Bên cạnh Halloween, vẫn còn rất nhiều lễ hội ma quỷ khác diễn ra ở khắp nơi trên thế giới…
Chúng ta biết rằng, thánh thần và ma quỷ luôn song song tồn tại trong tín ngưỡng và tôn giáo của nhiều quốc gia. Đó cũng là lý do vì sao luôn có những tục lệ hay nghi thức thờ phụng các vị thần, nhưng đồng thời cũng luôn xuất hiện các lễ hội để xua đuổi ma quỷ. Cùng tìm hiểu một vài những lễ hội ma quỷ nổi tiếng trên toàn thế giới dưới đây.
Nếu như người dân Tây Âu và châu Mỹ thích thú chờ đón lễ hội Halloween thì người Đông Âu, nhất là Bulgaria lại hào hứng với ngày lễ ma quỷ riêng của họ: lễ hội Kukeri.
Kukeri là một nghi lễ xưa, ra đời từ thời Thracia cổ đại nhằm tôn thờ thần Dionysus - thần bảo hộ cho xứ sở, cũng là thần rượu nho, thần sinh sản và tái sinh. Người ta quan niệm rằng, nghi lễ này sẽ giúp xua đuổi tà ma và mang lại một năm an lành cho tất cả mọi người.
Điểm nổi bật của lễ Kukeri đó là những bộ trang phục rợn người bằng da thú, những chiếc mặt nạ gỗ tạo hình đáng sợ cùng bộ chuông nhỏ có thể quấn quanh người, đao, kiếm... Trong lễ này, người dân Bulgaria hóa trang thành những con quỷ đáng sợ - gọi là Kukeri, đổ ra đường nhảy múa và phá rối người khác vào ban đêm.
Sau khi đóng làm ma giả, tất cả phải tham gia vào một nghi thức huyền bí do một Kukeri thủ lĩnh tiến hành. Người này làm lễ cầu sức khỏe, may mắn cho cả làng rồi tới thăm từng gia đình, phát cho họ bánh mì, rượu vang và cọ sát người lên sàn nhà như một cách để chia sẻ sự may mắn.
Día de Muertos - ngày của người chết - là một trong những lễ hội hiếm hoi có sự pha trộn giữa đức tin của người Aztec với Maya cổ đại cùng Kitô giáo do người Tây Ban Nha mang tới Trung Mỹ.
Trong quá khứ, lễ hội này được người Aztec tổ chức trong vòng 2 tháng để thờ Nữ thần Chết - Mictecacihuatl. Nhưng ngày nay, lễ hội chỉ còn diễn ra trong 2 ngày, trùng với “ngày các Thánh” (1/11) và “ngày Linh hồn” (2/11) của Kitô giáo.
Vào ngày này, người dân Mexico có truyền thống đi thăm mộ những người thân đã khuất và “tặng” những linh hồn quá cố những hộp sọ làm từ đường, hoa cúc vạn thọ, đồ ăn, đồ uống yêu thích của họ khi còn sống.
Thậm chí, người Mexico còn xây dựng những bàn thờ đặc biệt - gọi là ofrendas. Trên ofrendas bày biện những vật phẩm sặc sỡ nhiều màu dâng tặng và tưởng nhớ linh hồn người thân đã khuất.
Người dân nơi đây tin rằng, làm như vậy sẽ thu hút được các linh hồn trở về dương gian. Khi đó, họ sẽ nghe được những lời cầu nguyện của người còn sống và phù hộ, thầm giúp đỡ gia đình.
Không nhằm xua đuổi tà ma nhưng các nước phương Đông mà điển hình là Nhật Bản cũng có ngày lễ riêng biệt dành cho các linh hồn: lễ hội Obon. Thường được tổ chức vào dịp ngày 15/8 âm lịch, lễ hội Obon diễn ra với mục đích chính là bày tỏ lòng biết ơn, tưởng nhớ tới tổ tiên đã khuất của người Nhật.
Bản thân lễ hội Obon có nguồn gốc từ Phật giáo và cũng liên quan tới tích truyện của nhà sư Mục Kiền Liên báo hiếu với mẹ như lễ Vu Lan ở Việt Nam. Trong tiếng Phạn, Obon có nghĩa là “treo ngược” - ngụ ý chỉ sự đau khổ.
Người Nhật quan niệm vào ngày lễ hội diễn ra, các linh hồn sẽ trở lại nhân thế. Đây là dịp để cho các linh hồn gặp gỡ, ngắm nhìn con cháu mình.
Vào 3 ngày diễn ra lễ hội, người Nhật nào cũng dọn dẹp, đặt hoa tươi và trang trí phần mộ tổ tiên, nhà cửa. Ngày đầu tiên của lễ hội, người ta nhảy điệu Bon Odori truyền thống để đón chào sự trở về của những linh hồn.
Sau đó, điệu nhảy này tiếp tục được dùng thay lời tạm biệt với những người quá cố vào ngày cuối cùng của lễ Obon. Đồng thời, người Nhật còn có thói quen làm đèn lồng và thả trôi sông, coi đó là đèn dẫn đường đưa các linh hồn trở về thế giới bên kia, gọi là Toro Nagashi.
Bon Kan Ben là một lễ hội tôn giáo đặc trưng của người Campuchia. Nó thường kéo dài 15 ngày trong tháng 10 theo lịch của người Khmer. Đây là dịp người Campuchia thể hiện lòng biết ơn đối với những linh hồn người thân đã quá cố.
Theo truyền thống, người Campuchia tin rằng, mỗi năm, cánh cửa địa ngục lại được mở ra một lần. Khi đó, các linh hồn, bóng ma tổ tiên 7 đời trước sẽ trở về nhân gian.
Do đó, vào dịp ấy, người ta tổ chức lễ hội này, sửa soạn đồ ăn, thực phẩm để cúng tế cho các ngôi chùa, để các nhà sư cầu siêu cho những hồn ma "vơ vưởng" ngoài đường, tăng công đức giúp tổ tiên sớm được siêu thoát, tái sinh trong kiếp khác.
Ngày quan trọng nhất của lễ hội chính là lễ Pchum Ben. Đây là ngày được cho là cửa địa ngục sẽ mở. Do đó, tại các chùa, tất cả nhà sư sẽ tụng kinh theo tiếng Pali liên tục qua đêm mà không ngủ, nhằm cầu phúc cho các linh hồn quá cố. Người dân Campuchia tin, làm như thế tội, nghiệp của những người đã khuất sẽ được xóa bỏ hoặc giảm bớt đi ít nhiều ở thế giới bên kia.
Thời cổ xưa, lễ Gaijatra vốn là để thờ phụng Thần chết Yamraj. Tuy nhiên tới thời kỳ cai trị của vua Pratap Malla (1624 - 1674), hình thức và nội dung của lễ hội có chút thay đổi. Vua Pratap Malla mất một người con trai và điều này làm hoàng hậu vô cùng buồn bã.
Vua đã tìm mọi cách để khiến người vợ thân yêu mỉm cười nhưng đều bất lực. Chỉ cho tới khi vua hạ lệnh cho thêm một số hình thức gây cười, châm biếm vào lễ Gaijatra, hoàng hậu mới nở nụ cười.
Hiện nay, lễ Gaijatra là sự kết hợp giữa truyền thống cổ đại và những hình thức biểu diễn do vua Pratap thêm vào. Tuy nhiên, về cơ bản thì lễ Gaijatra nhằm tưởng nhớ những người chết trong suốt một năm vừa qua.
Trong lễ hội, người ta sẽ tổ chức đoàn bò diễu hành - bởi con bò là con vật linh thiêng nhất trong Ấn Độ giáo. Mỗi con bò tượng trưng cho một người đã khuất, gia đình nào không có bò có thể thay bằng một bé trai.
Vào cuối buổi diễu hành, mọi người tham gia lễ hội sẽ hóa trang và đeo mặt nạ. Họ hát, nói đùa, trêu trọc lẫn nhau và cùng cười vui vẻ theo đúng những tập tục được vua Pratap thêm vào khi xưa.