Nhiều đám cháy trong mùa cháy rừng kỷ lục năm ngoái ở Canada chưa được dập tắt hoàn toàn, biến thành những đám cháy zombie âm ỉ trong mùa lạnh.
Trong mùa đông lạnh giá ở Canada, tàn lửa của mùa cháy rừng kỷ lục năm ngoái vẫn còn hiện diện. Những "đám cháy zombie" này vẫn hoạt động dưới lớp tuyết dày với quy mô chưa từng thấy, làm dấy lên lo ngại về những gì có thể xảy ra vào mùa hè, BBC hôm 16/2 đưa tin.
Khói bốc lên từ đám cháy zombie ở Fort Nelson, British Columbia. (Ảnh: BBC).
Đám cháy zombie là đám cháy âm ỉ không có ngọn lửa, cháy chậm dưới mặt đất, được duy trì nhờ rêu than bùn, một loại đất hữu cơ phổ biến ở các khu rừng miền bắc Bắc Mỹ, và nhờ những lớp tuyết dày ngăn cách khỏi cái lạnh. Hiện tượng này không phải bất thường. 10 năm qua, tỉnh British Columbia có trung bình 5 hoặc 6 đám cháy zombie tồn tại trong những tháng lạnh giá.
Nhưng vào tháng 1, British Columbia có tới 106 đám cháy zombie đang hoạt động, mức cao nhất lịch sử. Theo dữ liệu của tỉnh, đa số thường tự tắt trước mùa xuân, nhưng hiện 91 đám cháy vẫn đang hoạt động. Những đám cháy không được dập tắt trước tháng 3 có thể bùng lên khi tuyết tan và chúng tiếp xúc với không khí. Điều này khiến các nhà khoa học lo ngại mùa cháy rừng sắp tới sẽ bắt đầu sớm và dữ dội.
Tỉnh lân cận Alberta cũng có số lượng đám cháy zombie tăng đột biến, 57 đám cháy tính đến đầu tháng 2, cao gấp gần 10 lần mức trung bình 5 năm.
Tình trạng này rất đáng báo động, đặc biệt là sau mùa cháy rừng kỷ lục của Canada năm ngoái, theo Jennifer Baltzer, giáo sư sinh học tại Đại học Wilfrid Laurier. Hơn 18 triệu ha đất bị thiêu rụi ở Canada trong năm 2023, gần bằng diện tích Campuchia và vượt xa mức trung bình 10 năm của quốc gia Bắc Mỹ này. Đây là một trong những mùa có nhiều người chết nhất trong những năm gần đây, một số lính cứu hỏa đã thiệt mạng khi làm nhiệm vụ và hàng nghìn người phải rời bỏ nhà cửa. Hậu quả thậm chí vượt khỏi biên giới Canada khi khói bao trùm một khu vực rộng lớn ở Mỹ tháng 6 năm ngoái.
Mùa cháy rừng thảm khốc này là một trong những lý do tại sao British Columbia đang có số lượng đám cháy zombie lớn như vậy, theo Mike Flannigan, giáo sư kiêm chuyên gia xử lý hỏa hoạn tại Đại học Thompson Rivers. Ông cho biết, đa số chúng là những đám cháy không thể dập tắt hoàn toàn vào mùa thu năm ngoái vì thiếu nguồn lực. Một lý do khác là tình trạng hạn hán nghiêm trọng mà British Columbia hứng chịu trong hai năm qua.
Trước đây, các đám cháy zombie không xuất hiện thường xuyên. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết, chúng trở nên phổ biến hơn trong thời gian gần đây do khí hậu ấm lên nhanh. Hiện tại, chúng đang được các nhà chức trách theo dõi, theo Forrest Tower, chuyên gia tại cơ quan cứu hỏa của British Columbia. Ông cho biết, đám cháy zombie hiện chưa gây nguy hiểm. Nhưng mối lo ngại lớn là chúng có thể bùng cháy trở lại nếu British Columbia tiếp tục có ít tuyết và mưa trong mùa xuân.