Chuyên gia cảnh báo: Khi chơi trên biển, đừng đào hố cát sâu quá 60cm

Những hố đào trên bãi biển, sau khi khô đi, cát phía trên có thể đổ sụp xuống khiến người bên trong hố ngạt thở và có nguy cơ tử vong.

Tiến sĩ Stephen Leatherman (Đại học Quốc tế Florida, Mỹ) cho biết những hố sâu đào trên cát biển có thể trở thành bẫy tử thần.

Sự nguy hiểm của hố cát

Xây lâu đài cát là một trong những hoạt động phổ biến trên bãi biển, nhưng khi đào cát để xây, không nên đào hố to. Các số liệu chỉ ra ngạt thở do cát có thể là nguyên nhân gây tử vong lớn hơn so với cá mập tấn công, theo IFL Science.

Hố cát đơn giản là một hố đào trong cát. Nhiều người đi biển, đặc biệt là trẻ em, thích đào càng sâu càng tốt. Nhưng hố càng lớn thì càng nguy hiểm.

Tiến sĩ Stephen Leatherman từ khoa Trái đất và Môi trường, Đại học Quốc tế Florida, cảnh báo với NBC6 rằng hố sâu có thể trở thành bẫy tử thần. Nếu bạn muốn đào hố trên cát, hãy đảm bảo nó không sâu quá 60cm.

Nhiều người đi biển, đặc biệt là trẻ em, thích đào hố cát để giải trí. Chuyên gia khuyến nghị không nên đào sâu quá 60cm. (Ảnh: Pexels).

"Khi người ta đào hố sâu hơn 60 cm và chui vào đó, ít nhất là khi cơ thể họ ở dưới mực cát, cát sẽ bắt đầu khô ngay lập tức. Cát khô chỉ có thể chịu được góc 33 độ, trong khi người ta đào những hố này gần như thẳng đứng", tiến sĩ Leatherman nói.

Lúc đó, thành hố có thể bắt đầu sập và sập rất nhanh. Tiến sĩ Leatherman cũng chỉ ra nguy cơ ai đó giẫm lên mép hố trước khi cát khô, gây ra sập lở nghiêm trọng.

"Hố càng sâu, nguy cơ sập càng lớn và cứu người bị kẹt trong hố cát sâu là rất khó khăn", tiến sĩ Leatherman nhấn mạnh.

"Mọi người nghĩ sập hố cát tương tự tuyết lở, nhưng thực sự rất khác. Khi tuyết lở, nạn nhân vẫn có thể được cứu do tuyết khá nhẹ, khi lở có thể thành từng khối nhỏ và có túi khí. Còn cát thì không. Cát có thể dễ dàng di chuyển xung quanh bạn và rất nặng. Do vậy, cố gắng cứu nạn nhân là rất khó và gần như không thể", tiến sĩ Leatherman nói.

Khác với những vụ sạt lở có thể hình thành túi khí giúp duy trì mạng sống cho người mắc kẹt bên trong, cát sụp lấp đầy mọi ngóc ngách có sẵn, dẫn đến thời gian giải cứu nạn nhân trước khi họ ngạt thở chỉ khoảng vài phút. Bước đầu tiên quan trọng nhất là cố gắng tạo ra đường thở bằng cách để miệng của người mắc kẹt nhô lên khỏi lớp cát. Cách an toàn nhất để cứu người là đặt một tấm ván và dùng dụng cụ đặc biệt nhằm kéo họ lên.

Cát ướt cũng rất nguy hiểm, nhưng một người ít có khả năng bị nhấn chìm hoàn toàn hơn. Cát lún là một hỗn hợp đặc quánh có thể cấu tạo từ bất kỳ vật liệu hạt mịn nào như cát, bùn sình hoặc đất sét. Khi trộn với lượng nước phù hợp, nó giống như chất rắn, nhưng lại hoạt động giống chất lỏng bán nhớt. Nó có thể đóng vai trò như chất lỏng phi Newton, có nghĩa nếu đấm xuống, cát lún giống chất rắn hơn và ít dính hơn, nhưng nếu bước chậm bên trên đó, bạn sẽ chìm xuống. Nếu tìm cách giãy giụa và xê dịch đột ngột, bạn càng mắc kẹt sâu hơn.

Theo một nghiên cứu năm 2005 trên tạp chí Nature, con người có khả năng nổi tốt hơn trong cát lún nếu không giãy giụa quá nhiều và tự chôn vùi chính mình. Kết quả nghiên cứu cho thấy người mắc kẹt trong cát lún không có nguy cơ bị chìm hoàn toàn mà chỉ chìm nửa người. Nếu rơi vào tình huống như vậy, bạn nên bỏ bất kỳ đồ vật nặng nào như balo, sau đó ngửa ra sau để trọng lượng trọng lượng phân bố đều hơn trên mặt cát lún và dễ thoát ra hơn.

Đào hố để xây lâu đài cát là hoạt động rất phổ biến trên các bãi biển. (Ảnh: Frommer).

Đã có nhiều trường hợp thiệt mạng

Tiến Leatherman cho biết người dân ít nghe về tai nạn sập hố cát nhưng tại Mỹ, rất nhiều người đã thiệt mạng với lý do này.

Theo các báo cáo tin tức và một nghiên cứu y tế năm 2007, mỗi năm, tại Mỹ, khoảng 3-5 trẻ em thiệt mạng do bị hố cát sập khi chúng đang đào tại bãi biển, công viên hoặc thậm chí tại nhà. Nhiều trường hợp khác bị thương nặng và phải cấp cứu CPR để sống sót.

Những nạn nhân tử vong bao gồm một thanh niên 17 tuổi bị chôn vùi tại bãi biển Bắc Carolina vào năm ngoái. Một thiếu niên 13 tuổi đang đào hang trong đồi cát ở công viên bang Utah và một thanh niên 18 tuổi đang đào cát cùng em gái tại bãi biển New Jersey. Hai tai nạn này xảy ra vào năm 2022.

“Nguy cơ xảy ra tai nạn này rất dễ gây nhầm lẫn vì nó gắn liền với môi trường vui chơi, giải trí - thường không được coi là nguy hiểm", nghiên cứu được công bố trên New England Journal of Medicine kết luận.

Có thể thấy, cát là thứ mang lại niềm vui cho nhiều người. Tiến sĩ Leatherman nói rằng ông hoàn toàn hiểu điều đó.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh người dân không nên đào hố sâu trên bãi biển. Nếu có đào, hãy đảm bảo hố không sâu quá 60 cm và nhớ lấp lại khi rời đi. Giữ hố nông, bạn sẽ không phải lo lắng về nguy cơ sập lở.

Ông cũng khuyên các bậc phụ huynh chú ý đến kích thước hố mà trẻ em đang đào và ngăn chúng đào quá sâu.

"Tất cả chúng ta đều thích chơi cát. Nhưng nếu chơi, bạn hãy xây lâu đài cát và đào hố thật nông", tiến sĩ Leatherman nói.

• Sự thật về cát lún
• Hố cát “ăn thịt người” xuất hiện bí ẩn ở Mỹ
• Giải mã một trong những cái chết đáng sợ nhất lịch sử: cát lún