Những điều "vụn vặt" làm thay đổi nhận thức con người

Tiền bạc, sự căng thẳng, màu sắc... cũng là một trong những nhân tố khiến tâm lý, nhận thức con người thay đổi.

Đã bao giờ bạn cảm thấy thời gian tưởng chừng như dài hơn, hay cùng một món ăn, đầu bếp đó nhưng có lúc bạn thấy chúng ngon tuyệt? Điều này hoàn toàn được khoa học giải thích và thật bất ngờ, những điều nhỏ nhặt nhất cũng có thể làm thay đổi tâm lý, khả năng nhận thức của bạn về thế giới xung quanh.

1. Màu đỏ làm thay đổi nhận thức về thời gian

Việc làm thời gian trôi chậm hơn những tưởng chỉ có trên phim, nhưng các nhà khoa học đã khám phá ra rằng, điều này có thể thành hiện thực nhờ vào màu đỏ - một trong ba sắc màu cơ bản nhất.

Một nhóm khoa học gia tại London đã tiến hành cuộc thử nghiệm với một lượng lớn du khách ghé thăm Bảo tàng Khoa học London. Theo đó, nhóm du khách sẽ được đắm chìm trong trong các màu ánh sáng khác nhau, sau đó được hỏi về khoảng thời gian họ trải nghiệm cuộc thí nghiệm này. Kết quả cho thấy, nhóm người được chiếu ánh sáng đỏ cảm nhận thời gian kéo dài hơn, cụ thể lâu hơn 11s/phút.

Các nhà nghiên cứu cho biết, màu đỏ làm tăng nhận thức của con người về môi trường xung quanh. Điều này làm cho não bộ luôn ngập tràn thông tin một cách chi tiết nhất, khiến thời gian tưởng như chậm hẳn lại. Tất nhiên thời gian thực sự không thay đổi và bạn cũng không thể làm cho thời gian chậm lại đến mức né được đạn như Neo trong bộ phim Matrix.

2. Âm nhạc làm thay đổi cảm nhận về thức ăn

Các khoa học gia tại tiểu bang Illinois, Mỹ đã thực hiện một nghiên cứu về mối quan hệ giữa âm nhạc và ẩm thực. Họ chia một nhà hàng phục vụ đồ ăn nhanh (fast food) thành 2 khu vực: một bên có chơi nhạc nhẹ nhàng, lãng mạn kèm ánh sáng thấp; khu vực còn lại giữ nguyên như cũ; sau đó tiến hành quan sát thói quen ăn uống của khách hàng.

Kết quả cho thấy, nhóm người ngồi trong khu vực “lãng mạn” ăn ít hơn, chậm hơn và cho biết cảm thấy bữa ăn ngon miệng. Trong khi nhóm thuộc khu vực “thông thường” không cảm thấy có gì đặc biệt và ăn hết khẩu phần ăn của mình một cách nhanh chóng.

Qua đó, các khoa học gia cho biết, âm nhạc có thể kích thích cả nơron thần kinh trong não bộ, đặc biệt là vị giác, khiến bữa ăn trở nên khác biệt. Điều này cũng lý giải vì sao có những lúc, bạn cảm thấy ăn kém ngon miệng, dù vẫn cùng một nhà hàng, công thức và cùng đầu bếp.

3. Sự căng thẳng làm thay đổi cảm nhận về sự quyến rũ

Tiêu chuẩn quyến rũ của mỗi người là khác nhau và có vẻ như tiêu chuẩn này khó mà thay đổi. Tuy nhiên gần đây các nhà khoa học đã khám phá ra rằng, tiêu chuẩn của mỗi người sẽ giảm dần theo mức độ căng thẳng nhận được.

Năm 2012, các nguyên cứu viên thuộc ĐH Newcastle, Anh đã thực hiện một thí nghiệm có phần hơi “tàn nhẫn”. Họ tập hợp 81 tình nguyện viên nam và làm cho 40 người trong số đó căng thẳng đến cực độ, đến mức gần như bùng nổ, rồi đưa cho họ đánh giá mức độ quyến rũ từ 10 bức hình phụ nữ theo số cân nặng tăng dần. Kết quả cho thấy nhóm bị stress nặng có xu hướng thích những phụ nữ có cân nặng “ngoại cỡ”.

Trong khi đó, số tình nguyện viên còn lại sẽ đánh giá mức độ quyến rũ từ 10 bức hình phụ nữ trên mà không phải trải qua bất cứ một sự căng thẳng nào. Kết quả thu được hoàn toàn ngược lại với nhóm kia.

Các khoa học gia kết luận, đây là những gì còn sót lại từ quá trình tiến hóa, bởi khi bị áp lực, khan hiếm thì họ sẽ luôn tìm đến những thứ lớn hơn. Một nghiên cứu khác cũng cho kết quả tương tự là khi đàn ông bị đói thường thích những phụ nữ có ngực lớn, ngoại hình béo tròn hơn là khi họ được ăn no.

4. Suy nghĩ về tiền bạc gây ảnh hưởng xấu

Tiền có thể khiến con người ta mờ mắt mà làm điều xấu. Tuy nhiên theo một nghiên cứu mới đây chỉ ra, ngay cả những suy nghĩ về tiền cũng có ảnh hưởng tiêu cực đến đạo đức con người.

Một nhóm nghiên cứu viên thuộc hai trường ĐH Harvard và ĐH Utah, Mỹ thực hiện thí nghiệm quy mô lớn về trò chơi đoán chữ theo chủ đề kinh doanh. Một nhóm tình nguyện viên được tiếp xúc với các ô chữ liên quan đến “tiền”, nhóm còn lại là các từ ngữ “trung lập” về kinh doanh. Sau đó, họ được thực hiện bài trắc nghiệm về các quyết định kinh doanh có yếu tố “đạo đức” trong đó.

Kết quả là, nhóm liên tục được tiếp xúc với các từ ngữ liên quan đến “tiền” như “chi tiêu”, “chi phí”, “mua bán” sẵn sàng gạt yếu tố đạo đức sang một bên mà đưa ra những quyết định lừa dối khách hàng, dù cho việc làm đó không đem lại lợi ích nào hết.

Điều này cho thấy, có vẻ như những suy nghĩ về tiền đã vô tình khiến con người thực hiện hành vi trái với đạo đức, như nói dối, hay thậm chí tiếp tay cho khủng bố.

5. Uống cafe khiến đời đẹp hơn

Theo số liệu của tổ chức Y tế thế giới (WHO) thì một ngày trung bình có 3.000 người tự sát trên toàn thế giới. Có rất nhiều nguyên nhân khiến một người đưa ra quyết định dại dột này: cảm thấy cuộc sống bế tắc không lối thoát, đời có màu u ám, mắc các bệnh về thần kinh… Thế nhưng theo các nhà nghiên cứu tại ĐH Harvard, con người ta có thể thay đổi cảm nhận tiêu cực về thế giới chỉ bằng một tách cafe nóng.

Các chuyên gia đã tiến hành một nghiên cứu có quy mô khổng lồ với 200.000 người, được thực hiện trong 20 năm. Các khoa học gia theo dõi và đánh giá tỷ lệ tự sát giữa những người uống cafe và những người không uống. Kết quả cho thấy, những người uống ít nhất một cốc cafe mỗi ngày giảm gần 50% nguy cơ tự sát.

Theo đánh giá của các nghiên cứu viên, điều này có liên quan trực tiếp đến caffeine - một chất rất phổ biến có trong cafe. Caffeine đã đóng vai trò giống như một loại thuốc chống trầm cảm, kích thích não bộ sản xuất nhiều chất truyền dẫn thần kinh (neurotransmitters) khiến con người ta hưng phấn hơn.

Tuy nhiên, uống quá nhiều cafe sẽ phản tác dụng. Một nghiên cứu khác cho thấy, nếu bạn uống từ nhiều hơn 8 tách cafe mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ tự sát hoặc tự gây tổn thương. Các nhà khoa học khuyên rằng, chỉ nên uống từ 1 - 4 tách cafe mỗi ngày, vì xét cho cùng, loại “thuốc” kì diệu này chỉ có tác dụng trong mức độ nhất định mà thôi.