Khi nơi sinh sống của thằn lằn xuất hiện những kẻ ăn thịt mới, quá trình chọn lọc tự nhiên sẽ thực hiện vai trò của nó qua hai giai đoạn. Ban đầu, lợi thế thuộc về những con chân dài hơn. Nhưng sau đó, thằn lằn chân ngắn lại có cơ hội sống sót cao hơn.
Loài thằn lằn anolis màu nâu (Anolis sagrei) sống phần lớn ở mặt đất. Khi gặp một con thằn lằn ăn thịt, những con anolis chạy trốn bằng cách leo nhanh lên cây. Theo thời gian, chúng chuyển lên sống trên cây để tránh bị ăn thịt.
Thằn lằn Anolis sagrei màu nâu (Ảnh: amazilia.net) |
Những chiếc chân dài của thằn lằn anolis giúp chúng chạy rất nhanh, mang đến lợi thế trong môi trường dưới mặt đất, nơi sự cân bằng không phải là điều quá quan trọng. Nhưng liệu những con anolis chân dài hơn sẽ có lợi thế hơn trong cuộc sống leo trèo?
Jonathan Losos và các nhà sinh vật học tại Đại học Harvard (Mỹ) tìm hiểu vấn đề này với những con thằn lằn anolis trên 12 hòn đảo nhỏ tại quần đảo Bahamas, nơi không có bất kỳ loài thằn lằn ăn thịt nào. Họ đưa một giống thằn lằn ăn thịt có tên Leiocephalus carinatus tới 6 đảo trong số đó.
Công việc đầu tiên của nhóm chuyên gia là đánh dấu, đếm số lượng thằn lằn ngay từ lúc bắt đầu tiến hành nghiên cứu. 6 tháng sau, họ lặp lại công việc này lần thứ hai.
Kết quả cho thấy, sau 6 tháng, số lượng anolis trên 6 đảo có thằn lằn ăn thịt giảm ít nhất một nửa so với ban đầu. Tìm hiểu kỹ hơn, các chuyên gia nhận thấy những con anolis sống sót có chân dài hơn những con bị giết. Họ cho rằng thằn lằn chân dài thường chạy nhanh hơn nên có cơ hội chạy thoát kẻ thù cao hơn.
Một con thằn lằn Leiocephalus carinatus. |
Nhưng tình hình đảo ngược sau 6 tháng sau đó, khi những con anolis đã thích nghi với cuộc sống trên cây. Các nhà khoa học nhận thấy những con anolis còn sống có chân ngắn hơn so với những con bị giết.
Trong khi đó, độ dài chân của cả những con anolis còn sống và đã chết ở trên 6 hòn đảo kia không có khác biệt đáng kể.
Các chuyên gia cho rằng chân ngắn phù hợp hơn với việc định hướng trên những cành cây hẹp. Vì thế, sau một thời gian dài, những con thằn lằn anolis còn sống sót ở 6 đảo có thằn lằn ăn thịt sẽ là những con chân ngắn hơn.
Việt Linh