Loại gia vị "thần thánh" chỉ cần 5 hạt làm ngọt 150 lít nước. Theo tìm hiểu, đây là loại đường tinh luyện có tên Tang Jing xuất xứ từ Trung Quốc có thể gây bệnh ung thư gan.
Nhiều thực phẩm được "tẩm độc"
Mới đây, công an quận Tân Phú, TP.HCM phát hiện hơn 5 tấn đường hóa học và chất tạo ngọt sản xuất trái phép tại kho của Công ty Việt Nhật (đường Lũy Bán Bích, phường Hòa Thạnh, quận Tân Phú).
Thông tin khai thác từ chính công ty này cho thấy, chất tạo ngọt được nhập từ Trung Quốc, sau đó chế biến thành đường tinh thể với độ ngọt gấp 500 lần đường sản xuất bằng mía. Nhiều cơ sở nhập đường của công ty này về nấu chè.
Đường hóa học trái phép được dùng thay cho đường mía và mang lại lợi nhuận lớn, bởi chỉ cần 5 hạt đường có thể làm ngọt 150 lít nước.
Trước đó, thông tin trên báo chí cho biết, nhiều thực phẩm được trộn đường hóa học nhằm tăng vị ngọt đậm đà.
Ngày 20/10, cơ quan chức năng đã kiểm tra cơ sở sản xuất chà bông của ông Đoàn Văn Thương tại tổ 6, ấp 3, xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, TP HCM. Đoàn kiểm tra phát hiện đường làm gia vị cho vào chà bông có nguồn gốc từ Trung Quốc không có hóa đơn chứng từ. Vì vậy, gần 750kg chà bông thành phẩm đang chờ tiêu thụ bị thu giữ.
Phát hiện 5 tấn đường hóa học và chất tạo ngọt sản xuất trái phép tại kho của Công ty Việt Nhật. (Ảnh: Thanh niên).
Không chỉ chà bông, mà nước sâm lạnh, trà chanh, phở... đều có thể được người bán sử dụng đường hóa học không rõ nguồn gốc.
Trao đổi với PV, PGS – TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia về an toàn thực phẩm cho rằng, một số người bán hàng còn cho đường hóa học vào ngô luộc cho ngọt.
Tác hại khủng khiếp của đường hoá học không phép
Hiện nay, một số loại chất ngọt hay còn gọi là đường hóa học được Bộ Y tế cho phép sử dụng theo Quyết định 3742/2001/QĐ-BYT là Manitol - làm dày, nhũ hóa, ổn định, chống đông vón, chất độn.
Acesulfam kali và Isomalt tác dụng điều vị. Isomalt- chất độn, chống đông vón, nhũ hoá, làm bóng; Sacarin (và muối Na, K, Ca của nó) – điều vị. Sorbitol và siro sorbitol - chất độn, nhũ hoá, làm ẩm, tạo phức kim loại, ổn định, làm dày và chất ngọt Sucraloza.
Những chất ngọt này ít năng lượng, được dùng cho người có bệnh tiểu đường, thậm chí dùng để chế biến thực phẩm ở ngưỡng cho phép.
Một loại đường hóa học không được phép sử dụng tại Việt Nam là cyclamate. Loại đường này được dùng khá nhiều như thông tin ở trên.
Theo tìm hiểu của PV, loại đường hóa học được cơ quan chức năng bắt tại Tân Phú, TP.HCM có nhãn mác là Tang Jing nghĩa là đường tinh luyện.
Một chuyên gia về kiểm nghiệm thực phẩm khẳng định: Loại đường này không an toàn. Thứ nhất, không được thẩm định chất lượng, không thể biết đó là đường hóa học gì. Thứ hai, đường Tang Jing không có nguồn gốc xuất xứ, có thể còn lẫn chất tạp chứ không phải loại đường tinh.
Khi được hỏi, làm thế nào để phát hiện thực phẩm có chứa đường hóa học, chuyên gia này cho biết, rất khó để phát hiện đồ ăn nào chứa đường hóa học. Nếu phát hiện được đã không có chuyện cơ sở chế biến thực phẩm cứ cho đường hóa học, người ăn vẫn cứ ăn phải.
Dù chưa có cơ sở để khẳng định đường Tang Jing có phải là cyclamate hay không nhưng ông Thương, chủ sản xuất chà bông ở Bình Chánh khẳng định: Loại đường ông này dùng có tên là Sodium Cyclamate, giúp tạo ngọt nhanh dù chỉ cần một lượng nhỏ.
Đoàn thanh tra huyện Bình Chánh cũng phát hiện hơn chục túi đường hóa học tại xưởng, mỗi túi nặng 1kg đang được sử dụng dở tại cơ sở ông Thương.
Đường cyclamate không có trong danh mục chất tạo ngọt được phép sử dụng tại Việt Nam.
Còn ông Nguyễn Văn Thành, lãnh đạo công ty về thạch rau câu từng băn khoăn chia sẻ với phóng viên: Sản phẩm của công ty ông không dùng đường hóa học cyclamate nhưng vì làm trong ngành nên ông biết có những cơ sở ở La Phù, Hoài Đức, Hà Nội dùng loại đường này để làm thạch.
Đường Cyclamate có tên khoa học là Sodium Cyclamate, là một chất làm ngọt, màu trắng, không mùi, dạng bột tinh thể, tan nhiều trong nước, có thể tạo vị ngọt gấp 30 - 50 lần đường mía. Năm 1937, nghiên cứu sinh Michael Sveda của trường Đại học Illinois (Hoa Kỳ) phát hiện ra, sau đó nó được dùng cho bệnh nhân tiểu đường.
Đến năm 1966, nổ ra những tranh cãi về việc có tiếp tục cho sử dụng đường Cyclamate nữa không khi có báo cáo rằng, một số khuẩn đường ruột dưới tác động của Cyclamate sẽ làm sản sinh chất độc Cyclohexylamine có thể gây ung thư gan, thận, phổi... dị dạng bào thai trên nghiên cứu thực nghiệm ở chuột.
Trong tài liệu viết về ảnh hưởng của cyclamate, Giáo sư, bác sỹ Reinaldo Azoubel người Brazil cho biết: Khi lấy cyclamate tiêm cho chuột mẹ. Kết quả cho thấy, chất này làm chậm sự phát triển của thai, xuất hiện độc tính trong gan của bào thai chuột.
PGS – TS Nguyễn Duy Thịnh khẳng định: Nếu dùng quá nhiều đường hóa học sẽ bị ngộ độc dần dần, chất độc sẽ tích tụ lâu dài trong cơ thể và gây bệnh ung thư.
Còn ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế khuyến cáo: Chất tạo ngọt dù được phép của Bộ Y tế thì cũng phải dùng đúng liều lượng và có nhãn mác, đơn vị sản xuất đầy đủ. Với những chất tạo ngọt trôi nổi trên thị trường có thể không an toàn vì dễ lẫn tạp chất nguy hiểm cho sức khỏe.