Teotihuacan, một trong những thành phố lớn đầu tiên của Tây bán cầu, được xây dựng rất hoành tráng nhưng cho đến nay nguồn gốc của nó là một bí ẩn, là một câu hỏi khó cho các nhà khảo cổ học.
Teotihuacan, nằm ở miền Trung Mexico, được xây dựng rất hoành tráng với hai kim tự tháp khổng lồ, một đại lộ linh thiêng rất lớn, kiến trúc, nghệ thuật và tôn giáo của nó đã ảnh hưởng đến tất cả các nền văn hóa Mesoamerican tiếp theo, và ngày nay nó vẫn là địa điểm cổ xưa được ghé thăm nhiều nhất ở Mexico. Teotihuacan cũng đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.
Đây là thành phố lớn nhất ở bất cứ nơi nào thuộc Tây bán cầu trước những năm 1400.
Khi những người Aztec đặt chân tới miền trung Mexico, họ đã phát hiện ra thành phố được xây dựng từ 1.000 năm trước nên củng cố lại nó cũng như đặt tên Teotihuacan cho vùng đất này.
Tại một địa điểm khảo cổ nổi tiếng nằm cách thành phố Mexico khoảng 50km, nhà khảo cổ học George Cowgill thuộc Đại học bang Arizona vẫn đang trên con đường tìm kiếm câu trả lời "Ai đã xây dựng nên thành phố bí ẩn này?"
"Đây là thành phố lớn nhất ở bất cứ nơi nào thuộc Tây bán cầu trước những năm 1400", Cowgill cho biết. "Trong quá trình khảo cổ, chúng tôi đã tìm ra các dấu vết của hàng ngàn dân cư và các kim tự tháp tương đương với các kim tự tháp lớn nhất của Ai Cập".
Kỳ lạ thay, Teotihuacan, với một con đường trung tâm đồ sộ và các tòa nhà lớn bao gồm Đền mặt trời và Đền mặt trăng, lại không có cấu trúc quân sự nào, mặc dù các chuyên gia nói rằng sự ảnh hưởng về văn hóa và quân sự của Teotihuacan tràn ra khắp khu vực.
Nhà khảo cổ học Cowgill cũng chia sẻ thêm rằng bề mặt có thể nhìn thấy của cả vùng đất đã được lập bản đồ chi tiết, nhưng có lẽ mới chỉ khai quật được một số phần. Bất kể những người xây dựng thành phố này là ai, nhưng ở thời điểm đó, bằng những thiết bị bí ẩn nào, họ vẫn thật vĩ đại.
Nhiều bằng chứng khảo cổ cho thấy Teotihuacan là sự chắp vá của các nền văn hóa như Maya, Mixtec và Zapotec. Có giả thuyết cho rằng một ngọn núi lửa đang phun trào đã buộc một lượng lớn dân cư chuyển vào thung lũng Teotihuacan và những người tị nạn đó đã xây dựng lên thành phố này.
Đến nay, nguyên nhân khiến Teotihuacan sụp đổ vẫn là một bí ẩn.
Bên trong ngôi đền, các nhà nghiên cứu tìm thấy các thi thể của con người và động vật bị chôn vùi, đây có thể là những người đã hy sinh cho các lớp kim tự tháp khi nó được xây dựng.
Hiện chúng ta vẫn không rõ tại sao Teotihuacan sụp đổ. Một giả thuyết cho rằng các tầng lớp nghèo hơn đã thực hiện một cuộc nổi dậy nội bộ chống lại giới thượng lưu.
Vào khoảng năm 600, các tòa nhà lớn của Teotihuacan đã bị lửa cố tình phá hủy, các tác phẩm nghệ thuật và điêu khắc tôn giáo cũng đã bị hủy hoại theo. Tiếp theo, xói mòn đất và hạn hán tàn phá thêm thành phố, mặc dù khu vực rộng lớn và vĩ đại này vẫn tồn tại trong hai thế kỷ nữa nhưng sự thống trị chỉ còn là ký ức.