Tìm thấy hũ tiền vàng 2.500 năm chôn dưới nền nhà

Kho báu tiền xu chôn dưới ngôi nhà cổ đại ở thành phố Notion nhiều khả năng được lính đánh thuê cất giấu trong lúc loạn lạc và bị thất lạc.

Các nhà khảo cổ phát hiện một hũ tiền vàng với số tiền xu nhiều đến mức tràn ra bên ngoài, Live Science hôm 2/8 đưa tin. Những đồng tiền vàng này được phát hiện bên trong một căn phòng dưới ngôi nhà ở Notion, thành phố Hy Lạp cổ đại ở phía tây Thổ Nhĩ Kỳ. Trên đồng xu có hình một cung thủ đang khuỵu gối, yếu tố thiết kế được dùng cho tiền daric Ba Tư, đồng tiền vàng do đế quốc Achaemenes phát hành. Số tiền nhiều khả năng được đúc ở Sardis, cách Notion 97 km về phía đông bắc, theo thông báo của Đại học Michigan.

Đồng xu vàng daric Ba Tư có hình cung thủ khuỵu gối. (Ảnh: Đại học Michigan).

Các nhà nghiên cứu cho rằng lính đánh thuê sử dụng tiền xu để thanh toán, nhưng không rõ tại sao họ chôn hũ tiền. "Phát hiện có giá trị lớn như vậy trong một cuộc khai quật khảo cổ rất hiếm hoi", Christopher Ratté, giáo sư nghệ thuật và khảo cổ Địa Trung Hải ở Đại học Michigan kiêm giám đốc Notion Archaeological Survey, dự án phát hiện số tiền xu, cho biết. "Chưa có ai chôn kho báu đồng xu, đặc biệt là những đồng xu vàng đặc biệt giá trị, mà không có ý định lấy lại. Do đó chỉ có vận rủi mới có thể lý giải tình trạng nguyên vẹn của kho báu".

Một vài manh mối chỉ ra những đồng xu được đúc vào thế kỷ 5 trước Công nguyên. Theo Ratté, kho báu cung cấp mốc thời gian chắc chắn có thể đóng vai trò như mấu chốt giúp xác định niên đại của toàn bộ xâu tiền xu. Sử gia Hy Lạp Xenophon từng cho biết một daric tương đương tiền công hàng tháng của một người lính.

Trong vài năm qua, khu vực khai quật này là điểm nóng của nhiều phát hiện cổ vật, bao gồm mảnh vỡ đồ gốm, cũng từ thế kỷ 5 trước Công nguyên, ẩn trong những bức tường gắn liền với nền móng của ngôi nhà dưới thời kỳ Hy Lạp hóa.

Thời kỳ Hy Lạp hóa diễn ra sau cái chết của Alexander Đại đế vào năm 323 trước Công nguyên và kéo dài cho tới cuộc xâm lược vương quốc Hy Lạp cuối cùng của người La Mã vào năm 31 trước Công nguyên. Trong suốt thế kỷ 6 trước Công nguyên, Notion thuộc về đế quốc Achaemenes cùng với nhiều thành phố Hy Lạp khác.

Từ năm 430 đến năm 427 trước Công nguyên, một nhóm người Ba Tư, Hy Lạp và lính đánh thuê xâm chiếm Notion. Trong suốt thời gian đó, vị tướng người Athen Paches giết lính đánh thuê ủng hộ Ba Tư, kích động trục xuất người Ba Tư khỏi thành phố khi quân Athen nắm quyền kiểm soát. Theo Ratté, những sự kiện này có thể dẫn tới việc chôn giấu và thất lạc hũ tiền vàng.

• Hũ tiền xu ở thành phố cổ Phanagoria hé lộ vụ tàn phá khốc liệt
• Ủi đất bên sông, phát hiện 27kg tiền cổ nghìn năm ở Quảng Trị
• Phát hiện 3 hũ tiền cổ trong trang trại