Tạo lập Weblog/Blog

Trong thập kỷ 90, dòng nhạc Grunge là một hiện tượng. Và trong thập niên đầu tiên của thế kỷ XXI, Blogging là một trong những điều mà người ta nhắc tới nhiều nhất. Không có gì thể hiện được bản chất truyền thông đơn giản và không giới hạn của Internet hơn trào lưu weblog. Hãy quên đi hàng triệu website thương mại và điều gì có thể so sánh với sự tự do thể hiện ý tưởng, cảm xúc, hoặc bất cứ những gì bạn muốn tới hàng triệu khán giả khắp nơi trên Trái đất?

Một Weblog hay gọi tắt là Blog là một trang thông tin trực tuyến thường xuyên được cập nhật, được tổ chức theo ngày tháng và chứa bất cứ những gì chủ nhân tạo ra nó muốn thông tin. Có thể nói, blog là những website cá nhân phi thương mại đơn giản. Hiện nay, blog đã trở nên một công cụ truyền thông phổ biến như dịch vụ tin nhắn nhanh (instant message) đang là trào lưu của thời đại. Bất kể được sử dụng như một cuốn nhật ký trực tuyến, một diễn đàn tự do về chính trị hay chỉ đơn giản là một nơi bày tỏ xúc cảm và quan điểm, blog đã trở thành một xu hướng được chập nhận rộng rãi trong xã hội và là phương tiện để mọi người thông điệp ra thế giới.

Cũng giống như bất cứ site nào trên Internet, một weblog cần phải có một địa chỉ IP (chẳng hạn 66.221.45.110) và một tên miền DNS (ví dụ http://www.myblog.blogger.com) để có thể hiện thị trực tuyến. Điều này có nghĩa là một site blog cần phải được host trên một máy chủ web như mọi website khác.

Sự khác biệt quan trọng nhất giữa blog và website là blog thường chỉ gồm một trang với nội dung đa phần là văn bản. Nó chỉ chiếm một dung lượng rất nhỏ trên máy chủ web và cũng có nghĩa là nó được tạo ra và cập nhật rất dễ dàng.

Chính điều này làm xuất hiện rất nhiều dịch vụ blog miễn phí, cung cấp cả hosting (có thể kèm quảng cáo hoặc không) và phần mềm hỗ trợ để bạn có thể dễ dàng cập nhật blog của mình mà không cần phải có kiến thức về HTML. Nhiều dịch vụ còn hỗ trợ cả công cụ chỉ mục để giúp bạn có thể thu hút sự chú ý của người đọc đến với blog của bạn. Và khi đó, bạn có thể toàn quyền viết hoặc bày tỏ bất cứ những gì bạn muốn.

Tạo một blog riêng

Điều đầu tiên bạn cần lưu ý khi muốn tạo lập một weblog là xây dựng một ‘kế hoạch hành động'. Bạn phải trả lời các câu hỏi: Bạn định sẽ viết về những gì? Mức độ thường xuyên? Tại sao mọi người sẽ đọc nó và bạn có quan tâm hay không? Có thể điều này nghe có vẻ lý thuyết nhưng nếu thiếu một kế hoạch như vậy, blog của bạn có thể sẽ không tồn tại lâu dài. Sự hăng say và tập trung sẽ là những nhân tố quan trọng. Nếu bạn có kế hoạch thông tin với bạn bè thông qua blog, hãy chắc chắn rằng họ cũng là thành viên trong dịch vụ bạn đang sử dụng.

Sau khi đã xây dựng được một kế hoạch định hướng, đã đến lúc bạn nghĩ tới blog của bạn sẽ được host và cập nhật ở đâu và như thế nào.

Hãy bắt đầu với một danh sách các dịch vụ và công cụ blog miễn phí. Bạn có thể cân nhắc những cái tên sau:

http://www.Blogger.com. Có lẽ đây là dịch vụ miễn phí dễ sử dụng và cập nhật nhất. Một trong những dịch vụ bổ sung quan trọng của Blogger là tính năng hỗ trợ cho các site blog thứ ba, bạn có thể thiết lập và cập nhật một weblog trên website riêng của bạn thông qua Blogger. Bạn sẽ không bị giới hạn trong việc sử dụng dịch hosting của nhà cung cấp nào.

http://www.Livejournal.com. Một site blog cung cấp hosting và cập nhật miễn phí sử dụng giao diện sẵn có. Livejournal có tính hướng tới cộng đồng hơn http://www.Blogger.com, song lại yếu hơn ở tính linh hoạt. Site này cung cấp bảng tin cho phép mọi người có thể phản hồi lại các thông điệp trên blog của bạn.

http://www,Xanga.com. Tương tự như Livejournal, song có giao diện phức tạp hơn và có nhiều lựa chọn hơn. Cho phép người đọc bình luận cũng như đăng ký được thông báo khi bạn cập nhật blog.

Tạo một blog với Blogger

Nếu đây là lần đầu tiên bạn lập một blog, hãy xem xét cách đơn giản và nhanh chóng nhất có thể bằng việc sử dụng các công cụ tích hợp sẵn và dịch vụ hosting miễn phí (có kèm quảng cáo) trên http://www.blogger.com. Bạn có thể lựa chọn bất cứ dịch vụ nào bạn muốn, tuy nhiên đa phần chúng giống nhau về cơ bản, do đó chúng ta sẽ tập trung vào Blogger như một ví dụ tiêu biểu.

Truy cập vào http://www.blogger.com, kích nút ‘Start now’. Gõ vào thông tin của bạn và tiếp tục.

Bạn sẽ được yêu cầu nhập vào tiêu đề và mô tả chung cho blog. Những thông tin này sẽ xuất hiện ở phần đầu trang trong cửa sổ trình duyệt. Lựa chọn public/private cho phép bạn quyết định blog có liệt kê hay không trên website của Blogger.

Tại trang kế tiếp, bạn có thể chọn cho phép blogspot.com host weblog hoặc nhập các thông tin về máy chủ web riêng của bạn. Nếu bạn đã có sẵn dịch vụ webhosting, bỏ qua để tới bước sử dụng máy chủ FTP ở phần sau.

Nếu không, hãy chọn ‘Host it at Blogspot’ và tiếp tục ‘Choosing a URL and template’.

Sử dụng lựa chọn FTP

Nếu bạn đang sử dụng dịch vụ webhosting, hoặc bạn có máy chủ web riêng, bạn có thể dùng http://www.blogger.com để tạo và cập nhật trang web của bạn.

Trước tiên, bạn cần nhập vào tên máy chủ FTP và đường dẫn tới địa chỉ mà Blogger sẽ truyền dữ liệu tới. Thông thường, nó là địa chỉ website không bao gồm cụm ‘http://’ (chẳng hạn mysite.onthenet.org).

Bạn cũng sẽ phải nhập vào địa chỉ URL (chẳng hạn http://mysite.onthenet.org) và tên của tệp HTML bạn muốn lưu blog. Nếu blog là nội dung duy nhất của website của bạn, tên file này sẽ là ‘index.html’.

Chọn URL và định dạng mẫu cho weblog

Nếu bạn chọn blogspot.com để host, bạn cần thiết phải chọn một địa chỉ Internet với dạng như sau: http://www.(whateveryoutype).blogspot.com. Khi gõ địa chỉ này trong trình duyệt, blog của bạn sẽ được hiển thị.

Bước cuối cùng là chọn một định dạng mẫu (template) cho blog. Chọn mẫu nào bạn muốn hoặc bạn có thể thay đổi mẫu sau đó nếu bạn muốn. Tiếp theo, blog của bạn đã được tạo lập và bạn sẽ muốn tung ra những thông điệp đầu tiên.

Thông điệp đầu tiên

Trong hộp nội dung, bạn có thể gõ bất cứ gì bạn muốn. Chọn ‘Preview post’ để xem qua trước khi kích ‘Publish your post’.

Chúc mừng bạn! Bạn đã có thông điệp đầu tiên được đăng tải trên blog mới (và cũng có thể là thông điệp blog đầu tiên của bạn). Nếu bạn chỉ muốn đơn giản xem thông điệp mới, bạn có thể truy cập vào địa chỉ blog. Tuy nhiên nếu muốn chỉnh sửa, bạn phải truy cập vào http://www.blogger.com và đăng nhập với tài khoản và mật khẩu của bạn.

Để gửi thông điệp có đường link, sử dụng nút chèn link. Bạn có thể làm nổi bật một đoạn văn bản. Nếu bạn muốn thêm hình ảnh hoặc văn bản vào blog, hãy dùng lựa chọn ‘Upload file’. Nếu bạn muốn sửa nội dung vừa mới tung lên blog, chọn ‘Manage posts’ trong menu Posting.

Nếu muốn thay đổi tên và mô tả của blog site, sử dụng lựa chọn ‘Basic’. Lựa chọn ‘Publishing’ cho phép bạn thay đổi địa chỉ trên blogspot.com hoặc chuyển blog từ dịch vụ của blogspot sang một máy chủ web khác.

Lựa chọn ‘Formatting’ giúp bạn thay đổi hình thức các nội dung được đăng tải trên blog.

Mặc định, hàng tháng một trang lưu trữ sẽ được tạo ra để lưu lại các nội dung đăng tải của tháng trước, có thể được truy cập từ một đường link từ trang chính trên blog. Để cấu hình thời gian lưu trữ có thể truy cập bằng menu ‘Archiving’.

Với mục ‘Email’, bạn có thể gửi thông điệp qua email tới một địa chỉ xác định mỗi lần bạn đăng nội dung lên blog.

Mục ‘Members’ giúp bạn bổ sung các thành viên blogspot khác vào blog của bạn, cho phép những người này có thể đăng thông tin trên blog. Để làm điều này, trước tiên nhập địa chỉ email của người bạn muốn mời tham gia. Người này sẽ nhận được một bức thư mời. Nếu họ chấp nhận họ có thể đăng hoặc sửa các thông điệp trên blog. Bạn cũng có thể gán quyền truy cập adminstrator cho các thành viên.

Thay đổi định dạng mẫu

Từ menu này, bạn có thể thay đổi giao diện của blog. Nếu bạn biết về HTML, điều này có vẻ không hề phức tạp. Nếu không, bạn có thể sử dụng các mẫu định dạng có sẵn trên mạng.

Có hai dạng mẫu chính, văn bản và đồ hoạ. Lưu ý rằng nếu bạn sử dụng dịch vụ của blogspot, bạn nên dùng các mẫu văn bản bởi hình ảnh sẽ không được truyền tới blogspot. Bạn sẽ phải truyền các tệp hình ảnh riêng rẽ tới máy chủ bởi giao diện của blogger không hỗ trợ việc này.

Các dịch vụ blog chúng tôi giới thiệu ở trên cũng hoạt động tương tự như blogger.com, mặc dù giao diện khác biệt. Bạn nên tham khảo cách thức xây dựng một blog trên sau đó có thể tự mình tìm hiểu và lựa chọn một dịch vụ blog phù hợp nhất với nhu cầu của bạn. Blog là nơi bạn có thể biểu lộ tình cảm, trạng thái của mình, do vậy hãy xây dựng nó với một niềm đam mê và xúc cảm.

Những công cụ bổ sung cho blog

Bản chất blog là một website, do vậy có rất nhiều tính năng hỗ trợ để bạn có thể tạo cho mình một blog đầy cá tính. Đa phần các tính năng này dưới dạng mã HTML và bạn có thể dán vào đoạn mã của weblog. Bạn có thể tìm thấy rất nhiều, từ bản tin cho phép mọi người bình luận về thông điệp của bạn cho tới cập nhật dự báo thời tiết. Các đoạn mã đơn giản dùng cho các website, chẳng hạn đếm lượt truy cập, cũng có thể dùng trên blog. Bạn có thể tìm kiếm trên Internet hoặc tham khảo các đường liên kết sau:

http://www.blogtricks.com
http://www.bgsu.edu/cconline/barrios/tools/tools3.html

Những tình huống cần lưu ý

Khi bạn đã tạo ra một blog và bắt đầu sử dụng nó, có một vài điều bạn phải lưu tâm. Xu hướng mọi người dùng blog để bộc lộ những ý kiến cá nhân, thậm chí là lời ‘xưng tội’. Đó là một điều tuyệt vời dành cho sự tự do cá nhân, song cũng cần nhắc lại là mọi người đều có thể đọc được tất cả các nội dung đó.

Nếu bạn có những điều muốn giải toả hoặc muốn hỏi ý kiến người khác liên quan tới công việc hoặc cuộc sống, cách tốt nhất là bạn sử dụng blog một cách ẩn danh. Nếu không, giống như một bức email không cẩn thận được gửi đi, có thể bạn sẽ gặp phải những rắc rối không đáng có.

Một trong những chủ đề được các blogger (người dùng blog) nói đến nhiều nhất là công việc. Hãy cẩn thận nếu công ty của bạn có những quy định liên quan tới công việc và các thông tin về công việc. Nếu không cẩn thận, có thể bạn sẽ rơi vào những tình huống khó xử.

Hơn nữa, có thể bạn sử dụng blog ẩn danh, nhưng nếu bạn thường xuyên đăng các thông điệp ở nơi làm việc, ông chủ có thể dần phát hiện ra. Bạn sử dụng máy tính của họ, tài sản của họ và thời gian của họ. Và rắc rối sẽ phát sinh.

Giới thiệu blog tới mọi người

Nếu bạn muốn xây dựng một blog, chắc hẳn bạn cũng muốn có nhiều người biết và đọc nó. Có một vài dịch vụ liệt kê blog mà bạn có thể dùng để quảng bá blog của mình, chẳng hạn:

http://blogdex.net
http://www.blogrolling.com
http://blo.gs
http://www.weblogs.com

Nội dung blog càng hấp dẫn càng có cơ hội thu hút sự quan tâm của người đọc. Tuy nhiên, khái niệm ‘hấp dẫn’ có vẻ rất mơ hồ và do đó, chúng ta tạm thời đánh giá nó thông qua sự nhiệt tình và đam mê của bạn khi cập nhật blog. Bạn nên cho phép người đọc có thể đăng các bình luận trên blog của bạn và điều đó sẽ làm tăng lượng người ghé thăm lại (và cũng tạo ra các tranh luận hoặc hội thoại hấp dẫn hơn).

Tuy nhiên, điều bạn đặc biệt cần là tham gia các cộng đồng blog. Hãy truy cập các site khác, đọc và bình luận. Giới thiệu đường link tới blog của bạn và hãy mời mọi người truy cập.