Dùng HIV làm 'thám tử' phát hiện ung thư

Viện Đại học UCLA (Mỹ) tìm ra tế bào ung thư trong cơ thể sống của chuột bằng cách sử dụng virus HIV đã làm mất hoạt tính được ngụy trang với một lớp vỏ bọc mới. Đây hứa hẹn sẽ là phương pháp mới chống lại bệnh ung thư.

P-Glycoprotein làm thuốc chữa ung thư mất tác dụng

Giáo sư Irvin Chen, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết, việc biến đổi HIV thành phương tiện dò tìm tế bào ung thư được chia làm 2 giai đoạn. Đầu tiên, họ sử dụng một phiên bản HIV, trong đó các yếu tố gây ra bệnh AIDS đã được tách rời. Điều này cho phép virus có thể thâm nhập vào tế bào và phát triển khắp cơ thể mà không gây bệnh AIDS. Khi ấy, HIV vô hại sẽ trở thành công cụ chuyên chở các tác nhân trị bệnh đến những mục tiêu chọn lựa trong cơ thể như gan, phổi, nơi các khối u ung thư thường di căn.

Bước tiếp theo, HIV sẽ được gỡ bỏ bề mặt bên ngoài và thay bằng lớp vỏ ngoài của virus Sindbis thường gây bệnh ở chim và côn trùng. Sau đó, các nhà khoa học tái lập trình HIV để gây nhiễm lên tế bào chức năng được chọn lựa và gắn vào P-glycoprotein - phân tử định vị bề mặt của đa số tế bào ung thư.

Đây là công trình đầu tiên trên thế giới phát triển phương pháp biến đổi HIV thành công cụ tìm kiếm và gắn kết với P-Glycoprotein. Chính P-Glycoprotein là nguyên nhân gây ra tình trạng tế bào ung thư đề kháng với hóa liệu pháp. Chúng đóng vai trò hóa giải hết các thuốc điều trị và đưa ra ngoài tế bào ung thư, ngăn ngừa tác động trị bệnh của thuốc. Do đó, tế bào ung thư vẫn tiếp tục phát triển mà không bị kiểm soát.

HIV “thám tử” được tiêm vào tĩnh mạch ở đuôi chuột và theo dõi định vị bằng một mini-camera quang học đặc biệt. “Thám tử” sẽ theo đường máu đến định vị tại tế bào ung thư ở phổi, nơi khối u di căn đến. Để theo dõi hành trình của HIV, các nhà nghiên cứu đã sử dụng protein phát sáng của đom đóm để gắn vào. Khi đặt chuột dưới camera, các tế bào ung thư phát sáng sẽ được nhận diện xuyên qua xương, cơ, lông.

Phương pháp này không gây đau đớn hay tổn thương cho động vật, nó chứng minh rằng có thể tái lập trình một mầm bệnh thành công cụ vô hại và hiệu quả, tiến đến gắn kết với các tế bào đặc biệt làm mục tiêu điều trị trong cơ thể. Điều quan trọng nhất là cần hoàn thiện hơn nữa công nghệ biến đổi gene trên HIV để vật chuyên chở phải hết sức an toàn và phù hợp với việc thử nghiệm gene liệu pháp trên người.