"Góc sáng" của online đêm

Thế giới của những người online đêm lâu nay vẫn bị "soi" dưới cái nhìn không mấy thiện cảm. Dẫn chứng đưa ra về những cuộc down phim sex đêm, những cuộc chat chit vô thưởng vô phạt, hay những cô gái, chàng trai "lên mạng rao tình"... đã giăng phủ lên thế giới online đêm một bức màn tối.

Theo đó, người online đêm thường bị coi là "vô công rồi nghề". Tuy nhiên, có những người online đêm "chuyên nghiệp", công việc của họ từ lâu gắn liền với sự xuất hiện trên mạng về đêm. Và đó là một phần cuộc sống...

Văn phòng không ngủ

Ngọc Anh tại "văn phòng không ngủ".

Ứng Ngọc Anh (sinh năm 1980), Trưởng đại diện văn phòng tại Việt Nam của Công ty HI-TEK, Tổng giám đốc quản lý tên miền DOTvn, Giám đốc Công ty Fortune (kinh doanh thẻ đo nhịp sinh học, kiểm soát stress). Tất cả những chức vụ Ngọc Anh đang "đa mang" đều cần làm đêm vì "tổng hành dinh" của những công ty đó đều ở đất Mỹ.

Lịch làm việc của nữ "Giám đốc công nghệ cao" kín đặc đến tận đêm: Từ 8 giờ sáng đến khoảng 7 giờ tối, tiếp tục từ 23 giờ đến khoảng 01 giờ 30 đêm, có khi đến 3, 4 giờ sáng. Nhịp sinh học của Ngọc Anh cũng có vẻ khác người khi liên tục thức đêm để làm việc với "đầu cầu" Mỹ.

Phòng riêng của Ngọc Anh có thể nói đã biến thành... văn phòng làm việc đêm và cũng có đủ các phương tiện để "working" xuyên lục địa: Máy tính nối mạng, webcam, hệ thống VoIP, hồ sơ, tài liệu công ty. Ban đêm cũng luôn trong tư thế sẵn sàng làm việc, nhất là đối với những cuộc họp quan trọng, những dự án cần kíp phải giải quyết. Phải luôn túc trực với công việc như vậy đơn giản vì khi Công ty HI-TEK ở Santiago (Hoa Kỳ) mở cửa bắt đầu ngày làm việc thì lúc đó, ở Việt Nam là 0 giờ đêm (mùa đông), 01 giờ (mùa hè).

Thời sinh viên, Ngọc Anh đã là "chuyên gia" online đêm để nâng cao kiến thức và... tiết kiệm chi phí điện thoại (vì phải dùng kết nối dial-up), thì nay vẫn đều đều ngày chỉ ngủ khoảng 5 tiếng. Với Ngọc Anh, đó là điều không muốn nhưng cũng không thể khác. Yahoo chat với Anh hoàn toàn để phục vụ công việc, bởi theo Anh, nếu online triền miên chỉ để chat vui vui thì thời gian đó dùng để ngủ sẽ tốt hơn.

Đêm của dân "trong nghề"

Từ trái qua phải: Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Thanh Long và Lê Anh Tuấn.

Nhóm "mũ trắng" gồm 4 thành viên Nguyễn Thanh Long, Nguyễn Anh Tuấn, Lê Anh Tuấn và Nguyễn Duy Hoàng, chuyên nghiên cứu về bảo mật máy tính. Đêm là khoảng thời gian ba bạn Long, Nguyễn Tuấn và Lê Tuấn (hiện đang học cùng trường ĐH Bách Khoa), làm thêm chung cơ quan (Công ty PeaceSoft) có thể "kết nối" với "cạ" còn lại Hoàng (đang học CNTT ở Singapore).

"Thế giới online đêm sôi động hơn ban ngày" - Thanh Long nói ngay cảm nhận đó khi trò chuyện về đời sống mạng về đêm. "Trên Yahoo! Messenger của mình ban ngày có khoảng 30 đến 40 nick sáng thì ban đêm thường xuyên có 50, 60 nick sáng. Chiếm 2/3 trong số đó là những người bạn ở nước ngoài".

Mod của một diễn đàn chia sẻ quan điểm này. Vì có ông anh học ở bên Anh quốc, thế là muốn chat chit với anh, cậu phải "ngủ ngày - thức đêm". "Em gà mờ cứ tưởng mỗi mình mình rồ nên mới lò dò lên mạng vào đêm khuya thế này. Ai dè, đông như trảy hội!".

Long cao 1m73, cân nặng chỉ 48kg và bị cận 2,5 đi ốp và trung bình mỗi ngày ngủ độ 3, 4 tiếng. Thân hình "người dây" như vậy liệu có phải do "nghiện" online đêm? Long thành thật: "Thức đêm rõ ràng là không có lợi cho sức khỏe. Tôi gầy thế cũng một phần do thức đêm, nhưng đó là thói quen của tôi từ khi học lớp 10 trường Việt - Đức, tức là đã 6 năm nay rồi".

Thông thường sáng 3 thành viên của nhóm đến lớp, chiều đi làm tại PeaceSoft (bộ phận phần mềm và bảo mật) và nghỉ lúc 6, 7 giờ tối. Ở cơ quan đã cặp kè với chiếc máy tính. Nhưng Long bảo, "thường đến 9 giờ tối chuẩn bị cho mình tách cafe và lại online tiếp, nhiều hôm đến 6 giờ sáng".

Những hình dung của mọi người về dân hacker gắn với đời sống về đêm có lẽ cũng không khác lắm với trường hợp của "nhóm tứ tử" trên. Đó thực sự là lúc họ trở thành "công dân mạng" (netizen) với lượng công việc "mang tính chuyên môn rất cao": Dạo qua các diễn đàn về bảo mật, đọc sách điện tử trên các trang như Security.com, Govermentsecurity.com, Securiteam.com..., thực hiện những công việc còn dang dở, nâng cấp hệ thống quản lý thông tin của nhóm... Như vậy, họ online đêm vừa để học, vừa để làm. Ngay đến diễn đàn do cả nhóm lập nên hầu như cũng chỉ được "chăm sóc" về đêm.

"Lợi ích từ việc làm đêm chắc chắn phải cao hơn so với những gì chúng tôi có được từ việc làm ban ngày", Long trò chuyện, "không gian của đêm yên tĩnh, giúp tôi dễ suy nghĩ và tập trung hơn trong công việc". "Điều quan trọng hơn, khi lượng kiến thức gia tăng nhanh chóng, ban ngày mình phải thời gian dành hết cho làm việc ở công ty, học trên lớp, đêm chính là thời gian mình kiếm thêm kiến thức mới, mà nếu không mở rộng thời gian để học, tôi sẽ không theo kịp", Long khẳng định.

Những "cú sút" sau O giờ

"Người online đêm thông thường bây giờ thường có hai mục đích phổ biến: chơi game online và xem thông tin bóng đá trên mạng", M.H. phóng viên một tờ báo điện tử, nhận định và cho biết mình ở trường hợp thứ hai. "Dân cá độ thường lướt web cả đêm để xem bóng đá. Phần lớn trong số họ ngồi ở quán Net và truy cập Livescore để xem trực tiếp kết quả các trận bóng. Một trang yêu thích khác của họ là Soccerstand.com, cập nhật thông tin nhanh hơn cả Livescore, tuy nhiên không phải người máu mê cá độ nào cũng biết trang này".

Vì có ý định viết bài về cá độ bóng đá qua mạng, nên M.H. đã nhiều lần thâm nhập vào thế giới online xem bóng đá đêm. H. bảo, dân cá độ có người bỏ cả mấy trăm USD mỗi tháng để có được tài khoản của một số trang web chuyên cố vấn đề cá độ bóng đá. Thế là đêm với họ, vừa theo dõi sát sao tình thông tin các trận đấu vừa cân nhắc "cửa trên - cửa dưới", đặt to - đặt nhỏ từ các wesite tư vấn.

Những người online để cá độ bóng đá đêm thường "tá túc" tại các quán cafe Internet có máy lạnh với giá 5.000 đồng/h online. Một số quán tụ tập đông người dạng này ở phố Núi Trúc, đoạn ngã tư Giảng Võ... có cả một đội quân chat đêm đa dạng, từ cave, dân "dạt vòm", nghiện hút cho đến đám choai choai "cày" Võ lâm truyền kỳ... Riêng với dân cá độ thức đêm thì dù thắng hay thua, nhiều khi cũng dẫn tới những trò "hậu cá độ" hao tiền tốn của: Ăn mừng, nhậu nhẹt hoặc "giải đen".

H. kể, cũng vài lần H. online đêm để cá độ kiểu đó, không ít tiền của đã không cánh mà bay, nay ngộ ra một điều, nếu cứ "làm ngày, cày đêm" kiểu đó thì khó mà trụ lại lâu bền. Không chỉ "tiền có kiếm như nước rồi cũng sẽ trôi hết" mà sức khỏe cũng bị suy giảm ít nhiều, ảnh hưởng rõ rệt đến công việc của ngày hôm sau, vì rất nhiều trận đấu kết thúc vào lúc 5, 6 giờ sáng.

Online đêm với H. bây giờ thường diễn ra ở cơ quan và công việc là dịch bài viết về bóng đá. Đó gần như là công việc nối dài của ngày. Theo dõi tin tức bóng đá, dịch, viết bài chỉ là việc làm thêm (vì H. không phải là phóng viên thể thao), nhưng cũng là thực hiện theo niềm đam mê, yêu thích bóng đá của H. Có điều, như chính H. thành thật, "tiền kiếm thêm từ việc này còn khuya mới bù đắp được hàng chục triệu đã "mất hút" vào những cuộc cá độ bóng đá đêm ngày trước!". Nói như H. thì anh đã từng online đêm và những đêm đó đã khiến anh "sút thủng lưới" nhà!