Mặc dù tiềm năng của các phương tiện chạy bằng pin nhiên liệu hydro mang đến niềm phấn khởi, việc mở rộng lĩnh vực này vẫn còn nhiều trở ngại.
Công ty khởi nghiệp Tevva có trụ sở tại Vương quốc Anh hôm 30/6 đã ra mắt một chiếc xe chở hàng hạng nặng chạy bằng pin nhiên liệu hydro. Chiếc xe này là thành quả đỉnh cao của 7 năm phát triển kỹ thuật, bao gồm 350.000km thử nghiệm.
Như vậy Tevva trở thành công ty non trẻ nhất tham gia cuộc đua trong lĩnh vực thu hút sự quan tâm từ các tập đoàn đa quốc gia như Daimler Truck và Volvo.
Tevva cho biết họ đã huy động được 140 triệu USD tài trợ. Chiếc xe tải chạy bằng pin nhiên liệu hydro của họ có phạm vi hoạt động lên tới gần 500km. Hơn nữa, tổng chi phí sở hữu một chiếc xe tải chạy bằng nhiên liệu hydro có thể tương đương với một chiếc xe tải chạy bằng dầu diesel.
Việc nạp đầy nhiên liệu hydro sẽ mất 10 phút, trong khi việc sạc pin từ "khi cạn kiệt đến đầy 100%" sẽ mất từ 5-6 tiếng. Chiếc xe tải chạy bằng pin nhiên liệu hydro đầu tiên của công ty nặng 7,5 tấn. Các đời xe sau được lên kế hoạch nặng 12 và 19 tấn. Công ty dự kiến sẽ sản xuất 3.000 chiếc xe tải mỗi năm vào năm 2023.
Chiếc xe tải chạy bằng pin nhiên liệu hydro đầu tiên của công ty nặng 7,5 tấn.
Trong một tuyên bố, Tevva đã giải thích lý do vì sao công ty kết hợp pin nhiên liệu hydro và pin điện. Công ty cho biết: "Hệ thống pin nhiên liệu hỗ trợ cho pin điện, mở rộng phạm vi hoạt động của xe và cho phép xe tải chở nhiều hơn trên quãng đường xa hơn".
Bên cạnh xe tải chạy bằng pin nhiên liệu hydro, doanh nghiệp này cũng phát triển một chiếc xe tải chạy điện có phạm vi hoạt động lên đến gần 260km. Thông tin chi tiết của cả hai mẫu xe tải chạy điện và hydro đã được Tevva công bố trước đó.
Xe tải Tevva sẽ giải quyết nhu cầu điện khí hoá trước mắt của ngành giao thông vận tải, trong bối cảnh Liên minh châu Âu cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và đề xuất cấm bán tất cả phương tiện gây ô nhiễm vào năm 2035.
Trong chương trình "Street Signs Europe" của CNBC phát sóng hôm 30/6, CEO của Tevva Asher Bennett được hỏi rằng liệu công ty của ông có đang tìm cách đa dạng hoá các phương tiện nhỏ hơn hay không.
Asher Bennett nói: "Chúng tôi không quan tâm đến việc phát triển các loại xe tải nhỏ hoặc xe bán tải. Trong nhiều trường hợp, công nghệ chế tạo chúng rất giống với những chiếc sedan chạy điện lớn hơn. Chúng hoạt động rất tốt".
Ông nói thêm: "Chúng tôi tập trung nhiều vào những chiếc xe tải chở hàng hạng nặng và chúng tôi đang dần tiến tới những phương tiện nặng hơn. Vì đó là những phân khúc khó điện khí hoá hơn nhiều".
Khi các chính phủ trên khắp thế giới hành động để giảm thiểu tác động của giao thông vận tải đến môi trường, một số công ty trong lĩnh vực vận tải đường bộ đang tìm cách phát triển các phương tiện vận tải phát thải thấp hoặc không phát thải, bao gồm cả các phương tiện sử dụng hydro.
Tháng trước, Volvo Trucks cho biết công ty bắt đầu thử nghiệm các phương tiện sử dụng pin nhiên liệu hydro. Công ty Thuỵ Điển tuyên bố phạm vi hoạt động của chúng có thể lên tới 1.000km.
Xe tải Tevva sẽ giải quyết nhu cầu điện khí hoá trước mắt của ngành giao thông vận tải.
Volvo Trucks có trụ sở tại Gothenburg cho biết việc nạp nhiên liệu cho các phương tiện sẽ mất chưa đến 15 phút. Các chương trình thử nghiệm của khách hàng sẽ bắt đầu trong vài năm tới. Việc thương mại hoá được lên kế hoạch cho cuối thập kỷ này.
Bên cạnh xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro, Volvo Trucks, công ty thuộc Tập đoàn Volvo, cũng đã phát triển xe tải điện. Không nằm ngoài cuộc chơi, Daimler Truck cũng giống như Volvo Trucks và Tevva, đang tập trung vào cả xe chạy bằng pin và xe sử dụng nhiên liệu hydro.
Trao đổi với CNBC trong cuộc phỏng vấn vào năm ngoái, Chủ tịch hội đồng quản trị công ty Daimler Truck - Martin Daum - đã được hỏi ý kiến về cuộc tranh luận giữa pin điện và pin nhiên liệu hydro.
Ông nói: "Chúng tôi sử dụng cả hai vì cả hai đều… có giá trị". Sau đó, ông giải thích các công nghệ khác nhau sẽ phù hợp với những tình huống khác nhau như thế nào.
Mặc dù có sự phấn khởi trong một vài quý về tiềm năng của các phương tiện chạy bằng hydro, việc mở rộng lĩnh vực này vẫn có những trở ngại, đặc biệt là khi nói đến sự phát triển của cơ sở hạ tầng phục vụ cho việc tiếp nhiên liệu. Phương pháp sản xuất hydro cũng là một vấn đề cần cân nhắc.
Cả hai điểm này đều được Volvo Trucks thừa nhận vào tháng 6. Công ty chỉ ra những thách thức bao gồm "nguồn cung hydro xanh quy mô lớn" cũng như "cơ sở hạ tầng tiếp nhiên liệu cho xe hạng nặng trên thực tế vẫn chưa được phát triển".
Hydro có thể được sản xuất theo một số cách. Một trong số đó là sử dụng phương pháp điện phân. Dòng điện sẽ phân tách nước thành oxy và hydro.
Nếu điện sử dụng trong quá trình này đến từ nguồn năng lượng tái tạo như gió hoặc mặt trời, một số người sẽ gọi hydro được sản xuất ra là "hydro xanh lá" hoặc "hydro tái tạo". Song, ngày nay phần lớn quá trình sản xuất hydro dựa trên nhiên liệu hoá thạch. Sản phẩm tạo ra sẽ được gọi là "hydro xanh lam" hoặc "hydro xám".
Về phần mình, Tevva cho biết công ty sẽ giúp khách hàng của mình "tiếp cận nguồn cung hydro bền vững và giá cả phải chăng một cách an toàn và tiện lợi, khi họ mua hoặc thuê sẽ tải hydro của Tevva".