Hà mã có quan hệ gần với cá voi?

Mối quan hệ giống loài giữa cá voi và hà mã là đề tài tranh cãi trong giới sinh vật học suốt 200 năm qua.

Qua phân tích những điểm đặc trưng ở nhiều nhóm động vật khác nhau, gần đây các nhà khoa học Mỹ và Pháp phát hiện tổ tiên sống nửa dưới nước nửa trên cạn của cá voi và hà mã phân chia thành hai nhóm: động vật biển có vú (gồm cá voi, cá heo) và động vật có vú thích sống dưới nước có hình dạng giống heo. Với qui luật thích nghi sinh tồn, loài thứ nhất sau này đã từ bỏ đất liền, thoái hóa chân và dần thích nghi hoàn toàn trong môi trường nước.

Loài còn lại phát triển mạnh trong hơn 40 triệu năm sau đó và tuyệt chủng cách đây khoảng dưới 2,5 triệu năm. Theo tiến sĩ Jean-Renaud Boisserie thuộc Học viện Khoa học quốc gia Pháp, loài thứ hai này chính là loài trung gian giữa hà mã và cá voi mà sau này chúng để lại một hậu duệ duy nhất là loài hà mã.

Trước đây, nhiều nhà khoa học còn tin rằng hà mã có quan hệ với loài heo do đặc trưng giống nhau của bộ răng hàm. Song khi tiến hành phân tích gen lại cho thấy loài hà mã có nhiều điểm chung với loài động vật biển có vú hơn và sự phát sinh, phát triển giống loài chứng minh nó có quan hệ gần với cá voi.

NGUYỄN SINH