Vì sao người Nhật Bản cứ đi đánh bắt cá voi về ăn?

Mới đây, một đoạn video được chính phủ Australia đăng tải đã khiến không ít độc giả bàng hoàng. Video được thu thập từ năm 2008 tới 2012, với cảnh tàu mang danh nghiên cứu của Nhật Bản tiến vào vùng biển Nam Australia và thản nhiên khai thác cá voi xám.

Những con cá voi xám dài tới 10 mét bị phi lao móc gắn thuốc nổ vào lưng, kéo trên một đoạn đường dài rồi cẩu lên thuyền, xẻ thịt thành từng khúc. Từ lâu, văn hóa ăn thịt cá voi của Nhật Bản đã tồn tại và ngày càng phát triển mạnh.

Công nhân cắt xẻ thịt cá voi tại chỗ.

Trong lễ hội thịt cá voi vào trung tuần tháng 10 hằng năm, 30 nhà hàng tại quận Ebisu, thủ đô Tokyo, Nhật Bản, luôn chật ních khách vào ra. Họ tới đây để thưởng thức những miếng thịt cá voi thơm ngon, béo ngậy được các đầu bếp tài danh chế biến.

Cá voi gắn liền với một biểu tượng văn hóa đi cùng thần Ebisu. Đây là vị thần mang lại may mắn và phù hộ cho ngư dân. Chính vì lí do này mà lễ hội ở quận Ebisu chắc chắn phải có món thịt cá voi với ý nghĩa “mang may mắn cho khách phương xa”.

Thịt cá voi trong một siêu thị.

Cá voi là loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng và với nhiều nước, việc đánh bắt loài cá này là phạm pháp. Tuy nhiên ở Iceland, Na Uy và Nhật Bản, các tàu thuyền vẫn xin được giấy đánh bắt thương mại với loại cá giá trị kinh tế lớn này.

Trước đây, người Nhật Bản sử dụng lí do chỉ đánh bắt cá voi đã chết để phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học. Bất chấp những đoạn video chứng minh điều ngược lại, chính phủ Tokyo dường như vẫn làm ngơ trước hành động tàn nhẫn này.

Cảng cá Wada, một trong những nơi bán thịt cá voi nổi tiếng.

Cuối tháng 8/2015, một tàu chở hơn 1.800 tấn cá voi quý hiếm đã cập cảng Osaka. Con tàu này khởi hành từ Iceland và mang theo lượng cá voi khổng lồ sau nhiều ngày đánh bắt trên biển.

Trong văn hóa Nhật Bản, cá voi là loài đã bị đánh bắt từ hàng thế kỉ nay. Làng chài Taiji tại tỉnh Wakayama được xem là nơi nổi tiếng nhất về hoạt động đánh bắt cá voi. Hiện nay, Nhật Bản xây dựng hẳn một nhà máy chế biến cá voi lớn ở gần Nam Cực để sơ chế hàng trăm con cá voi một lúc.

Thịt cá voi được cắt nhỏ và bán tại siêu thị.

Một trong những lí giải khác về thói quen ăn thịt cá voi của Nhật Bản là khi Thế chiến 2 kết thúc. Là nước thua cuộc, Nhật Bản buộc phải tìm nguồn cung thực phẩm cho hàng chục triệu dân trong nước. Lúc này, họ hoán cải hai tàu chở dầu của Mỹ thành “nhà máy chế biến cá voi” trên biển và đi đánh bắt khắp các đại dương.

Từ cuối năm 1940 tới giữa thập niên 1960, dân Nhật Bản ăn thịt cá voi nhiều hơn bất kì loại thực phẩm nào khác. Đỉnh điểm là năm 1964, họ giết tới 24.000 con cá voi, hầu hết là cá nhà táng và cá voi vây lớn.

Biểu tình phản đối săn cá voi.

Ngày nay, Nhật Bản thường nhập khẩu cá voi từ Australia, Mỹ hoặc Iceland. Người Nhật Bản thường trả tiền cho những tàu cá bản địa, hoặc các tàu khoa học giả danh để đánh bắt cá voi.