Phục dựng gương mặt từ hộp sọ 9.000 năm gắn vỏ sò

Sử dụng phương pháp chụp cắt lớp vi tính, các chuyên gia tái tạo khuôn mặt của người đàn ông 30 - 40 tuổi từ hộp sọ bị kéo dài.

Nhóm chuyên gia quốc tế phục dựng khuôn mặt từ một hộp sọ 9.000 năm tuổi nổi tiếng được phát hiện gần thành phố Jericho, Palestine, năm 1953, Live Science hôm 9/1 đưa tin. Hộp sọ Jericho do nhà khảo cổ Anh Kathleen Kenyon khai quật và hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Anh ở London. Lúc mới khai quật, nó phủ thạch cao và phần hốc mắt gắn vỏ sò, có thể để trông giống người sống hơn.

Quá trình phục dựng khuôn mặt sử dụng các kỹ thuật mới. (Ảnh: Cicero Moraes/Thiago Beaini/Moacir Santos).

Năm 2016, Bảo tàng Anh đã công bố các thông số đo đạc của Hộp sọ Jericho dựa trên phương pháp chụp cắt lớp vi tính micro. Sau đó, số liệu này được sử dụng để tạo mô hình 3D ảo của hộp sọ, từ đó phục dựng một khuôn mặt gần đúng sơ bộ. Tuy nhiên, bản phục dựng mới, công bố trên tạp chí OrtogOnline, sử dụng những kỹ thuật khác để xác định khuôn mặt, thậm chí thêm râu tóc để sống động hơn.

Ban đầu, hộp sọ được cho là của phụ nữ, nhưng các quan sát sau đó xác định nó thuộc về một người đàn ông. Bản phục dựng mới khắc họa khuôn mặt của một người đàn ông tóc sẫm màu khoảng 30 - 40 tuổi.

Một đặc điểm khác thường của Hộp sọ Jericho là phần sọ phía trên lớn hơn đáng kể so với mức trung bình, theo chuyên gia đồ họa Cícero Moraes, trưởng nhóm dự án. Ngoài ra, hộp sọ dường như đã bị kéo dài khi người đàn ông còn rất trẻ, có thể bằng cách bó chặt. Một số hộp sọ phủ thạch cao khác mà Kenyon phát hiện cũng có đặc điểm này, nhưng giới chuyên gia chưa rõ chính xác lý do.

Moraes không tìm thấy nhiều thông tin chi tiết về bản phục dựng năm 2016, nhưng có vẻ các chuyên gia khi đó sử dụng phương pháp Manchester. Phương pháp này được phát triển từ năm 1977 dựa trên phân tích pháp y và hiện được sử dụng rộng rãi để phục dựng khuôn mặt, đặc biệt là nạn nhân trong các vụ án.

Tuy nhiên, bản phục dựng mới sử dụng một cách tiếp cận khác dựa trên sự biến dạng giải phẫu và các phép chiếu thống kê thu được từ những lần chụp cắt lớp vi tính (CT) của người sống. Phương pháp này cũng được dùng để lên kế hoạch phẫu thuật thẩm mỹ và sản xuất bộ phận giả. "Tôi sẽ không nói rằng đây là bản cập nhật mà chỉ là một cách tiếp cận khác, nhưng nó kết hợp thống kê, cấu trúc và giải phẫu nhiều hơn", Moraes nói.

Moraes hy vọng có thể tạo bản phục dựng kỹ thuật số cho các hộp sọ phủ thạch cao khác mà Kenyon tìm thấy tại Jericho, nhưng đến nay, mới chỉ có thông số đo đạc của Hộp sọ Jericho trong Bảo tàng Anh được công bố. "Có rất nhiều điều bí ẩn xung quanh các hộp sọ này. Nhờ công nghệ mới, chúng ta đang phát hiện những điều mới mẻ về chúng, nhưng vẫn còn nhiều điều cần nghiên cứu", ông chia sẻ.

Cập nhật: 11/01/2023 VnExpress