Ai cũng muốn có một gương mặt sạch mụn, nhưng không phải ai cũng sẵn sàng làm mọi điều cần thiết để giúp da mặt tránh khỏi bụi, dầu và các yếu tố gây viêm nhiễm khác. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể có một làn da mịn màng không tì vết. Hãy đọc một số phương pháp hữu ích sau để không bị mụn tấn công.
Nguyên tắc tránh mụn
1. Đừng nặn mụn. Đây là nguyên tắc số một! Mụn có chứa rất nhiều vi khuẩn có hại. Nếu bạn nặn mụn, những vi khuẩn đó sẽ có cơ hội lan sang những lỗ chân lông lân cận và ở lại đó “làm tổ”. Đừng cho vi khuẩn có cơ hội đó.
2. Một tác hại khác của việc nặn mụn là vùng da xung quanh mụn, và chính vết mụn đó sẽ bị viêm nhiễm. Sự viêm nhiễm sẽ khiến da bạn càng đỏ tấy và đau hơn.
3. Đừng chạm tay vào mặt. Tay của bạn (dù bạn đã rửa tay bao nhiêu lần đi nữa) luôn có dầu và bụi bẩn. Tay cũng là một nơi trung gian làm lây nhiễm các vi khuẩn. Nếu bạn liên tục xoa bụi, dầu và vi khuẩn lên mặt, việc đó sẽ gây ra hậu quả, và bạn còn làm vi khuẩn lan ra cả những vùng da khác trên mặt.
4. Uống đủ nước. Nhiều bác sĩ khuyên bạn nên uống từ 9 đến 12 cốc nước một ngày (tương đương 2,2 đến 3 lít nước), tùy thuộc vào giới tính của bạn.[1] (Phụ nữ nên uống 9 cốc nước, và đàn ông nên uống 12 cốc nước). Làn da cũng là một cơ quan của cơ thể, và cũng giống như thận, nó cần phải nhận được một lượng nước vừa đủ để hoạt động tốt.
5. Loại bỏ các loại nước giải khát chứa đường như sô-đa, nước hoa quả và sinh tố ra khỏi bữa ăn hàng ngày. Dù việc này vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi trong hàng thập kỷ qua, nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy: thực đơn ăn uống “có” ảnh hưởng đáng kể tới sự xuất hiện của mụn, trong đó, đường được coi là nguyên nhân chính.[2] Đường gây ra hiện tượng tăng vọt lượng insulin trong cơ thể, dẫn tới hiện tượng tăng sản một số loại hooc-môn gây ra mụn nhọt.
6. Uống ít sữa. Hiện nay, sữa cũng được coi là một tác nhân gây ra mụn nhọt. Sữa thúc đẩy sự sản sinh các hooc-môn nam – testosterone và androgens. Cùng với insulin, chúng sẽ gây ra những vết mụn xấu xí trên mặt.[2]
7. Trà xanh không đường là một thức uống hữu ích. Trà xanh có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lại các gốc tự do. Gốc tự do gây ảnh hưởng tới các tế bào và được cho là nguồn gốc của quá trình lão hóa da. Bên cạnh nước lọc, trà xanh cũng là một loại đồ uống rất tốt cho sức khỏe.
8. Ăn uống lành mạnh. Chế độ ăn cũng có thể giúp bạn có một làn da đẹp nếu bạn biết cách ăn uống hợp lý. Có lẽ bạn cũng đã biết nguyên tắc này: hãy ăn nhiều rau xanh và hoa quả, tiêu thụ nhiều chất béo có lợi cũng như những thực phẩm chứa lợi khuẩn.
9. Những người ăn nhiều hoa quả, rau xanh, tiêu thụ ít đường sữa sẽ ít bị mụn hơn.[2]Hãy ăn từ 400 tới 900 gram rau và hoa quả một ngày, đặc biệt là các loại rau xanh.
10. Ăn những thực phẩm có chứa omega-3. Có nhiều loại chất béo, trong đó có những chất béo có lợi. Những chất béo có lợi như omega-3 sẽ giúp cơ thể tránh viêm nhiễm và khiến các tế bào khỏe mạnh hơn.[3] Omega-3 sẽ bị oxy phá hủy, như vậy nghĩa là bạn phải ăn sống những thức ăn chứa nhiều omega-3. Trong trường hợp cần thiết bạn có thể bỏ lò hoặc nướng thực phẩm, như vậy sẽ tốt hơn là luộc hoặc rán. Các loại thực phẩm giàu omega-3 gồm:
- Cá, đặc biệt là cá hồi, cá mòi và cá trích.
- Các loại hạt, đặc biệt là hạt lanh.
- Rau xanh, đặc biệt là rau chân vịt và rau cải xoong.
11. Tiêu thụ các thực phẩm có lợi khuẩn. Lợi khuẩn là những vi khuẩn thân thiện với cơ thể, có trong các thực phẩm như nấm thủy sâm (kobucha). Chúng rất có lợi đối với đường tiêu hóa và làm giảm sự viêm nhiễm. Những lợi khuẩn như lactobacillus có thể cải thiện được tình trạng mụn nhọt. Bạn có thể tìm được thực phẩm chứa lợi khuẩn ở một số cửa hàng tạp hóa hoặc những nơi bán thực phẩm thiên nhiên.
12. Sử dụng đúng loại vitamin với liều lượng phù hợp. Đây là một nguyên tắc không cần phải bàn cãi. Khi bạn sử dụng đúng loại vitamin, làn da của bạn sẽ khỏe mạnh, tươi tắn và hết mụn nhọt. Vitamin A đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện làn da. Đừng sử dụng vitamin A khi đang mang thai.
13. Sử dụng tinh dầu hoa anh thảo. Tinh dầu hoa anh thảo có chứa axit béo omega-6 với tác dụng chống viêm nhiễm. Nếu cơ thể bạn thiếu chất này, mụn nhọt có thể sẽ xuất hiện. Hãy dùng từ 1000 tới 1500 mg, hai lần mỗi ngày.
14. Bổ sung kẽm (dạng kẽm citrate). Kẽm hỗ trợ quá trình tổng hợp protein, chữa lành vết thương và tái tạo lớp mô. Hãy sử dụng 30 mg một ngày.
15. Uống vitamin E. Vitamin E có vai trò quan trọng đối với làn da. Đối với những người bị mụn, lượng vitamin E trong cơ thể họ rất thấp.[5] Hãy dùng 400 IU (đơn vị quốc tế) một ngày.
16. Đừng rửa mặt nhiều hơn hai lần một ngày. Khi bạn rửa mặt quá nhiều, da mặt của bạn sẽ bị khô và sản sinh ra nhiều dầu hơn, đồng nghĩa với việc mụn mọc nhiều hơn.
17. Dưỡng ẩm cho da sau khi rửa mặt. Khi bạn rửa mặt, da mặt của bạn sẽ bị mất đi độ ẩm cần thiết để chống lại các vi khuẩn gây mụn. Hãy dưỡng ẩm vừa đủ cho da mặt, ngay cả khi bạn có một làn da dầu tự nhiên.
18. Sử dụng loại kem dưỡng ẩm không gây mụn. Đó là những sản phẩm không làm bít lỗ chân lông. Không nên để kem dưỡng ẩm bịt kín các lỗ chân lông ngay sau khi bạn vừa mới rửa sạch chúng.
19. Nếu da bạn thuộc loại da dầu, hãy dùng loại kem dưỡng ẩm dạng gel. Những loại kem dưỡng ẩm này không làm cho da bạn bị bóng nhờn như kem dưỡng ẩm dạng kem.
20. Dùng dung dịch cân bằng da (toner – ở Việt Nam gọi chung là nước hoa hồng) dành cho da dầu. Dung dịch này giúp làm săn các lỗ chân lông, đồng thời loại bỏ bụi bẩn trên da. Hãy cẩn trọng khi sử dụng loại toner có chứa cồn vì nó sẽ làm mất đi lớp dầu trên da, dẫn tới việc da phải sản sinh nhiều dầu hơn và mụn sẽ mọc nhiều hơn. Hãy tìm loại toner ít cồn nhưng vẫn hiệu quả.
21. Dẹp bỏ những căng thẳng trong cuộc sống. Các bác sĩ vẫn chưa khẳng định chắc chắn, nhưng họ đều cho rằng giữa căng thẳng và các bệnh về da có một sự liên quan, đặc biệt là hiện tượng mụn nhọt. Theo đó, các tế bào sinh ra bã nhờn – được cho là nguyên nhân gây ra mụn, sẽ trở nên mất kiểm soát khi cơ thể bạn đang bị căng thẳng.
22. Tìm những phương pháp sáng tạo để giải tỏa căng thẳng. Nhiều người thoát khỏi những tình huống căng thẳng nhờ vào việc đi dạo. Những người khác lại trút sự căng thẳng của mình vào những bức vẽ. Dù bạn có thể làm việc gì để giải tỏa căng thẳng, bạn nên làm ngay khi có thể và làm một cách thường xuyên.
23. Thử áp dụng các phương pháp thiền định. Có rất nhiều cách để thiền. Hãy tìm cách phù hợp với mình nhất. Nhiều người chọn yoga để tĩnh tâm.
24. Ngủ đủ giấc. Thiếu ngủ sẽ khiến bạn bị căng thẳng và nổi mụn. Như đã đề cập ở trên, sự căng thẳng có ảnh hưởng rất xấu tới làn da và gây nổi mụn.Đồng thời, bạn nên thay vỏ gối thường xuyên. Bạn có thể bọc gối trong một chiếc khăn tắm để thấm dầu. Đêm hôm sau, bạn có thể đảo mặt khăn lại.
25. Những người trẻ tuổi và những người cao tuổi cần ngủ nhiều hơn so với người trưởng thành. Các bạn trẻ ở độ tuổi thiếu niên (teen) cần phải ngủ từ 10 đến 11 giờ một đêm.
26. Vận động, trừ những tổn thương về xương hoặc cơ, tập thể dục được coi là thuốc chữa bách bệnh. Tập thể dụng sẽ thúc đẩy tuần hoàn máu, nhờ đó, da bạn cũng sẽ khỏe mạnh và tươi tắn hơn. Có vài điều bạn cần nhớ khi tập thể dục:
27. Luôn bôi kem chống nắng khi vận động ngoài trời. Nếu bạn không cẩn thận, bạn có thể bị cháy nắng trước khi kịp thúc đẩy quả trình tuần hoàn máu trong cơ thể. Hãy sử dụng kem chống nắng không gây kích ứng cho làn da của bạn.
28. Tẳm rửa sạch sẽ sau khi tập xong. Khi bạn đổ mồ hôi, các lỗ chân lông sẽ bị chất bẩn bịt kín. Hãy tắm rửa sạch sẽ, nhất là rửa mặt sau khi vừa vận động xong.
Cách trị mụn
1. Dùng các sản phẩm chứa benzoyl peroxide. Benzoyl peroxide được sử dụng để tiêu diệt các vi khuẩn gây mụn. Nồng độ chất này trong mỗi sản phẩm có thể khác nhau. Tuy nhiên, các sản phẩm có nồng độ benzoyl peroxide 2,5% cũng hiệu quả tương đương nồng độ 5-10 %, và nó cũng ít gây kích ứng da hơn. Benzoyl peroxide giúp tẩy da chết và để lại một làn da sáng và mới hơn.
2. Sử dụng các sản phẩm chứa axit salicylic. Cũng như benzoyl peroxide, axit salicylic cũng tiêu diệt các vi khuẩn gây mụn. Nó còn có thể khiến các tế bào da chết bong ra nhanh hơn và kích thích da non phát triển. Hãy bôi một chút axit salicylic vào vùng da bị mụn trước khi đi ngủ, sau khi bạn đã rửa mặt thật sạch.
3. Dùng kem đánh răng. Kem đánh răng có chứa silica, đó chính là chất hút ẩm mà bạn thường thấy trong các loại thực phẩm cần được giữ khô như thịt bò khô hoặc bánh kẹo. Nhìn chung, kem đánh răng có thể làm cho nốt mụn khô lại và giảm kích thước.
4. Dùng kem đánh răng thiên nhiên để trị mụn trên mặt. Một số loại kem đánh răng có chứa sodium lauryl sulfate (SLS), chất này có khả năng gây kích ứng da. Hãy đọc kỹ thành phần của kem đánh răng trước khi bôi lên mặt.
5. Dùng tinh dầu tràm trà. Tinh dầu tràm trà là một loại tinh dầu chống khuẩn có khả năng tiêu diệt cả những vi khuẩn đã làm tổ trong lỗ chân lông của bạn. Đối với loại tinh dầu trong ống nhỏ, hãy dùng một chiếc tăm bông, thấm một chút tinh dầu và chấm lên nốt mụn. Không nên dùng quá nhiều tinh dầu.
6. Tinh dầu tràm trà có tính chất chống viêm nhiễm nên có thể làm giảm kích thước cũng như màu đỏ của nốt mụn.
7. Nghiền nát một viên kháng sinh aspirin. Hãy nghiền một viên kháng sinh aspirin và cho thêm vừa đủ nước để tạo thành một hỗn hợp sệt. Dùng tăm bông, chấm nhẹ thuốc lên nốt mụn, băng kín và để khô. Aspirin cũng là một chất kháng viêm, nghĩa là nó sẽ chống lại sự viêm nhễm trên da và khiến nốt mụn mờ đi. Hãy để aspirin trên da qua đêm.
8. Sử dụng dung dịch làm se da dành cho da dầu. Dung dịch làm se da có chứa những tác nhân làm da se lại. Một số loại dung dịch làm se da dược phẩm có chứa những thành phần kháng khuẩn để chống mụn cũng như làm giảm kích thước của mụn.
9. Mua sản phẩm bán ở các cửa hàng. Những sản phẩm này rất đa dạng về chủng loại và kích thước. Hãy tìm loại có chứa benzoyl peroxide hoặc axit salicylic. Hãy hỏi mua loại dung dịch dịu nhẹ với da.
10. Những chất làm se da từ thiên nhiên cũng có tác dụng rất tốt.
11. Nước chanh. Axit citric trong nước chanh sẽ diệt các vi khuẩn gây mụn và làm se da. Nhiều người đã từng thành công với phương pháp này. Hãy cắt một lát chanh và nhẹ nhàng xoa lên vùng da bị mụn.
12. Vỏ chuối. Vỏ chuối rất hiệu quả trong việc chữa trị các vết côn trùng cắn và muỗi đốt. Vỏ chuối cũng có thể làm giảm kích cỡ của một số loại mụn nhọt. Hãy nhẹ nhàng xoa vỏ chuối lên vùng da bị mụn.
13. Cây phỉ. Đây là một loại thảo dược làm se da với nhiều công dụng khác nữa. Hãy tìm loại nước cây phỉ không chứa cồn. Bôi một ít dung dịch này lên vùng da mụn và để khô.
14. Trà xanh. Trà xanh là một dung dịch làm se da có chứa nhiều chất chống oxy hóa. Nó sẽ giúp bạn đẩy lùi các dấu hiệu lão hóa bằng cách chống lại các gốc tự do. Hãy nhúng một túi trà xanh vào nước nóng, sau đó bỏ túi trà ra và đắp nhanh vào những vùng da mụn.
15. Hãy dùng đá nếu cần thiết. Xoa một viên đá lên mụn sẽ khiến vùng da đó bị tê. Khi bị tê hãy dừng lại và chờ tới khi da mặt ấm trở lại.
16. Như vừa đề cập ở trên, đá sẽ làm các lỗ chân lông se lại bằng cách khiến cho các mạch máu dưới da co vào. Nếu vết mụn của bạn bị đau, đá sẽ khiến cơn đau giảm đi.
17. Nếu mặt bạn có nhiều mụn, hãy xử lý từng vùng một. Khi một vùng da đã bị tê, bạn hãy chuyển sang vùng da khác.
18. Hãy lặp lại quá trình này khắp khuôn mặt.
19. Sử dụng thuốc nhỏ mắt ở những vùng da bị mụn. Thuốc nhỏ mắt, kể cả loại có tác dụng làm giảm hiện tượng đỏ mắt cũng có thể làm vết mụn đỡ đỏ tấy. Hãy nhỏ vài giọt thuốc nhỏ mắt vào tăm bông và chấm vào những vết mụn.
20. Nhiệt độ lạnh có thể làm giảm sưng nên bạn có thể để chiếc tăm bông đã thấm đẫm thuốc nhỏ mắt vào tủ lạnh khoảng một tiếng trước khi bôi lên mặt. Tăm bông lạnh sẽ làm dịu vết mụn sưng tấy.
21. Sử dụng các chất kháng histamin tự nhiên. Các chất chống histamin sẽ khống chế hiện tượng sưng tấy trên da. Chất này thường được trình bày ở dạng thuốc viên, nhưng cũng có một số loại ở dạng trà hoặc thuốc đắp. Chúng sẽ làm giảm sự tấy đỏ. Những loại thảo mộc có chứa chất kháng histamin gồm:
22. Cây tầm ma. Nghe thì hơi lạ, vì khi chạm phải cây tầm ma, bạn có thể bị nổi mẩn ngứa. Tuy vậy, các bác sỹ cho rằng: sử dụng cây tầm ma ở dạng chế phẩm đông khô có thể làm giảm lượng histamin mà cơ thể sinh ra.
23. Hoa chân ngựa cũng là một chất kháng histamin tự nhiên hiệu quả. Những người Châu Âu đã từng sử dụng loại cây này để chữa trị các bệnh da liễu từ rất nhiều năm trước. Lá có thể được nghiền thành dạng sệt, hoặc tinh chất của loại thảo mộc này có thể bào chế thành dạng thuốc uống.
24. Húng tây cũng là một chất kháng histamin tự nhiên. Hãy hấp một vài nhánh húng tây và nhẹ nhàng đắp lên vùng da mụn. Húng tây sẽ báo cho cơ thể bạn biết rằng nó không cần phải chống lại những tác nhân lạ đang gây ra mụn nhọt..
25. Nếu sau tất cả những phương phap này mà bạn vẫn bị mụn, hãy đi gặp bác sĩ da liễu. Có những loại thuốc kháng sinh hoặc thuốc uống rất tốt để chữa lành vùng da bị mụn rất nhanh.
Lời khuyên
- Dù bạn đã hết mụn, hãy tiếp tục thực hiện các bước trên trong ít nhất 30 ngày, hoặc hơn. Mụn vẫn có thể quay trở lại ghé thăm bạn ngay cả khi bạn đã qua tuổi dậy thì. Nếu vậy, hãy áp dụng lại các phương pháp trên.
- Tẩy da chết 4 ngày một lần để loại bỏ các tế bào da chết.
- Ai cũng có lúc trải qua giai đoạn mọc mụn, và mỗi người sẽ hợp với một phương pháp khác nhau. Nếu có phương pháp nào không hiệu quả với bạn cũng không sao cả. Hãy thử cách khác và hãy lạc quan lên!
- Để loại bỏ hết chất bẩn và dầu khỏi làn da, hãy để xà phòng hoặc sữa rửa mặt khoảng hai phút để chúng phát huy tác dụng. Bạn không cần phải xoa suốt lúc đó, nhưng như vậy cũng sẽ hiệu quả.
- Để tránh cảm thấy chân tay thừa thãi lúc đó, bạn có thể mở nhạc hoặc làm việc khác (ví dụ như đánh răng hoặc nằm xuống và thư giãn như ở spa).
- Rửa mặt thật kỹ. Cách rửa mặt hiệu quả nhất khi kết thúc quy trình trị mụn là: để nước ấm ngập bồn rửa mặt và nhúng mặt xuống đó, đồng thời nhẹ nhàng xoa để sữa rửa mặt trôi hết. Bạn sẽ phải nhúng toàn bộ khuôn mặt của mình xuống nước.
- Nếu bạn dùng nhiều sữa rửa mặt, bạn sẽ phải rửa mặt thêm lần nữa. Hãy rửa mặt lần nữa bằng nước lạnh để làm se lỗ chân lông. Nhiều người thích dùng toner ở bước này.
- Nếu bạn không rửa sạch sữa rửa mặt, nó sẽ là nguyên nhân gây tích lũy thêm chất bẩn và bã nhờn.
- Trong hai tuần đầu tiên, bạn có thể bị nổi mụn nhiều hơn do lỗ chân lông nở ra và tạo ra mụn. Hãy can đảm và luôn lạc quan. Cuối cùng bạn cũng sẽ tiêu diệt được chúng và làn da của bạn sẽ được cải thiện.
- Khi xoa đá lên vùng da mụn, bạn có thể xoa khắp lên mặt để ngăn ngừa cả việc nổi mụn sau này.
- Đừng sử dùng quá đà các sản phẩm làm sạch da, chúng có thể khiến da bạn bị kích ứng và khiến mụn bùng phát. Hãy nhớ là các sản phẩm chăm sóc da mặt luôn có vẻ hiệu quả tốt lúc ban đầu, nhưng trong đó cũng có những chất phụ gia khiến mụn không hoàn toàn biến mất. Do vậy, bạn sẽ phải tiếp tục mua sản phẩm đó.
- Khi bạn chạm tay vào mụn trên mặt, hãy luôn nhớ là phải rửa tay sau đó.