[Bạn có biết] Phi công sẽ xả nhiên liệu giữa không trung để đáp trong các tình huống khẩn cấp

Ngày 23/3/2018, trên chuyến bay từ Thượng Hải (Trung Quốc) đến New York (Mỹ), một hành khách nữ 60 tuổi bắt đầu cảm thấy khó thở. Tình trạng tệ hơn khi vị khách này lịm dần rồi bất tỉnh, ngay lập tức, phi công ra quyết định thải gần 30 tấn nhiên liệu giữa không trung để hạ cánh khẩn cấp máy bay ở thành phố Anchorage, Alaska. May mắn thay, hành khách kia được cấp cứu kịp thời ở bệnh viện khu vực. Nhưng câu chuyện mà chúng ta muốn bàn ở đây đó chính là vì sao phi công lại “đốt” 20.000 USD nhiên liệu để cứu mạng người phụ nữ đó và liệu chuyện này có ảnh huởng xấu nào không?

Giải thích đơn giản sở dĩ phi hành đoàn quyết định xả bớt nhiên liệu ra ngoài là bởi máy bay cần phải giảm trọng lượng trước khi hạ cánh. Có hẳn một thuật ngữ dành cho quy trình này, đó là Fuel jettison hoặc Fuel dumping (dịch ra là Xả nhiên liệu trên không). Về cơ bản, máy bay được thiết kế để cất cũng như hạ cánh ở 1 trọng lượng nhất định. Trọng lượng càng lớn, tiếp xúc với mặt đất khi đáp càng mạnh và máy bay dễ bị hư hại, thậm chí có nguy cơ tai nạn. Thông thường, máy bay cần một lượng nhiên liệu gần 19.000 lít, xấp xỉ với cân nặng của khoảng 3 con voi cộng lại. Hạ cánh với lượng nhiên liệu như vậy đối mặt với rủi ro cực kỳ cao và hầu như mọi chuyến bay đều hạ cánh khi nhiên liệu còn ở mức được cho là an toàn.

Ngoài ra, có thể máy bay cũng sẽ không cất cánh với lượng nhiên liệu đầy như kiểu chúng ta hay đổ xăng đầy bình cho xe đâu. Trước khi chuyến bay khởi hành, người ta sẽ tính toán xem cần bao nhiêu nhiên liệu cho hành trình đó, đồng thời xét xem lượng nhiên liệu đã đốt cháy là bao nhiêu tại điểm hạ cánh để biết được có thể hạ cánh an toàn hay không. Nếu tính toán không chính xác, khi đến sân bay đích mà nhiên liệu vẫn còn nhiều, phi công sẽ bay lòng vòng trên trời cho đến khi nào bớt nhiên liệu thì mới hạ cạnh. Việc xả nhiên liệu trên không là điều cực kỳ hiếm nhưng không phải là không có. Trong những trường hợp không có nhiều thời gian, chẳng hạn như ai đó sắp chết hoặc sự cố nào đó, xả nhiên liệu là cách nhanh nhất để hạ cánh khẩn cấp máy bay.

Nếu bạn chưa biết thì nơi chứa nhiên liệu của máy bay là ở 2 bên cánh, và hệ thống xả nhiên liệu luôn sẵn sàng hoạt động với công suất lên đến cả trăm kg mỗi giây. Chỉ cần gạt một công tắt trong buồng lái, phi công đã có thể kích hoạt hệ thống này và thông thường, tốn không quá 15 phút để xả cho nhiên liệu về mức an toàn cho việc đáp. Đa phần các hệ thống này đều hoạt động dựa vào các máy bơm và van chuyển hướng nhiên liệu đến phần đầu cánh. Tuy nhiên, không phải máy bay nào cũng được trang bị hệ thống tương tự, một số loại có kích thước không quá to như Airbus A320 không có khả năng xả nhiên liệu trên không như vậy.

Nếu lo sợ bạn sẽ bị đổ nhiên liệu lên người nếu không may có máy bay đang xả nhiên liệu bay ngang qua thì cũng đừng lo lắng, nhiên liệu này đều đã bị bốc hơi và hoàn toàn không có cơ hội chạm xuống mặt đất. Việc xả nhiên liệu thế này sẽ tạo ra cái gọi là contrail - những vệt trắng mà bạn nhìn thấy trên bầu trời mà máy bay tạo ra. Tuy nhiên trong hầu hết các trường hợp, contrail hình thành bởi khí thải động cơ vốn chứa hơi nước, gặp nhiệt độ cực lạnh nên ngưng tụ thành vệt trắng.

• Tại sao máy bay chở khách không có dù nhảy?
• Máy bay rơi 35 năm trước khiến 500 người thiệt mạng bỗng hạ cánh xuống sân bay Nhật Bản gây hoang mang cực độ