Thời gian gần đây đã có nhiều ngôi mộ tập thể được phát hiện và cung cấp nhiều thông tin bổ ích cho các nhà nghiên cứu lịch sử, nhân chủng học, khảo cổ học...
Khám phá những ngôi mộ tập thể bí ẩn trên thế giới
1. Mộ tập thể Olympic
Một ngôi mộ tập thể ở Weymouth nước Anh đã được phát hiện năm 2009 khi xây dựng tuyến đường phục vụ cho Olympic London 2012. Qua xét nghiệm mẫu vật răng cho thấy, những hài cốt này không phải người Anh hay người Saxon cổ. Họ chính là những người Viking Scandinavi bị giết và chôn cất trong khoảng thời gian 910 - 1030.
Mộ tập thể ở ở Weymouth nước Anh.
Những người Viking này có vết chém ở hàm trên và cạnh sườn, đầu bị chặt và được chất đầy lên nhau trước khi chôn. Điều này cho thấy họ đã bị hành quyết và là tù nhân chiến tranh.
Trong số 51 thi thể mất đầu được phát hiện tại đây, phần lớn là đàn ông, 10 trong số đó chết khi chưa trưởng thành hoặc dưới tuổi 20. Ngoài ra, họ được chôn khỏa thân vì không có dấu hiệu của quần áo, đồ trang sức hay vũ khí.
2. Mộ tập thể hài nhi
Đế chế La Mã từng có hủ tục giết trẻ sơ sinh và người ta đã phát hiện một ngôi mộ tập thể chôn những hài nhi vào năm 1912 tại Buckinghamshire, nước Anh. Trong đó có 97 thi thể em bé đã được phát hiện.
Truyền thống giết trẻ em thời La Mã và khu mộ tập thể hài nhi Buckinghamshire.
Tuy nhiên đến năm 2008 ngôi mộ mới được nghiên cứu và xác định những hài nhi trên do các cô gái bán hoa tại nhà thổ chôn cất từ khoảng năm 150 - 200.
Tiến sĩ khảo cổ Jill Eyers cho biết thêm, hài nhi nam sẽ bị giết và chôn, trong khi bé gái sẽ được giữ lại để tiếp tục hành nghề bán dâm. Tuy nhiên, trên thực tế thì giới tính hài nhi đều cân bằng trong hầm mộ tập thể ở Buckinghamshire.
3. Hầm mộ tập thể Paris
Đầu năm 2015 các nhà khảo cổ Pháp đã khai quật tầng hầm một cửa hàng Monoprix ở Paris, Pháp. Tại đây họ phát hiện 8 ngôi mộ, mỗi mộ chứa 20 hài cốt, thậm chí có mộ chôn đến 150 hài cốt.
Các hài cốt dưới khu mua sắm Monoprix.
Cửa hàng Monoprix được xây dựng trên nền một bệnh viện cổ có tên Hopital de la Trinite, có niên đại từ thế kỷ 12 - 17. Những hài cốt được cho là chôn cùng thời điểm và có thể họ là nạn nhân của một nạn dịch, có khả năng là dịch hạch, từng hoành hành tại Paris từ thế kỷ 14 - 16.
4. Mộ tập thể Cambridge
Căn mộ tập thể này nằm dưới nền Đại học St.John thuộc ĐH Cambridge, được phát hiện năm 2011 và chứa ít nhất 1.300 thi hài.
Các nhà khảo cổ khai quật thi hài tại ĐH Cambridge.
Mộ tập thể này được cho là xuất hiện từ thế kỷ 13 - 15, thuộc khu chôn cất một bệnh viện cổ do các tu sĩ lập ra nhằm phục vụ những bệnh nhân nghèo, người vô gia cư, phụ nữ mang thai và cả những bệnh nhân phong. Hầu hết thi hài ở đây là của những người đã qua đời.
5. Mộ tập thể nhà triển lãm Uffizi
Năm 2014, một khu mộ tập thể 1,500 tuổi với hơn 60 thi hài, đã được khai quật bên dưới nhà triển lãm tranh nổi tiếng Uffizi ở Florence nước Ý. Mộ xuất hiện từ thế kỷ thứ 5 do những đồng xu có niên đại từ thế kỷ thứ 4 - 5 được tìm thấy bên cạnh các thi hài.
Các hài cốt dưới nền nhà triển lãm Uffizi.
Trên thi hài không có dấu vết của chấn thương, bỏng hay dấu hiệu của suy dinh dưỡng. Do đó các nhà khảo cổ tin rằng họ không phải là nạn nhân chiến tranh, nạn đói hay bạo lực. Rất có thể họ là nạn nhân của nạn dịch hạch được biết đến với tên gọi Cái chết hắc ám (Black Death).
6. Mộ tập thể ở Towton
Trận chiến đẫm máu Towton giữa hai gia đình nhà Lancaster và York vào năm 1461 ở Anh đã gây ra cái chết của 28.000 người.
Những binh sĩ tử trận tại Townton.
Năm 1996 một khu mộ tập thể đã được phát hiện tại Towton Hall, nơi cách địa điểm diễn ra trận chiến kinh hoàng chỉ vài dặm. 40 hài cốt được tìm thấy, trong đó 28 bộ vẫn khá lành lặn. Những binh sĩ tử trận đều bị lột quần áo trước khi bị chôn tập thể.
7. Mộ tập thể Visby
Vua Đan Mạch Valdemar IV từng xâm chiếm đảo Gotlan (nay là một tỉnh của Thụy Điển) vào năm 1361, tuy nhiên ông từng bị các nông dân ở đây liên kết chống lại dù cuối cùng họ đã bị giết một cách tàn nhẫn và Gotlan hoàn toàn thất thủ.
Đầu lâu những nông dân trong cuộc nổi dậy chống lại vua Đan Mạch.
Năm 1905, một ngôi mộ tập thế với 300 thi hài được phát hiện bên ngoài tường thành Visby, Thụy Điển. Năm 1909 - 1928, người ta tiếp tục phát hiện 1.185 thi hài từ hai ngôi mộ tập thể ở Visby, cách ngôi mộ trước đó không xa. Những thi hài này được chôn cất cùng với áo giáp trên người.
8. Mộ tập thể người Maya
Một khu mộ tập thể được tìm thấy tại một hang động nhân tạo cổ thuộc di tích thành cổ người Maya, Mexico. Ngôi mộ từng là hồ chứa nước và được dùng để chôn cất từ thế kỷ thứ 7.
Hài cốt người Uxul tại khu di dích Maya.
24 thi hài được tìm thấy và các hộp sọ nằm rải rác trong mộ. 15 hài cốt được phân tích cho thấy có 2 người phụ nữ. Tất cả đều ở độ tuổi từ 18 - 42.
Những người này bị cho là những tù nhân hoặc kẻ thù của người Maya, rất có thể họ là những thành viên thuộc hoàng tộc Uxul. Các nghiên cứu còn cho thấy, những người này bị chém đầu và chặt thành từng khúc trước khi được chôn cất.
9. Mộ tập thể phụ nữ ở Trung Quốc
80 hộp sọ không mình được các nhà khảo cổ Trung Quốc phát hiện tại di chỉ Shimia, thành cổ lớn nhất từng được phát hiện tại đất nước tỉ dân này.
Đầu của những phụ nữ trẻ ở thành cổ Shimia.
Những hộp sọ này được cho là của những phụ nữ trẻ bị chặt đầu làm vật hiến tế trong việc xây tường thành của thành cổ Shimia. Dấu hiệu trên xương cho thấy họ bị bạo lực trước khi chết.
10. Mộ tập thể binh sĩ lãng quên
Năm 2008, một vài ngôi mộ tập thể bên ngoài tường thành Yorkshire nước Anh chứa đến 113 hài cốt.
Hài cốt các tử sĩ trong Nội chiến Anh.
Những hài cốt này được cho là của các binh sĩ đã chiến đấu cho các nghị sĩ trong cuộc nội chiến Anh từ thế kỷ 17, sau đó qua đời vì bệnh tật, hầu hết là vì thương hàn. 87 hài cốt trong số này là của đàn ông, có tuổi đời từ 35 - 49.