Người Việt biết thưởng thức dế từ rất lâu, nhưng chủ yếu là từ nguồn tự nhiên. Nuôi dế để chế biến món ăn mới phát triển gần đây, nhưng quy mô nhỏ lẻ. Những người nhìn xa đang xem ngành chăn nuôi này là hướng bền vững để cung cấp protein cho loài người.
Terreform, một tổ chức kiến trúc và thiết kế đô thị phi lợi nhuận, đang làm một dự án cập nhật một công nghệ có đã hàng vài trăm năm: nơi trú nạn. Thiết kế của tổ chức này đã vượt qua mức độ chỉ thuần tuý cung cấp chỗ trú nạn cho các đối tượng. Nó còn là một môi sinh dạng mô đun dành cho một nguồn thực phẩm mà người dân có thể thu hoạch: dế.
“Chúng tôi không nghĩ là các bạn chỉ cần một chỗ trú”, Mitchell Joachim của Terroform cho biết. “Các bạn hiện này đang cần một cấp số thực phẩm, nuôi trồng bền vững, để có thể cung cấp được protein cho gia đình, đặc biệt là sau một trận thiên tai lớn”.
Dế – một nguồn đạm thực phẩm trong tương lai. (Ảnh: TL).
Nhưng tại sao lại là dế? Vâng, sẽ là dễ dàng hơn để nuôi giữ những con dế như là một nguồn protein trong suốt thời gian khủng hoảng hơn là nuôi gia súc. Nhưng nuôi dế làm thực phẩm không chỉ đơn thuần là cứu nạn – đó còn cái mà một số tổ chức và công ty đang xem như là hướng đến tương lai.
Một trong những lý do đơn giản là dân số thế giới đang tăng – và điều đó có nghĩa là nhu cầu thịt, cá và các protein khác cũng đang tăng. Nhưng tiêu thụ thịt nhiều hơn lại đắt đỏ và có thể gây hại cho môi trường, theo một báo cáo năm 2013 của tổ chức Lương nông của Liên hiệp quốc. Báo cáo ấy cũng thúc đẩy tăng cường tiêu thụ protein từ côn trùng như là cách thay thế bền vững.
Côn trùng được hàng tỷ người trên thế giới dùng, nhưng thường như là một thứ ăn vặt – và côn trùng đơn giản là bắt ngoài tự nhiên thay vì nuôi. Hệ quả là môi trường tự thân còn bé – nhưng đang phát triển.
Theo một báo cáo của Global Market Insights, thị trường trị giá chừng 33 triệu USD trên toàn thế giới vào năm 2015, nhưng báo cáo gợi ý rằng chỉ riêng thị trường Mỹ có thể vượt quá 50 triệu USD vào năm 2023. Có hàng loạt các startup đang tìm cách thâm nhập thị trường các loại côn trùng ăn được. Chẳng hạn như Exo làm ra các thanh protein từ dế. Và Aspire Food Group với các nhà sáng lập có tên trong danh sách Forbes U30 năm 2016, chế biến protein dế thành bột cũng như snack được bán trong các cửa hàng như Whole Foods.
Đương nhiên – có một cuộc đua vào ngành kinh doanh côn trùng ăn được. Người Mỹ không thực sự ăn sâu bọ. Mặc dầu việc này tương đối phổ biến trên thế giới. Nhưng các startup và những người ủng hộ nghĩ rằng lịch sử họ thấy khẩu vị có thể thay đổi.
Một trở ngại khác là chi phí. Mặc dầu dế nuôi có hiệu quả hơn trong việc khai thác protein cho con người ăn so với gà và bò, ngành chăn nuôi dế vẫn còn sơ khai. “Các sản phẩm protein từ dế rất đắt, vì thành phần mắc nhất là protein. Điều đó không bình thường, vì đầu vào ít tốn kém. Vậy là sao? Vâng, ngành này chỉ mới phát triển có vài năm nay. Chúng ta không có hàng trăm năm kinh nghiệm”, Mohammed Ashour nói. “Nhưng có hằng hà công nghệ giúp chúng ta nhảy vọt”.