Những hiện tượng thiên văn kỳ ảo trong tháng 4

Trong tháng 4 có nhiều hiện tượng thiên văn thú vị như nguyệt thực ngày 26/4, mưa sao băng vào ngày 21 - 22/4, sao Thổ gần Trái Đất nhất trong năm ngày 28/4.

Chiêm ngưỡng ánh sáng đỏ kỳ bí

Nguyệt thực lần này sẽ được quan sát trong một vùng rộng lớn bao phủ một nửa địa cầu gồm châu Phi, châu Âu, châu Á, Ấn Độ Dương và Australia. Người dân Việt Nam có thể quan sát được toàn bộ hiện tượng này. Nguyệt thực không phải là hiếm xảy ra, nhưng không phải lúc nào Việt Nam cũng có thể quan sát được nguyệt thực, vì thế đây cũng là một dịp tốt để người yêu thiên văn có thể chiêm ngưỡng ánh sáng đỏ kỳ bí của Mặt Trăng.

Nguyệt thực xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng nằm trên đường thẳng, Mặt Trăng đi vào vùng bóng tối của Trái Đất nên chỉ nhận được một phần ánh sáng Mặt Trời. Vì lí do này Mặt Trăng có màu đỏ nhạt khi nguyệt thực nửa tối và đỏ sẫm khi nguyệt thực toàn phần hoặc một phần. Trong hiện tượng nguyệt thực một phần trong tháng 4 này, một phần nhỏ của Mặt Trăng sẽ có màu đỏ sẫm, phần còn lại nằm trong vùng nửa tối và có màu đỏ nhạt.

Hình ảnh nguyệt thực một phần được chụp từ Diamond Head, Oahu, Hawaii ngày 4/6/2012.

Đối với lần nguyệt thực một phần này, nhược điểm lớn nhất là thời gian diễn ra ngắn. Thời điểm bắt đầu nguyệt thực một là khoảng 2h54, tiến tới cực đại sẽ vào khoảng 3h08 và kết thúc pha một phần này là khoảng 3h21 ngày 26/4. Tuy vậy, người quan sát có thể quan sát nguyệt thực nửa tối bắt đầu từ khoảng 1h03 cho tới khi Mặt Trăng lặn xuống chân trời phía Tây vào lúc hơn 5h00 cùng ngày.

Tuy nhiên, ưu điểm của lần nguyệt thực lần này là xảy ra vào rạng sáng, vì thời điểm này không khí thường trong hơn và ánh đèn cũng ít đi sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc quan sát.

Quan sát nguyệt thực cũng như quan sát Mặt Trăng bình thường, không yêu cầu dụng cụ bảo hộ nào. Đặc biệt, với điều kiện quan sát tốt, người yêu thiên văn hoàn toàn có thể dùng máy ảnh hoặc camera để ghi lại khoảng khắc đẹp này.

Sao Thổ sẽ gần Trái Đất nhất trong năm

Không chỉ có nguyệt thực, trong tháng 4 này còn có nhiều sự kiện thiên văn khác. Đêm 21, rạng sáng 22/4/2013, mưa sao băng Lyrids sẽ đạt cực điểm. Đây không phải trận mưa sao băng lớn nhưng vẫn có thể quan sát được nếu thời tiết không mưa, không bị mây che phủ và ô nhiễm ánh sáng.

Ngày 28/4/2013, sao Thổ sẽ gần Trái Đất nhất trong năm, khi Trái Đất tiến tới vị trí trực đối với hành tinh này. Đây là cơ hội để những người yêu thiên văn quan sát hành tinh này. Nếu quan sát bằng mắt thường chúng ta chỉ nhìn thấy một đốm sáng vàng nhỏ trên bầu trời. Để chiêm ngưỡng được hình dạng của hành tinh cùng vành đai đặc biệt của nó, người quan sát cần có sự hỗ trợ của một chiếc kính thiên văn nhỏ.

Đặng Vũ Tuấn Sơn (CLB TVH trẻ VN).