Giải mã giống gà đen từ xương đến nội tạng

621

Gà Ayam Cemani là một trong những sinh vật đen nhất hành tinh do đột biến gene kế thừa từ loài chim sống cách đây hàng trăm hoặc hàng nghìn năm.

Xương, mô, nội tạng màu đen rất hiếm trong thế giới động vật và gà Ayam Cemani ở Indonesia là một trong số ít như vậy. Vẻ ngoài thú vị của chúng đi kèm với một lời giải thích khoa học đặc biệt, đó là sự tái sắp xếp phức tạp trong bộ gene, IFL Science hôm 3/8 đưa tin.

Gà Ayam Cemani với vẻ ngoài đen tuyền. (Ảnh: Pap Wor/Shutterstock)

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí PLOS One năm 2017, nguyên nhân bắt nguồn từ gene. Hai giống gà Ayam Cemani và Silkie (gà lông lụa) đều có mô đen bên dưới lông, dù gà Silkie nổi tiếng với bộ lông trắng như tuyết. Cả hai giống gà đều gặp tình trạng fibromelanosis, một loại tăng sắc tố khiến các mô trở thành màu đen. Yếu tố thúc đẩy nhiều khả năng là một đột biến phức tạp liên quan đến gene EDN3, mã hóa cho protein endothelin-3.

Endothelin-3 đóng vai trò then chốt với sắc tố của chim với khả năng thay đổi cách các tế bào melanocyte (tế bào biểu bì tạo hắc tố) được phân loại, hình thành và lan ra trong cơ thể. Sắc tố tối màu trong mô bắt nguồn từ melanin, có thể bắt gặp ở khắp nơi trong vương quốc động vật.

Gà Ayam Cemani đen như vậy do một đột biến có thể đã xảy ra cách đây hàng nghìn năm, khiến gene EDN3 được điều chỉnh tăng cường. Điều này đồng nghĩa, nó được bộc lộ ở gần như mọi tế bào trong cơ thể, dẫn đến sự phát triển của một phôi chứa đầy tế bào sắc tố, từ xương đến mỏ.

Theo Leif Andersson, nhà di truyền học tại Đại học Uppsala, Thụy Điển, đột biến di truyền cổ xưa dẫn đến fibromelanosis được cho là chỉ xảy ra một lần ở một loài chim duy nhất sống cách đây hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm. "Đột biến gây ra fibromelanosis rất đặc biệt, vì vậy chúng tôi chắc chắn nó chỉ xảy ra một lần", ông nói. Hai giống gà Ayam Cemani và Silkie đều kế thừa đột biến này.

Việc có xương, nội tạng và mỏ màu đen dường như không ảnh hưởng đến cuộc sống của gà. Bên cạnh đó, thịt siêu hắc tố được coi là giá trị hơn thịt gà thông thường, thậm chí có thể mang đến những lợi ích về sức khỏe.

"Là một loại thuốc bổ dân gian và là một phần trong y học cổ truyền Trung Quốc, gà Silkie được sử dụng để tăng cường khả năng miễn dịch, tránh cho cơ thể trở nên gầy gò, yếu ớt", nhà nghiên cứu Ying-gang Tian cho biết. Từ lâu, thịt gà đen đã được cho là có lợi với bệnh tiểu đường, thiếu máu, đau bụng kinh và trầm cảm sau sinh.

Tian và các đồng nghiệp có thể đã tìm ra lý do cho những công dụng này. Ở nhiều nơi trên thế giới, người ta sử dụng một peptide (chuỗi axit amin, giúp tổng hợp các loại protein) mang tên Carnosine như một chất bổ sung trong chế độ ăn uống vì những lợi ích trong việc tăng sức mạnh cơ bắp, mang lại quá trình lão hóa khỏe mạnh và kiểm soát tiểu đường. Thịt gia cầm vốn là nguồn cung cấp Carnosine dồi dào, nhưng thịt đen của gà Silkie thậm chí có hàm lượng Carnosine cao gấp đôi thịt gà White Plymouth Rock thông thường.

Cập nhật: 07/08/2023 VnExpress