, song nó được cho là tạo nên “những vấn đề cấp tính đối với tim” của loài cá nói trên. Phát hiện này cho thấy độc tố tương tự có thể được tìm thấy ở bất kỳ đâu trên thế giới và tạo ra những tác động tiêu cực đến môi trường của của cá nói riêng cũng như nhiều sinh vật khác.

Cá hồi Coho có chiều dài trung bình lên tới hơn nửa mét, sinh trưởng trong suối nước ngọt. Sau một năm đầu sống tại suối, những con vật mạnh mẽ này tìm đường ra biển lớn và sống nốt phần đời ngoài đại dương. Chỉ một số ít trong số đó (khoảng 0,1%) tìm về con suối nơi chúng sinh ra để đẻ trứng trước khi chết. Nhưng các nhà khoa học để ý thấy điểm kỳ lạ: trời cứ mưa lớn, cá hồi “hồi hương” lại bỏ mạng trước khi sinh nở xong. Hành trình đi tìm nguyên nhân xuất phát từ việc nghiên cứu chất lượng nước trong các con suối nhỏ.

Ở một vùng nước tương đối cách biệt so với những trục đường chính, rất hiếm khi cá hồi Coho chết trước khi đẻ trứng. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều các con đường, toà nhà gần đó mọc lên khiến cho lưu lượng xe cộ đi qua đông, kéo theo tỷ lệ chết trước khi đẻ trứng của cá hồi ngày càng cao.

Cập nhật: 13/04/2021 Theo Tinh tế/Pháp luật và bạn đọc