Vắc-xin ngăn ngừa virus Ebola

Một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất trên thế giới do virus Ebola gây ra có thể sẽ phòng tránh được nhờ vào các nhà khoa học Mỹ và Canada. Họ đã thử nghiệm thành công vài mẫu vắc-xin Ebola trên động vật linh trưởng và đang tìm cách sử dụng nó cho con người.

Tiến sĩ Anthony Sanchez, thuộc Trung tâm Phòng chống và Kiểm soát bệnh ở Atlanta, Georgia, sẽ giới thiệu khái quát quá trình phát triển vắc-xin Ebola vào ngày 31 tháng 03 tại buổi họp lần thứ 162 của Cộng đồng Vi sinh vật đại cương diễn ra trong tuần này tại Trung tâm hội thảo quốc tế Edinburgh.

“Hiểm nguy sinh học do virus Ebola gây ra không thể bị xem nhẹ. Chúng ta đang chứng kiến ngày càng nhiều đợt bùng phát dịch bệnh này xảy đến tự nhiên cho con người. Du lịch và đi lại bằng đường hàng không trên toàn thế giới có thể phát tán virus này đến những nơi xa xôi nhất trên Trái đất. Nó còn là một mối hiểm nguy tiềm tàng trong vai trò vũ khí khủng bố sinh học. Chắc chắn chúng ta cần một vắc-xin bảo vệ.”

Hiện nay có hơn 1500 trường hợp sốt xuất huyết do Ebola gây ra ở người. Căn bệnh này bắt đầu rất bất ngờ và triệu chứng bao gồm sốt, đau đầu, đau rát cổ họng, mệt mỏi, đau cơ khớp, tiêu chảy, nôn mửa và đau dạ dày. Nổi ban, mắt đỏ và xuất huyết cũng có thể xảy ra. Sốt xuất huyết Ebola có tỉ lệ tử vong vào khoảng 90% ở người.

Virus Ebola (Ảnh: vietsciences)

Vì virus Ebola rất nguy hiểm, sản xuất và thử nghiệm vắc-xin là một thử thách lớn đối với các nhà khoa học. Yếu tố quan trọng làm chậm tiến trình này là chỉ có một số giới hạn những trang thiết bị có độ ngăn chặn cao và đội ngũ nhân viên có khả năng và thẩm quyền được tiến hành nghiên cứu.

Tiến sĩ Sanchez cho biết “Virus Ebola là nguy cơ sinh học nằm ở mức báo động bốn, cùng với nhiều loại virus gây sốt xuất huyết khác. Ngoài những khó khăn về trang thiết bị và nhân viên, vắc-xin cho virus như Ebola, sốt Marburg và Lassa cũng khó sản xuất vì những virus đơn giản bị diệt trừ chỉ gây ra một phản ứng kháng thể từ máu không hiệu quả. Đối với những loại virus này chúng ta cần nhận được một loại đáp ứng qua trung gian tế bào, khiến cơ thể phải sinh ra những tế bào T sát thủ trước khi hệ miễn dịch đủ khỏe để ngăn chặn hoặc quét sạch sự lây nhiễm.”

Các nhà khoa học đã sử dụng nhiều biện pháp ADN tái tổ hợp khác nhau, cho phép họ gây ra đáp ứng qua trung gian tế bào và sản xuất ra một loại vắc-xin hiệu quả đối với động vật linh trưởng không phải người. một trong những loại vắc-xin tiềm năng sẽ được kiểm nghiệm trên người lần đầu tiên sau khi trải qua thử nghiệm y khoa giai đoạn một vào mùa thu năm 2006.

“Lây nhiễm virus Ebola ở người có thể có tỉ lệ chết người rất cao nhưng khỉ cũng hiếm khi sống sót qua cơn lây nhiễm và có thể làm vật thí nghiệm rất hiệu quả. Thử nghiệm vắc-xin Ebola trên động vật linh trưởng không phải người đã đem lại những kết quả rõ ràng và thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của những loại vắc-xin bảo vệ. Thử nghiệm trên người thành công có nghĩa rằng chúng ta có thể tiêm ngừa cho những người chăm sóc sức khỏe và những nhân viên quan trọng khác khi bùng nổ dịch sốt xuất huyết Ebola, giúp chúng ta bảo vệ mạng sống cho họ và kiểm soát sự lây lan của căn bệnh.”

Nhóm các nhà khoa học Mỹ hy vọng rằng phát hiện từ công trình của họ sẽ cung cấp những hiểu biết quan trọng nhằm cải thiện hoặc thúc đẩy sự phát triển của các loại vắc-xin khác đối với những loại virus gây sốt xuất huyết như Marburg, các tác nhân như HIV và cúm gia cầm.